وجود مقدس حضرت حق، شش برنامه را مطرح مى‌كنند كه ريشه اين شش برنامه در قرآن مجيد است و مى‌فرمايد: اگر شما بندگان من، بخواهيد به اين شش برنامه عمل نماييد و فوايد اين شش برنامه نصيب شما شود، شما نيز بايد در مقابل اين شش برنامه، برنامه‌اى داشته باشيد. در حقيقت، شش واقعيت از من و شش واقعيت نيز از شما است.
«المَغْفِرَهُ مِنّى وَ التَوبَهُ مِنكُم»
آمرزش ويژه من است. من بايد بيامرزم، ببخشم، بگذرم و عفو كنم.
در صورتى كه شما براى من توبه بياوريد، چون مغفرت من در اين عالم فقط به زلف توبه گره مى‌خورد.
شما اگر گناه و معصيت كرديد، اگر توبه نكنيد، به مغفرت و آمرزش من دست پيدا نمى‌كنيد. مركب رساننده شما به مغفرت من، توبه است. آن نيز به وسيله توبه
واقعى تحقق پيدا مى‌كند.
كلمه توبه و مشتقات توبه، مانند «تاب يتوب» به معناى گريه كردن نيست. كلمه گريه به عربى «بكاء» است. توبه به معناى تكرار الفاظ بر زبان نيز نيست. تكرار الفاظ به زبان عربى «تكلّم» است. اهل لغت، اهل فن و تخصص، كلمه توبه را در كتاب‌هاى لغت اين‌گونه معنا كرده‌اند، «تاب» يعنى «رجع»؛ يعنى برگشتن واقعى از
گناه كه در اين برگشت، بايد رابطه انسان با گناه قطع شود.
بعد از اين كه رابطه‌اش با گناه قطع شد و تصميم واقعى گرفت كه گناه نكند، بايد ببيند آيا اين گناهى كه از آن بريده و قطع شده، از گناهانى است كه خلأ ايجاد كرده است، بايد آن خلأ را پر كند؛ مثلًا ده سال نماز را ترك كرده است، حال كه با ترك نماز قطع رابطه كرده و وارد نماز شده است، آيا اين ترك نماز، با توبه كامل است؟
فقه مى‌گويد: نه.
اينجا هم قطع از ترك نماز واجب است، كه يك جزء توبه است و هم جزء ديگرش كه ده سال نمازِ نخوانده را بايد قضا كند. تمام كه شد، نوبت مغفرت پروردگار مهربان عالم است. در روزه و حج نيز مانند همين است.
يا ظلم مالى كرده است، مثلًا ده، بيست، صد ميليون، مال مردم را خورده و علتش هم اين بوده كه دچار اخلاق زشت مال مردم خورى بوده است. وقتى تصميم مى‌گيرد مال مردم خورى را ترك كند و رابطه‌اش را با مال مردم خورى قطع كند. اين قدم‌هاى اول توبه در گناه است، اما هنوز مغفرت خدا را تحصيل نكرده است، براى تحصيل مغفرت بايد اموال مردم را تا دينار آخر، گرچه به قدر پر كاهى باشد و به فرموده رسول خدا صلى‌الله‌عليه‌وآله: گرچه نخ باقيمانده ته سوزنى باشد، بايد به صاحبانش برگرداند.ادامه دارد...
منبع:صبر از دیدگاه اسلام
منبع : پایگاه عرفان
