احتياج كل انسانها به امام كل
دانشمندى سنّى درباره اميرالمؤمنين عليه السلام جمله اى دارد كه چقدر عالى است . پروردگار عالم ساخت اين جمله را مانند برقى به مغز اين سنى زده است . مى گويد : اميرالمؤمنين عليه السلام در اين عالم چنين است كه فرض كنيد ايشان را ميان جامعه انسانى قرار داده اند و تمام انسان ها گرد او مى گردند .
مى گويد : ما بياييم وضع اميرالمؤمنين عليه السلام و كل انسان ها را ، در همه چيز تحليل كنيم ، به اين نتيجه مى رسيم :
»احتياج الكل اليه و استغنائه عن الكلّ دليل على انّه امام الكل «(157)
مى گويد : اميرالمؤمنين عليه السلام در هيچ برنامه اى ، به انسان ها نيازى ندارد ، ولى انسان ها در دنيا و آخرت به حضرت محتاج هستند . اين بى نيازى حضرت از كل و احتياج كل به حضرت : دليل بر اين است كه اميرالمؤمنين عليه السلام پيشواى كل انسان ها است .
نيازمندى ما به چهارده معصوم عليهم السلام
ما به آنها نيازمنديم ، و گر نه پيغمبر اكرم صلى الله عليه وآله به مردم زمانش چه نيازى داشت ؟ نياز علمى ، عقلى ، تدبيرى ، نقشه ، طرح و راهنمايى ؟! ما به آنها نيازمنديم .
همچنين نيازى نيست كه همه پيغمبر باشند . خدا به آن يك نفر به قدرى سرمايه معنوى داده است كه تمام جهانيان ، از زمان بعثت تا صبح برپا شدن قيامت از او تغذيه شوند .(158) به اين شخص به قدرى سرمايه داده است كه پروردگار در قرآن فرموده است :
» وَ مَآ أَرْسَلْنَكَ إِلَّا رَحْمَةً لِّلْعَلَمِينَ «(159)
تخريب بنيان منزل دوم
اين دنيا منزل دوم است . در اين منزل عده اى خرابكار هستند . چه چيزى را خراب مى كنند ؟ بناى انسانيت خود را . مانند ديوانه اى كه تيشه اى برداشته و درب اتاق را بسته ، پنجره ها را قفل زده و چهار ديوارى اتاق خود را ويران مى كند .
ببينيد تعبير قرآن در اين زمينه چقدر زيبا است :
» يُخْرِبُونَ بُيُوتَهُم بِأَيْدِيهِمْ «(160)
با دست خود خانه هاى خود را روى سر خودشان خراب مى كنند . خرابكارى اين ها اين است كه تيشه اى به نام مخالفت با خدا به دست مى گيرند ، مى گويند : طرحى كه تو دادى و پيغمبرت ابلاغ كرده ، نمى خواهيم . ما چيزى مى خواهيم كه به ما لذت بدهد .
با تيشه معصيت چهار ديوار بنيانى خود را خراب مى كنند و خرابه هاى آن روى سر خودشان مى آيد . با اولين آجرى كه از ديوار انسانيت در مى آورند ، منزل سوم نيز رو به خرابى مى رود ؛ چون زلف منزل سوم به زلف منزل دوم گره خورده است .
3 - قبر با ويژگى باغ هاى بهشتى
تعبير پيغمبر صلى الله عليه وآله از منزل سوم چقدر زيباست :
» القبر روضة من رياض الجنة «(161)
منظور از قبر ، اين چاله قبرستان ها نيست بلكه منظور عالم سوم است . كارى به اين چاله ها نداريم . اين چاله ، چاله بدن شماست .
پيغمبر صلى الله عليه وآله كه عالم و منزل سوم را ديده است ، مى فرمايد :
» القبر روضة من رياض الجنة «
براى آنهايى كه در منزل دوم ، بخش مربوط به خود را كه خدا به آنها آزادى و اختيار داده بود ، مطابق با طرح خدا ساخته اند ، مانند ضربان منظم قلب كه به دست خدا است ، اين ها نيز طرح خدا را به دست مى گيرند و مطابق آن طرح زندگى مى كنند .
