امير المؤمنين چند روز پس از كشته شدن عثمان خطبه بسيار مهمى براى مردم ايراد كرده اند كه در آن اصول زندگى را براى مردم برشمرده اند.
يكى از فرازهاى بلند و مهم اين خطبه با همين جمله آغاز مى شود:
«الفرائض الفرائض».
يعنى اى مردم، به شما هشدار مى دهم درباره عمل به واجبات خدا.
«ادّوها الى اللّه».
به واجبات خدا عمل كنيد و حق خدا را به او بپردازيد.
«تؤدّكم الى الجنة».
تا از راه عمل به واجبات به بهشت برويد. زيرا چيزى كه شما را به بهشت مى رساند عمل به واجبات است.
دقت شود! حضرت نمى فرمايد تا خدا شما را به بهشت ببرد، مى فرمايد اين عمل شما را به بهشت مى برد. زيرا فاعل «تعدّ» فرائض است نه خدا.
پس، بهشت در دل فرائض پنهان است. البته، به شرطى كه درب فرائض بسته نباشد. انسانى كه عمرى در اين دنيا سپرى كرده و بار فرائض را بر گردن دارد و با اعضاء و جوارحش آن ها را نكرده، درب فرائض را بسته نگه داشته و حق خدا را ادا نكرده است. لذا، در قيامت هم اين در به روى او بسته مى ماند و به رويش باز نمى شود. شايد عده اى خيال كنند در قيامت به آن ها اين فرصت داده مى شود كه واجبات خدا را ادا كند و خود را اهل بهشت سازد. اما قرآن مجيد مى گويد آن كسى كه در دنيا حاضر نشد در برابر خدا تواضع و فروتنى كند و واجب خدا را ادا كند، در آخرت نيز چنين كارى را انجام نمى تواند بدهد:
«يوم يكشف عن ساق و يدعون إلى السجود فلا يستطيعون».
ياد كن روزى را كه كار بر آنان به شدت دشوار شود، و آن روز كه جاى هيچ تكليف و عبادتى نيست به عنوان سرزنش و ملامت به سجده كردن دعوت شوند، ولى در خود قدرت و استطاعت سجده كردن نيابند.
آرى، كسى كه در دنيا در برابر پروردگارش سجده اى نكرده، در قيامت نيز، اگر همه انبياء به او بگويند: يك سجده بجا بياور! نمى تواند. زيرا اين كار از او برنمى آيد.
منبع : پایگاه عرفان