منزل اسلام‏

هر كدام از اين ده منزل، قبل از اين كه وارد آن شويم، مقدارى معرفت لازم دارد؛ كه اين اسلامى كه در اين آيه مى فرمايد، كدام اسلام است؟ يعنى اقرار به توحيد و رسالت با زبان؟ نه. ورود به اين منزل اول به اين نحو امكان دارد كه انسان خودش را از قيود غيرملكوتى آزاد و تسليم حضرت حق كند؛ يعنى اقرار باطنى كند كه مولاى رزّاق و كريم من! من از دست همه فرار كرده، آزاد شده ام و به جانب تو گريخته ام، حال خودم را در اختيار تو مى گذارم و اين اقرار و گفته آنقدر بايد راست باشد كه زمينه جذب عنايت، نظر و فيض خدا فراهم شود. يعنى وقتى مى گويم: خودم را از دست غير درآورده ام، پروردگار ببيند كه من اسير پول، چهره هاى غيرخدايى، نامحرمان، بيگانگان، صندلى مقام و شهوت نيستم و قبول كند.
 ابراهيمى شدن تسليم شوندگان
وقتى خدا تسليم بودن مرا قبول كند، مرا در حدّ خودم، در مسير ابراهيمى شدن مى اندازد. مدرك اين نكته در قرآن است. وقتى كه درباره حضرت ابراهيم عليه السلام حرف مى زند، مى فرمايد: «إِذْ قَالَ لَهُ رَبُّهُ أَسْلِمْ قَالَ أَسْلَمْتُ لِرَبّ الْعلَمِينَ»  من از او كه آن وقت جوان بود، با الهام، وحى يا از طريق شريعت حضرت نوح عليه السلام، ابراهيم خليل الرحمن ساختم، چون در قرآن مى فرمايد:«وَ إِنَّ مِن شِيعَتِهِ لَإِبْرَ هِيمَ»  بالاخره از طريقى به او رساندم كه تسليم من باش. در عين تسليم، آزاد بود؛ يعنى از محيط بابل كه محيطى صد در صد بت پرستى بود، از محيط خانواده خودش، چون يتيم بود و زير دست عمويش آزر كه در قرآن اسم او آمده كه كارخانه بت سازى داشت، آزاد بود. يعنى حتى يك روز حاضر نشد به كارخانه عموى خود برود و شاگردى كند. يك بار نيز تيشه اى بلند نكرد كه چوبى را به عنوان بت بتراشد. البته اگر مردم زمان او و قبل و بعد او بت مى پرستيدند، خود بت، منظور پرستش نبود. اين ها بت ها را نمودى از ارواحى در عالم غيب مى دانستند كه آن ارواح را نيز در فكر خودشان ساخته بودند و «ربّ النوع» مى دانستند، مى گفتند: روح باران، روح كشاورزى، روح تابش، روح بهار، روح زمستان. اين بت ها را به طرح خودشان، به شكل آن ارواحى كه تصور كرده بودند مى ساختند و جلوى بت ها خم و راست مى شدند كه آن ارواح ببينند كه اينان پرستنده آنها هستند تا كارى براى آنها انجام دهند