حلال خور ، بنده رب و خدمتگزار به خلق هستند ، نه اهل نيرنگ و ظلم . آنها مطابق طرح خدا زندگى مى كنند . زندگى خوش ، آرام ، بى دغدغه و زندگيى كه هر شب يا روز خوشحال هستند ؛ چون مى بينند به هيچ كسى بدى نكرده اند و مى بينند كه طرح خدا را رها نگذاشته اند .
ويژگى دوم قبر ؛ حفره آتش
پس قبر و برزخ باغى از باغ هاى بهشت است ، كه اين باغ را همين اجراى طرح ساخته است:
» أو حفرة من حفر النيران «
يا گودالى از گودال هاى آتش جهنم است .
چه كسى اين آتش افروزى را برپا كرده است ؟ در سوره بقره مى فرمايد :
» فَاتَّقُوا النَّارَ الَّتِى وَ قُودُهَا النَّاسُ «(162)
»وقود « يعنى هيزم . خود را از آتشى كه هيزمش خود مردم هستند ، حفظ كنيد . يعنى مردم به جاى اين كه خود را با طرح خدا به درخت سرسبز شجره طيبه تبديل كنند ، خود را خشك كرده ، به هيزم تبديل كرده اند .
از اينرو خدا در قرآن مى فرمايد :
» فَكَانُوا لِجَهَنَّمَ حَطَبًا «(163)
اين ها هيزم جهنم هستند كه خودشان ، درخت وجود خودشان را خشك كرده اند . بله ، بى نمازى ، ظلم ، بخل ، حرام خورى ، روزه خوار ، بى حجابى و معصيت انسان را خشك مى كند .
اما شجره طيّبه اين گونه نيست :
» و َأَنْبَتَهَا نَبَاتًا حَسَنًا وَكَفَّلَهَا زَكَرِيَّا كُلَّمَا دَخَلَ عَلَيْهَا زَكَرِيَّا الِْمحْرَابَ وَجَدَ عِندَهَا رِزْقًا «(164)
اين ها سرسبز هستند و بعد از ورود به منزل سوم ، آنها را در بهشت مى كارند ؛ چون جاى آنان در آنجاست . به قدرى ريشه دارند كه ابدى هستند ؛ يعنى چون در دنيا نگذاشتند كه خشك شوند ، آنجا ديگر خشك نمى شوند .
4 - قيامت(165)
منزل دوم سازنده منزل سوم است . اما منزل چهارم : اسم اين منزل در قرآن زياد آمده است . حدود نود اسم دارد . از اسامى آن قيامت ، ساعت و آخرت است . در اين منزل چهارم كه منزل ابدى ، اقامت و هميشگى است ، انسان دوباره به بدن نيازمند مى شود .
زنده كردن مردگان در آخرت
سؤال : بدنى كه در قبر كاملاً خاك شده است ، آيا مى شود كه دوباره به همين حالت زنده برگردد ؟ خدا در قرآن مى فرمايد : ما يكبار اين كار را كرديم ؛ شما خاك بوديد ، من از آن خاك ، انسانى مانند شما را ساختم ، بار ديگر خاك مى شويد و من دوباره شما را مى سازم .
امروز با فردا چه فرقى مى كند ؟ من كه يكبار همه موجودات زنده را از خاك درست كردم ، دفعات ديگر نيز درست مى كنم . من هر روز دارم مرده را زنده مى كنم ، شما نمى بينيد .
