دعای 1 ( دعا در توحید و ستایش خداوند ) ترجمه سید علیرضا جعفری

(1) سپاس، خدايى راست كه اول و سرآغاز هستى بوده، و بدون اين كه پيش از او اولى باشد، و همو آخر است، بى‌آنكه پس از او آخرى باشد.

(2) كسى كه ديده‌هاى بينندگان از ديدارش فرومانده، و درك وصف كنندگان از وصفش درمانده است.

(3) به قدرتش آفريدگان را آفريد، بدون سابقه‌اى، و آن‌ها را بر اساس اراده و مشيت خويش بوجود آورد، بدون هيچ نمونه‌اى.

(4) آن گاه آن‌ها را بر راهى كه مى‌خواست روانه كرد، و در راه محبت خويش آن‌ها را برانگيخت، آن‌ها توان آن ندارند تا از حدودى كه برايشان مقرر كرده تجاوز نمايند، و چيزى را جلو يا عقب اندازند.

(5) و براى هر يك از جانداران، روزى معين و قسمت شده‌اى قرار داد، به آن كسى كه روزى فراخ داده، كسى نمى‌تواند از آن كم كند، و هر كه را روزى اندك داده، كسى نمى‌تواند بر آن بيفزايد.

(6) آنگاه براى هر يك از مخلوقات در زندگى دنيوى، مدتى معين و پايانى محدود قرار دارد كه با سپرى شدن هر روز، گامى به سوى آن پايان برمى‌دارد، و با گذشت سال‌هاى عمرش به آن نزديك‌تر مى‌شود، تا آنگاه كه به آخر آن رسيد و حساب عمرش تمام گشت جانش را مى‌ستاند، تا برسد به پاداش‌هاى فراوان يا كيفر ترسناك، كه قبلا (خدا) بدانها وعده و وعيد داده بود. (همان طور كه خداوند در قرآن فرموده:) «تا كسانى را كه با رفتارشان بدى كردند به كيفر برساند، و كسانى را كه با رفتار شايسته عمل نيكويى كردند، پاداش دهد»

(7) و اين (كيفر و پاداش) از عدالت اوست، نام‌هايش منزه است و پاك. و بخشش‌ها و نعمت‌هايش پى در پى «كسى را نرسد كه او را از اعمالش باز پرسد اما ديگران در برابر افعالشان مورد بازخواست قرار مى‌گيرند.»

(8) و حمد و سپاس خدايى را كه اگر معرفت سپاسگزارى را از بندگانش مى‌ستاند و راه و رسم سپاسگزارى در برابر نعمت‌هاى پياپى و بخشش‌هاى پيوسته‌اى كه مردم را در آن‌ها غوطه ور ساخته نمى آموخت، درنعمت‌هاى او تصرف مى‌كردند و او را سپاس نمى گزاردند، و در روزى‌هايش گشايش مى‌يافتند و شكر نمى كردند.

(9) و اگر چنين مى‌بودند، از مرزهاى انسانيت خارج شده، به مرز چارپايان و بهيميت مى‌رسيدند، و چنان مى‌بودند كه در كتاب استوار خويش توصيف فرموده:«ايشان نيستند مگر مانند چارپايان، بلكه گمراه‌تر.»

(10) و سپاس خداى را كه خود، خويشتن را به ما شناسانيد، و شكرگزارى در برابر نعمت‌هايش را به ما الهام كرد، و درهاى شناخت ربوبيت خويش را بر ما گشود، و ما را به اخلاص در توحيدش راهنمايى نمود، و ما را از كج روى و دودلى در امر خويش دور كرد.

(11) چنان سپاسى كه در سايه‌ى آن با بندگان سپاسگزارش زندگى را سپرى كنيم، و با آن هر كسى كه در كوى رضا و خشنودى و بخشايش او پيشى جسته، سبقت گيريم.

(12) چنان سپاسى كه تاريكى‌هاى برزخ را براى ما روشن كند و راه قيامت را به سبب آن بر ما هموار سازد، و منزلت‌هاى ما را نزد ناظران و گواهان اعمال والا گرداند، «در آن روزى كه همگان به سبب آنچه انجام داده‌اند، سزاى كار خود را ببينند، بدون آن كه بر كسى ستم روا گردد»، «روزى كه هيچ دوستى براى دوست خود فايده‌اى نبخشد، نه عذاب او را رفع كند و نه ياريش نمايد.»

(13) چنان سپاسى كه از سوى ما تا والاترين مقامات (اعلى عليين) بالا رود «و در كتابى نوشته شود كه در معرض ديد مقربان خداست.»

(14) چنان سپاسى كه مايه روشنى چشمان ما باشد. در آن هنگام كه ديدگان (از شدت ترس وحشت) خيره ماند. و چهره‌هاى ما سپيد گردد در آن هنگام كه صورت‌هاى (گناهكاران) سياه گردد.

