Nə üçün Quranda kafirlərlə əlaqədar فَبَشِّرْهُمْ بِعَذَابٍ اَلِیمٍ “onlarla dərdli əzab müjdəsi ver” cümləsində “müjdə” ifadəsi gəlmişdir, halbuki müjdə yaxşı şeylərdə olur?

Quran və lüğətdə “bişarət” kəlməsi həm sevinc gətirən xəbərlərdə (müjdə), həm də qəm-qüssə gətirən xəbərlərdə işlənir,[1] amma şahidlərə (qərinə) əsasında bu iki mənadan hansı birinin nəzərdə tutulduğu müəyyən olunur.

“Bişarət” kəlməsinin özü Quranda gəlməmişdir, amma ondan alınan sair kəlmələr gəlmişdir, o cümlədən “buşra”:

وَ مَا جَعَلَهُ اللَّهُ إِلاَّ بُشْرَى لَکُمْ

“Allah onu (mələklərin kömək etməsini) yalnız sizin üçün şadlıq gətirən bir xəbər qərar vermişdir.”[2]

Bu və sair oxşar ayələrdə “buşra” kəlməsi sevinc gətirən müjdəli xəbər mənasına işlənmişdir. Amma Qurandakı “bəşşir” (müjdə ver) kəlməsi “bişarət”in hər iki mənasına gəlmişdir:

بَشِّرِ الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ أَنَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْری مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهار

“İman gətirib saleh (layiqli) işlər görənlərə müjdə ver ki, onlar üçün ağaclarının altından çaylar axan behişt bağları vardır.”[3]

Bu ayədəki “bəşşir” kəlməsi müjdə və şad xəbər mənasına gəlmişdir.

بَشِّرِ الْمُنافِقِینَ بِأَنَّ لَهُمْ عَذاباً أَلِیماً

“Münafiqlərə müjdə ver ki, dərdli əzablar onların intizarını çəkir.”[4]

فَبَشِّرْهُمْ بِعَذابٍ أَلِیم

“Onlara dərdli əzabla müjdə ver.”[5]

Bu ayələrdə “bəşşir” kəlməsi “qəm-qüssəli xəbər” mənasına gəlmişdir. Bu kəlmənin belə işlədilməsi bir növ istiarə, yaxud təhəkkümdür. Yəni onlar üçün əzabdan başqa heç bir şey yoxdur.[6] Öyüd-nəsihət kafirlərin və bütpərəstlərin qəlbində heç bir təsir qoymadığından Allah-taala Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih)-ə xitab edərək buyurur ki, dərdli əzabları və işgəncələri onlara elan et. Bu da bir növ tənə vurmaq və məzəmmət etməkdir.[7]