شما گوسفند را مى كشيد ، قطعه قطعه مى كنيد و مى خوريد ؛ يعنى گوشت را زير دندان خود مى گذاريد ، آن را له مى كنيد و بعد از گلو پايين مى دهيد و به معده مى رسد ، معده اسيد پاشى مى كند و آن را به ماده رقيقى تبديل مى كند ، من اين غذاى مرده را مدتى بعد به گلبول هاى سفيد و قرمز تبديل مى كنم كه باعث حيات شما است . من در بدن شما روزى چند ميليون مرده را زنده مى كنم .(166)
» وَ ضَرَبَ لَنَا مَثَلاً وَ نَسِىَ خَلْقَهُ قَالَ مَن يُحْىِ الْعِظَمَ وَ هِىَ رَمِيمٌ × قُلْ يُحْيِيهَا الَّذِى أَنشَأَهَآ أَوَّلَ مَرَّةٍ وَ هُوَ بِكُلِّ خَلْقٍ عَلِيمٌ «(167)
مدت زمان حشر انسان ها در قيامت
چقدر طول مى كشد تا در قيامت آن خاك ها را جمع كند و دوباره همين بدن شود ؟ آيه را ببينيد :
» وَ نُفِخَ فِى الصُّورِ فَإِذَا هُم مِّنَ الْأَجْدَاثِ إِلَى رَبِّهِمْ يَنسِلُونَ «(168)
فقط با يك صدا كه به قبرها دميده مى شود ، بايد حتماً با اين صدا برخيزيد . در يك چشم به هم زدن ، تمام بدن هاى خاك شده ، بدنِ زنده مى شود . به روح شما مى گويم : سريع به سر جاى اول برگرد .(169)
همگى به طرف خدا راه مى افتيد . وقتى حاضر شديد ، اگر عيب و نقصى در كار هر كدام از شما باشد ، براى آن پنجاه دادگاه برپا مى كنند . اگر هيچ عيبى نداشته باشيد ، هيچ دادگاهى برپا نمى كنند .
برپايى اولين دادگاه براى نماز
اولين دادگاهى كه برپا مى كنم و همه شما را از زن و مرد ، اروپايى و آمريكايى ، غربى و شرقى ، در آن اولين دادگاه براى رسيدگى به پرونده دعوت مى كنم ، دادگاه نماز است ؛(170) چون در قرآن بارها »يا ايها الناس « گفتم . نه براى اين كه بگويم : چرا نماز خوانده ايد ؟ آنهايى كه نماز خواندند ، وارد آن دادگاه نمى شوند ؛ چون آنها پرونده نمازشان كامل است . اما بى نماز را به دادگاه مى آورند و مى پرسند : چرا عمرى نان و نمك مرا خوردى و نماز نخواندى ؟ بايد جواب بدهيد .
خدا در چند آيه مى فرمايد : اين ها نه عذر قابل قبولى دارند كه به من ارائه دهند و نه عذرخواهى آنان قبول مى شود .
والسلام عليكم و رحمة الله و بركاته
157) المسترشد، محمد بن جرير الطبري )الشيعى(: پاورقى 497 - 496؛ »لله در العالم الجليل الا وهو: الخليل بن أحمد العروضي من كلمته القيمة في علي عليه السلام، حيث يقول احتياج الكل إليه واستغنائه عن الكل دليل على أنه إمام الكل.«
158) كشف الأسرار و عدة الأبرار: 306/4؛ »قال تعالى: »وَ ما أَرْسَلْناكَ إِلَّا رَحْمَةً لِلْعالَمِينَ« و قال النبى صلى الله عليه وآله: »انّما انا رحمة مهداة« و قيل: فضل اللَّه قوله حَبَّبَ إِلَيْكُمُ الْإِيمانَ و رحمته كَرَّهَ إِلَيْكُمُ الْكُفْرَ و قيل: فضله، اظهار الجميل. و رحمته، ستر القبيح.«
159) انبياء (107 : (21؛ »و تو را جز رحمتى براى جهانيان نفرستاديم .«