(15) چنان سپاسى كه در سايه‌ى آن از آتش سوزان خدا رها گرديم و در جوار كرم بى منتهايش آرام گيريم.

(16) چنان سپاسى كه با آن دوشادوش ملائكه مقرب گرديم و با آنان به رقابت برخيزيم، و در سراى ابدى كه زوال نپذيرد و در جايگاه كرامتش كه تغيير نيابد در صف پيامبران مرسل درآييم.

(17) و سپاس خداى راست كه زيبايى‌هاى خلقت را براى ما برگزيد، و روزى‌هاى پاكيزه را به سوى ما روان ساخت.

(18) و سلطه و چيرگى ما بر تمامى آفريدگانش را مايه‌ى برترى ما ساخت. از اين رو، در سايه‌ى قدرتش تمامى مخلوقات فرمان بردار ما هستند و در پرتو عزت او در (خط) اطاعت از ما مى‌باشند.

(19) و سپاس خداى را كه در نياز و احتياج را جز به سوى خود، بست. حال، چگونه قدرت سپاس او را داريم؟ يا آن كه چه زمانى مى‌توانيم حق شكرش را بجاى آوريم؟ نه، هرگز نمى‌توانيم.

(20) و سپاس خداى را كه در وجود ما ابزار قبض و بسط (گشودن و بستن اندام‌ها) قرار داد، و از روح زندگى و مايه‌هاى حيات برخوردارمان كرد، و اندام‌هاى انجام كار را در ما نهاد، و ما را با روزى‌هاى پاكيزه پروراند، و به فضلش ما را بى نياز كرد، و از عطا و خوان نعمتش سرمايه بخشيد.

(21) آنگاه به ما اصرار فرمود تا طاعت ما را بيامرزيد، و ما را نهى فرمود تا ميزان شكر ما را امتحان كند، اما ما از امرش سر باز زديم و بر نافرمانيش اقدام نموديم. ولى او براى عقوبت ما شتاب نكرد، و در انتقام گرفتن از ما عجله نورزيد، بلكه از روى رحمت، كريمانه با ما مدارا نمود، و از باب رأفت، بردبارانه منتظر بازگشت ما شد.

(22) و سپاس خداى را كه ما را به توبه كردن آشنا ساخت، حقيقتى كه جز از راه فضل و عطايش نمى‌توانستيم بشناسيم، و اگر در تعداد فضل او جز همين توبه را به شمار نياوريم، درخواهيم يافت كه «زيباترين آزمايش را نموده، و احسان او نسبت به ما بزرگ، و دايره‌ى فضلش درباره‌ى ما گسترده مى‌باشد»

(23) كه هيچ گاه سنت و روش او نسبت به كسانى كه پيش از ما بودند چنين نبود، آنچه را در توان ما نبوده از دوش ما برداشت، و جز در اندازه‌ى طاقت ما، تكليف بر دوش‌مان ننهاد. و ما را روا نكرد مگر به كار آسان و براى هيچ يك از ما دليل و بهانه‌اى باقى نگذاشت.

(24) پس بدبخت از بين ما آن كسى است كه طاعت خدا نكند، و خوشبخت از بين ما آن كسى است كه به سوى خدا رود.

(25) و سپاس از آن خداست به هر آنچه كه او را مقرب‌ترين ملائكه‌اش و گرامى‌ترين مخلوقاتش و پسنديده‌ترين ستايندگانش، ستوده‌اند.

(26) سپاس و ستايشى برتر از همه‌ى ستايش‌ها، همانند برترى پروردگارمان نسبت به تمام مخلوقات.

(27) پس سپاس از آن اوست در برابر تمام نعمت‌هاى او كه به ما و به بندگانش كه درگذشته‌اند و آن‌ها كه خواهند آمد، به شماره‌ى تمام چيزهايى كه در دايره‌ى علمش قرار دارد، و به جاى هر يك از نعمت‌هايش، چندين برابر، همواره و هميشه تا روز قيامت.

(28) سپاسى كه پايان ناپذير است، و شمارش آن حساب ندارد، و نهايتش را محدوده‌اى نيست، و مدتش را انقطاعى نباشد.

(29) سپاسى كه موجب پيوند به طاعت و عفو الهى باشد، و سبب خشنودى او، و وسيله‌اى براى مغفرت و آمرزش او، و راهى به سوى بهشت او، و پناهگاهى از انتقام او، و امانى از غضب او باشد. و يار و مددكار بر طاعت او، و سدى در برابر معصيت او، و كمك كار بر اداى حق و وظايف بندگى او باشد.

(30) سپاسى كه به سبب آن در گروه و زمره‌ى خوشبختانى كه از اولياى خدايند وارد گرديم و در صف شهدا قرار گيريم، آنان كه با تيغ دشمنان خدا شربت شهادت نوشيدند، به راستى كه او يار و سرپرستى است ستوده.