نعمت‏هاى معنوى‏

نعمت هاى معنوى حق نيز بر دو دسته است:

1- متصل

2- منفصل

معنوى متصل عبارت از واقعياتى است كه ساختمان باطن انسان را تشكيل داده، ساختمانى كه عقول عالميان در كيفيت و نظام آن متحير است و هنوز كسى به كُنه يكى از آن نعمت ها نرسيده، چون عقل، وهم، خيال، فطرت، وجدان، نفس و روح حقيقت و قلب و معنوى منفصل عبارت است از انبيا، امامان، كتب آسمانى، به خصوص قرآن مجيد.

شما براى شناختن نِعَمِ معنوى متصل و منفصل به كتاب خدا و كتب علمى و فلسفى و عرفانى مراجعه كنيد، ببينيد با چه دنياهاى با عظمتى روبرو مى شويد آن گاه در اين دو قسم نعمت معنوى فكر كنيد كه انديشه و فكر در اين دو صورت از انديشه و فكر در آن دو صورت مادى واجب تر و لازم تر است، بنگريد و دقت نماييد كه آيا اين همه نعمت بدون هدف در اختيار انسان گذاشته شده است؟!

مگر نه اين است كه عقل و وجدان و شرع و دين حكم مى كنند و به حق قضاوت مى نمايند كه اين چهار نوع نعمت: دو نوع نعمت مادى و دو نعمت معنوى براى اين است كه انسان در درجه اول به اين نعمت ها معرفت پيدا كند كه از كيست و چيست و براى چه به انسان مرحمت شده و در درجه بعد اين نعمت ها را در راه رشد و كمال خويش مصرف كند و به لقا و قرب و وصال حضرت محبوب برسد كه انسان در برابر نعمت هاى مادى و معنوى داراى مسؤوليت هايى سنگين و وظايفى مهم و تكاليفى فوق العاده است!

فَوَ رَبِّكَ لَنَسْئَلَنَّهُمْ أَجْمَعِينَ* عَمَّا كانُوا يَعْمَلُونَ ] .

به پروردگارت سوگند، قطعاً از همه آنان بازخواست مى كنيم.

ثُمَّ لَتُسْئَلُنَّ يَوْمَئِذٍ عَنِ النَّعِيمِ ] .

آن گاه شما در آن روز از نعمت ها بازپرسى خواهيد شد.

آن گاه در روز قيامت، از جميع نعمت هاى مادى و معنوى اعم از بدن، اعضا و جوارح، روح و عقل، نفس و قلب، مال و منال، عمر و جوانى، خوراكى و پوشاكى، مسكن و مأوى، نبوت و ولايت، قرآن و معارف به طور حتم از انسان مؤاخذه خواهد شد و او بايد در برابر تمام نعمت هايى كه به او براى رشد و كمال مرحمت شده، پاسخگو باشد!!