160) حشر (2 : (59؛ »به گونه اى كه خانه هايشان را به دست خود و به دست مؤمنان ويران كردند .«
161) بحار الأنوار: 214/6، باب 8، ذيل حديث حديث 2؛ »وَ قَالَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ عليه السلام: إِنَّ الْقَبْرَ رَوْضَةٌ مِنْ رِيَاضِ الْجَنَّةِ أَوْ حُفْرَةٌ مِنْ حُفَرِ النِّيرَانِ.«
162) بقره (24 : (2؛ »بنابراين از آتشى كه هيزمش مردم و سنگ هايند ، بپرهيزيد .«
163) جن (15 : (72؛ »ولى منحرفان هيزم دوزخ اند.«
164) آل عمران (37 : (3؛ »و به طرز نيكويى نشو و نما داد ، و زكريا را كفيلِ ] رشد و تربيت معنوى [ او قرار داد . هر زمان كه زكريا در محراب ] عبادت [ بر او وارد مى شد ، رزق ويژه اى نزدش مى يافت .«
165) بحار الأنوار: 127/7، باب 6، حديث 5؛ »قَالَ عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ فِي قَوْلِهِ فِي يَوْمٍ كانَ مِقْدارُهُ خَمْسِينَ أَلْفَ سَنَةٍ قَالَ إِنَّ الْقِيَامَةَ خَمْسِينَ مَوْقِفاً لِكُلِّ مَوْقِفٍ أَلْفُ سَنَةٍ.«
166) البرهان في تفسير القرآن: 583/4، حديث 8946؛ »عن موسى بن جعفر عليه السلام، عن أمير المؤمنين عليه السلام، و قد سأله يهودي، فقال: إن إبراهيم قد بهت كافرا ببرهان نبوته. قال له علي عليه السلام: لقد كان كذلك، و محمد صلى الله عليه وآله أتاه مكذب بالبعث بعد الموت، و هو أبي بن خلف الجمحي، معه عظم نخرففركه، ثم قال: يا محمد، من يحيي العظام و هي رميم؟ فأنطق الله محمدا صلى الله عليه وآله بمحكم آياته، و بهته ببرهان نبوته، فقال: يحييها الذي أنشأها أول مرة و هو بكل خلق عليم، فانصرف مبهوتا.«
الاحتجاج: 350/2؛ »عن أبي عبد اللّه الصّادق عليه السلام: قال السّائل: أ فيتلاشى الرّوح بعد خروجه عن قالبه، أم هو باق؟ قال: بل هو باق إلى وقت ينفخ في الصّور.فعند ذلك، تبطل الأشياء، و تفنى فلا حسّ و لا محسوس. ثمّ أعيدت الأشياء كما بدأها، مدبّرها. و ذلك أربعمائة سنة يسبت فيها الخلق.و ذلك بين النّفختين قال: و أنّى له بالبعث، و البدن قد بلى، و الأعضاء قد تفرّقت؟ فعضو ببلدة يأكلها سباعها! و عضو بأخرى تمزّقه هو امّها! و قد عضو قد صار ترابا يبنى به مع الطّين حائط ! قال: إنّ الّذي أنشأه«
من غير شي ء، و صوّره على غير مثال كان سبق إليه، قادر على أن يعيده كما بدأه.. . . .«
167) يس (79 - 78 : (36؛ »در حالى كه آفرينش نخستين خود را از ياد برده براى ما مثلى زد ] و [گفت : چه كسى اين استخوان ها را در حالى كه پوسيده اند ، زنده مى كند ؟ × بگو : همان كسى كه نخستين بار آن را پديد آورد . زنده اش مى كند ، و او به هر چيزى داناست.«
168) يس (51 : (36؛ »و در صور دميده شود ، ناگاه همه آنان از قبرها به سوى پروردگارشان مى شتابند .«
