هر حكومتى يك سلسله مسائل را جرم اعلام مى‌كند. بعضى از اين جرم‌هايى كه اعلام شده در همه دنيا جرم محسوب مى‌شود و جريمه دارد. مانند عبور از چراغ قرمز كه يك جرم اجتماعى و پايمال كردن حق ديگران است. و هر كسى مرتكب اين جرم بشود مقدار مشخصى جريمه مى‌شود. مثلًا در انگليس ده پوند، فرانسه پانزده فرانك، ژاپن بيست ين، امارات پنجاه دينار و ايران بيست هزار تومان جريمه دارد.
بين اين جرم و جريمه تفاوت ماهيتى وجود دارد، يعنى چه؟ جرم عبارت است از اين كه من پشت چراغ قرمز ترمز نكنم، وارد حدود حق ديگران بشوم، حق ديگران پايمال بشود، جريمه اسكناس است. پس بين جرم و جريمه تفاوت است. جرم يك حركت است، جريمه پرداخت پول مى‌باشد. اما در پيشگاه مقدس پروردگار و بر اساس نظام عالم هستى، جريمه جرم، خود جرم است. جريمه جرمى را كه مجرم مرتكب آن مى‌شود، خود آن جرم است. اين جريمه، حرفى است كه هزار و پانصد سال از اعلام آن در اسلام و دو هزار سال از اعلام آن در زمان مسيح گذشته است. از ابتداى آفرينش، در نظام زندگى بشر، پروردگار عالم جريمه جرم را خود آن جرم، اعلام كرده است. پروردگار در قرآن مى‌فرمايد:
«إِنَّ الَّذِينَ يَأْكُلُونَ أَمْوالَ الْيَتامى ظُلْماً»
«إِنَّ» يعنى شك و ترديدى وجود ندارد، مردمانى كه به ناحق مال يتيمان را مى‌خورند.
«إِنَّما يَأْكُلُونَ فِي بُطُونِهِمْ ناراً»
اين مال يتيمى كه به ناحق نزد اينها است، خود آتش است. آتش جهنم، گناهان خود مردم است.
اميرالمؤمنين على عليه السلام در دعاى كميل مى‌فرمايد:
«فَبِاليَقينِ أَقْطَعُ لَوْلا ما حَكَمْتَ بِهِ مِنْ تَعْذِيْبِ جاحديكَ وَ قَضَيْتَ بِهِ مِنْ إخْلادِ مُعانِدِيكَ لَجَعَلْتَ النّارَ كُلَّهَا بَرْدَاً وَ سَلاماً»
با يقين كامل، قطع دارم اگر جرم مجرمان نبود، در قيامت به اندازه آتش سر قليان، آتش پيدا نمى‌شد. آتش مال قيامت نيست.
پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله آتش آنهايى كه مال يتيم، ربا، رشوه، دزدى، كم فروشى و ظالمانه را مى‌خورند ديده است.
«إِنَّما يَأْكُلُونَ فِي بُطُونِهِمْ ناراً»
چون پرده دنيا روى چشمان مردم افتاده است، اين آتش پيدا نيست. به محض اينكه ملك الموت جانشان را بگيرد و پرده كنار برود، از همه طرفِ جان آنان، آتش بلند مى‌شود.
حلال و حرام مالى، ص: 574
منبع : پایگاه عرفان
