ارزش انسان در نزد خدا به واسطه عقل است، زیرا بر اساس روایات محبوب‌ترین چیزی که خداوند خلق کرده عقل است: امام باقر، علیه السلام، می‌فرماید:
«لما خلق الله العقل استنطقه، ثم قال له أقبل فأقبل، ثم قال له أدبر فأدبر، ثم قال له: وعزتي وجلالي ما خلقت خلقا هو أحب إلي منك، ولا اكملك إلا فيمن احب أما إني إياك آمر، وإياك أنهى، وإياك اثيب».
وقتی خداوند عقل را آفرید به او گفت:... در تمام عالم هستی چیزی محبوب‌تر از تو خلق نکردم. به واسطه وجود تو امر به خوبی و نهی از بدی کردم و به خاطر تو به بندگان پاداش می‌دهم.
یعنی خداوند هر کس را در قیامت به بهشت ببرد به خاطر عقل اوست. به عبارت دیگر، هر کس عقلش را به کار گیرد و به وسیله تفکر حقانیت قیامت و قرآن و سخنان پیامبر و اهل بیت را بفهمد و به آنها عمل کند به بهشت می‌رود.
خداوند به خاطر داشتن بدن نیکو برای کسی در قیامت ارزش قائل نمی‌شود، زیرا باارزش‌ترین بدن‌ها متعلق به فیل است که وزن زیادی دارد. همچنین، به پوست و رنگ‌بندی و بلندی قامت و گردن ارزش نمی‌دهد، که در این صورت پوست کرگدن و دم طاووس و قامت شتر و گردن زرافه باارزش‌ترین چیزها بود. در عالم ملکوت ارزش انسان به عقل اوست. از این رو، در روایتی آمده است که وقتی نزد امام صادق، علیه السلام، از عبادات کسی تعریف کردند، حضرت فرمودند: از عقلش برای من بگویید. چقدر می‌فهمد و چه اندازه قدرت اندیشه دارد؟[12]
آری، ارزش انسان به عقل و گستردگی اندیشه اوست. انسان عاقل با عقل بی‌نهایت عالم در ارتباط است و با او پیوند دارد. و به راستی، اگر آدمی عقل خود را به عقل بی‌نهایت پیوند بزند، چه ارزش و نصیبی در دنیا و آخرت خواهد داشت!
|
الهی دلی ده که جای تو باشد |
|
زبانی که در آن ثنای تو باشد |
|
الهی عطا کن مرا گوش و قلبی |
|
کان گوش پر از صدای تو باشد |
|
الهی عطا کن بر این بنده چشمی |
|
که بیناییش از ضیای تو باشد |
|
الهی ندانم چه بخشی کسی را |
|
که هم عاشق و هم گدای تو باشد.² |
منبع : پایگاه عرفان
