در كار خود و خداى باشيم‏

متاسفانه، بيشتر ما انسان ها تجارت بلد نيستيم، يكبار، به دوست نااهلى گفتم: خيلى دوست دارى قمار بازى كنى؟ من كسى را به تو معرفى مى كنم كه دارايى اش حدواندازه ندارد و از قضا، قماربازى است كه دنيا نظيرش را نديده، ولى چون هيچ نيازى ندارد عمدا به طرف مقابلش مى بازد و او خداست. تو هم كه متخصص قمارى. بيا با او پيوندت بدهم تا با او قمار كنى. پول و قدرت و جان و فكرت را در راه او بگذار و هر قمارى دلت مى خواهد با او بكن و ببين چگونه به تو مى بازد. اصلا در اراده او برندگى وجود ندارد. چون مى گويد:

او ما را نيافريده تا خودش سود ببرد، چون نيازى به مخلوقاتش ندارد. در خزانه هايش را گشوده تا هركس هرچه مى خواهد ببرد و سود كند. مگر در دعا نمى خوانيم:

دست خدا بسته نيست و از بخشش و عطا كوتاهى نمى كند. بناى اين كه از كسى چيزى ببرد هم ندارد، چون كسى در برابر او چيزى ندارد و همان داشته ها هم از خود اوست. با خدايى به اين مهربانى و به اين نزديكى كه لطف خود را هرگز از بندگانش دريغ نمى كند و همواره در حال رسيدگى به حال آنان و سود رساندن به ايشان است، پس چه اتفاقى در جهان رخ داده كه زندگى ها اين طور شده است؟ به راستى، اين كينه ها، رنج ها، غم ها، جنگ ها، درگيرى ها، بى اعتبارى ها، بى اعتمادى ها، تلخى ها، تفرقه ها، اختلاف ها، به جان هم افتادن ها، بت پرستى ها، پول پرستى ها، شكم پرستى ها، شهوت پرستى ها و ... از چه روست و عيب از كجاست؟

تا آن جا كه از آيات و روايات استفاده مى شود عيب كار فقط از دل است و مربوط به چيزى ديگرى نيست. چشم و گوش و زبان و دست و پا و ساير اعضاى آدمى همگى پيرو و عمله قلب اند. اوست كه مى گويد ببين، بشنو، بگير، لمس كن، بلند شو برو، گوش نكن و ... وقتى كسى مى خواهد با شما حرف بزند و شما بلند مى شويد و مى رويد، در پاسخ دوستتان كه مى پرسد: چرا ننشستى و گوش ندادى؟ مى گويى: خوشم نيامد! يعنى دل نگذاشت گوش بدهم. اين گوش نيست كه خوشش نيامده، دل است.

امير المؤمنين كه بزرگ ترين روان شناس بعد از پيغمبر اكرم است در نهج البلاغه مى فرمايد:

«ما فرق بينكم إلا خبث السرائر، و سوء الضمائر».

تمام بلاهايى كه سر انسان آمده به سبب آلودگى درون ها و پليدى نيت ها بوده است. همه اين خرابى ها متعلق به دل است و آتش همه اين سردرگمى ها و تلخى ها و اختلاف ها و ناراحتى ها از آن بر مى خيزد.

چون دل آدمى از راه راست منحرف شده و خدا را فراموش كرده است انسان هر لحظه در پى چيزى مى دود و در مسير زندگى اش هزاران سراب مى بيند. به قول شاعر:

مشكل تاريخى بشر اين است ك هخدا در باطن مردم گم شده و مردم دنبال خدايى مى گردند كه به او تكيه كنند تا آرامش پيدا كنند. ولى بدبختانه، به جاى خداى حقيقى سراغ بت هايى چون پول و صندلى و شهرت و .... مى روند. براى همين، حاضرند دينشان را بفروشند و آخرتشان را تباه كنند تا بتوانند چهار پنج سال روى يك صندلى بنشينند.

بعد از مدتى، وقتى از شهرت آرامشى پديد نيامد، سراغ زيباترين زن زندگى شان مى روند و با او ازدواج مى كنند تا آرام شوند، ولى چهار ماه بعد، همين معشوقه مهريه اش را اجرا مى گذارد و معلوم مى شود كه از ابتدا در پى همين پنج هزار سكه بوده است.

اين خاصيت دنياست. انسان جز با خدا آرامش پيدا نمى كند و هرچه دنبال دنيا بدود اضطرابش بيشتر مى شود و در كمال خوشى روزگار به كامش تلخ مى گردد.