169) بحار الأنوار: 184/79، باب 20، النوادر، ذيل حديث 30؛ »وَ عَنْ أَنَسٍ قَالَ تَلَا رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وآله هَذِهِ الآْيَةَ وَ نُفِخَ فِي الصُّورِ فَصَعِقَ مَنْ فِي السَّماواتِ وَ مَنْ فِي الْأَرْضِ إِلَّا مَنْ شاءَ اللَّهُ قَالُوا يَا رَسُولَ اللَّهِ مَنْ هَؤُلَاءِ الَّذِينَ اسْتَثْنَى اللَّهُ قَالَ صلى الله عليه وآله جَبْرَئِيلُ وَ مِيكَائِيلُ وَ إِسْرَافِيلُ وَ مَلَكُ الْمَوْتِ فَإِذَا قَبَضَ اللَّهُ أَرْوَاحَ الْخَلَائِقِ قَالَ يَا مَلَكَ الْمَوْتِ مَنْ بَقِيَ قَالَ يَقُولُ سُبْحَانَكَ رَبِّي تَبَارَكْتَ رَبِّي وَ تَعَالَيْتَ رَبِّي ذَا الْجَلَالِ وَ الْإِكْرَامِ بَقِيَ جَبْرَائِيلُ وَ مِيكَائِيلُ وَ إِسْرَافِيلُ وَ مَلَكُ الْمَوْتِ قَالَ فَيَقُولُ خُذْ نَفْسَ إِسْرَافِيلَ فَيَأْخُذُ نَفْسَ إِسْرَافِيلَ قَالَ فَيَقُولُ يَا مَلَكَ الْمَوْتِ مَنْ بَقِيَ قَالَ فَيَقُولُ سُبْحَانَكَ رَبِّي تَبَارَكْتَ وَ تَعَالَيْتَ رَبِّي ذَا الْجَلَالِ وَ الْإِكْرَامِ بَقِيَ جَبْرَائِيلُ وَ مِيكَائِيلُ وَ مَلَكُ الْمَوْتِ قَالَ فَيَقُولُ خُذْ نَفْسَ مِيكَائِيلَ قَالَ فَيَأْخُذُ نَفْسَ مِيكَائِيلَ فَيَقَعُ كَالطَّوْدِ الْعَظِيمِ فَيَقُولُ يَا مَلَكَ الْمَوْتِ مَنْ بَقِيَ فَيَقُولُ تَبَارَكْتَ رَبِّي وَ تَعَالَيْتَ بَقِيَ جَبْرَئِيلُ وَ مَلَكُ الْمَوْتِ قَالَ فَيَقُولُ مُتْ يَا مَلَكَ الْمَوْتِ فَيَمُوتُ قَالَ فَيَقُولُ يَا جَبْرَئِيلُ مَنْ بَقِيَ فَيَقُولُ تَبَارَكْتَ رَبِّي وَ تَعَالَيْتَ ذَا الْجَلَالِ وَ الْإِكْرَامِ وَجْهُكَ الْبَاقِي الدَّائِمُ وَ جَبْرَئِيلُ الْمَيِّتُ الْفَانِي قَالَ يَا جَبْرَئِيلُ لَا بُدَّ مِنَ الْمَوْتِ فَيَخِرُّ سَاجِداً فَيَخْفِقُ بِجَنَاحَيْهِ فَيَقُولُ سُبْحَانَكَ رَبِّي تَبَارَكْتَ وَ تَعَالَيْتَ ذَا الْجَلَالِ وَ الْإِكْرَامِ ثُمَّ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وآله فَعِنْدَ ذَلِكَ يَمُوتُ جَبْرَئِيلُ وَ هُوَ آخِرُ مَنْ يَمُوتُ مِنْ خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ.«
170) ثواب الأعمال: 229؛ أمالي الصدوق: 641 المجلس الثالث و التسعون؛»عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ عليه السلام قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ عليه السلام مَنْ صَلَّى الصَّلَاةَ لِغَيْرِ وَقْتِهَا رُفِعَتْ لَهُ سَوْدَاءُ مُظْلِمَةٌ تَقُولُ ضَيَّعَكَ اللَّهُ كَمَا ضَيَّعْتَنِي وَ أَوَّلُ مَا يُسْأَلُ الْعَبْدُ إِذَا وَقَفَ بَيْنَ يَدَيِ اللَّهِ U عَنِ الصَّلَاةِ فَإِنْ زَكَتْ صَلَاتُهُ زَكَى سَائِرُ عَمَلِهِ وَ إِنْ لَمْ تَزْكُ لَمْ يَزْكُ عَمَلُه.«
منبع : پایگاه عرفان
