در آیات قرآن قلب و بصر به صورت جمع (قلوب و ابصار ) آمده ولی « سمع » همه جا در قرآن به صورت مفرد ذکر شده است این تفاوت حتما نکته ای دارد، نکته آن چیست؟
پاسخ : درست است که کلمه « سمع » در قرآن همه جا بصورت مفرد آمده و بصورت جمع (اسماع ) نیامده است ولی قلب و بصر گاهی بصورت جمع مانند آیه فوق و گاهی بصورت مفرد مانند آیه 23 سوره جاثیه آمده است : «و ختم علی سمعه و قلبه و جعل علی بصره غشاوة»
عالم بزرگوار مرحوم شیخ طوسی در تفسیر « تبیان » از یکی از ادبای معروف چنین نقل می کند: علت مفرد آمدن « سمع » ممکن است یکی از دو چیز باشد:
نخست اینکه « سمع » گاهی بعنوان اسم جمع بکار می رود و می دانیم که در اسم جمع معنی جمع افتاده و نیازی به جمع بستن ندارد.
دیگر اینکه « سمع » می تواند معنی مصدری داشته باشد و میدانیم مصدر دلالت بر کم و زیاد هر دو می کند و نیازی به جمع بستن ندارد.
بعلاوه می توان وجه ذوقی و علمی دیگری برای این تفاوت گفت و آن اینکه : تنوع ادراکات قلبی و مشاهدات با چشم نسبت به « مسموعات » فوق العاده بیشتر است و بخاطر این تفاوت قلوب و ابصار بصورت جمع ذکر شده ولی « سمع » بصورت مفرد آمده است .
در فیزیک جدید نیز می خوانیم امواج صوتی قابل استماع تعداد نسبتاً محدود است و از چندین ده هزار تجاوز نمی کند. در حالیکه امواج نورها و رنگهائی که قابل رویت هستند از میلیونها می گذرد .