روايات و دعاهاى اسلامى ارزش والايى براى گريه قائل شده اند ؛ روايات مربوط به گريه عموما در معتبرترين كتب روايى آمده است كه لازم است به نمونه هايى از آن روايات عالى اشاره شود : پيامبر بزرگ اسلام صلى الله عليه و آله به على عليه السلام مى فرمايد : تو را براى خودت به خصلت هايى سفارش مى كنم . سپس فرمود : خدايا ! او را در اين امور كمك كن .
اول : به صدق و راستى ، از دهانت هرگز دروغ خارج نشود .
دوم : به ورع و پاكدامنى ، هيچ گاه جرأت به خيانت در خود راه مده .
سوم : خوف از خدا ، به گونه اى كه او را مى بينى .
چهارم : زياد گريه كردن از خشيت خداى عزّ و جلّ كه به هر قطره اشكى ، خانه اى در بهشت برايت بنا مى شود .
پنجم : بخشيدن مال و جان در راه خدا و حفظ دين .
ششم : پيروى از روش من در نماز و روزه و صدقه ، اما نماز پنجاه و يك ركعت ، اما روزه در هر ماه سه روز ، پنجشنبه اوّل ماه و چهارشنبه وسط ماه و پنج شنبه آخر ماه ، اما صدقه در حدى كه بگويند اسراف در بخشش دارد ولى اسراف نكرده باشى .
تو را به نماز شب سفارش مى كنم ، تو را به نماز شب سفارش مى كنم ، تو را به نماز شب سفارش مى كنم و تو را به نماز زوال شمس سفارش مى نمايم ، در هر حال قرآن بخوان ، در نماز دست را بلند كرده و در پيشگاه حق آن را دگرگون و واژگون كن ، با هر وضو و نمازى مسواك كن و به تمام حسنات اخلاقى آراسته شو و از تمام سيئات اخلاقى دورى نما ، اگر اين برنامه ها را انجام ندادى و دچار انواع خسارت ها شدى ، خود را سرزنش كن.
أَنَّهُ صلى الله عليه و آله كَانَ يَبْكى حَتّى يُغْشى عَلَيْهِ؛ رسول گرامى اسلام صلى الله عليه و آله در برابر حضرت حق آن قدر گريه مى كرد ، تا جايى كه از حال مى رفت !!
در روايت آمده : ابوذر از خشيت حضرت رب به حدى گريه كرد كه چشم درد گرفت . گفتند : اگر از خدا رفع چشم دردت را مى خواستى ، شفا مى يافت . گفت : از چشم منصرفم و درد چشم غصه بزرگ من نيست . گفتند : چه علتى تو را از درد چشم منصرف كرده ؟ گفت : دو موضوع بزرگ : بهشت و جهنم !! پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله به ابوذر فرمودند :
علمى كه باعث گريه انسان نشود ، علم با منفعت نيست .
خداوند در قرآن مجيد ، عالمان را بدين گونه ستوده : إِنَّ الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ مِن قَبْلِهِ إِذَا يُتْلَى عَلَيْهِمْ يَخِرُّونَ لِلْأَذْقَانِ سُجَّداً * وَيَقُولُونَ سُبْحَانَ رَبِّنَا إِن كَانَ وَعْدُ رَبِّنَا لَمَفْعُولاً * وَيَخِرُّونَ لِلْأَذْقَانِ يَبْكُونَ وَيَزِيدُهُمْ خُشُوعاً .
همانا كسانى كه پيش از [ نزول ] آن معرفت و دانش يافته اند ، زمانى كه بر آنان مى خوانند ، سجده كنان به رو در مى افتند . * و مى گويند : منزّه و پاك است پروردگارمان بى ترديد وعده پروردگارمان [ به پاداش مؤمنان و كيفر مجرمان ] قطعاً انجام شدنى است . * و گريه كنان به رو در مى افتند و ]شنيدن قرآن ] بر فروتنى و خشوعشان مى افزايد .
و نيز پيامبر بزرگ صلى الله عليه و آله فرمود : اى ابوذر ! كسى كه مى تواند گريه كند ، پس گريه كند ، اگر نمى تواند قلبا محزون شود و به صورت گريه كن درآيد كه قلب سخت و قاسى ، از خدا دور است ....
پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود :
علامت بدبختى ، خشكى چشم ، سنگ دلى ، شدت حرص در طلب رزق و اصرار بر گناه است .
در روايات آمده : چيزى از عمل خير برابر با گريه از خوف خدا نيست .
و نيز در حديث آمده : چشمى كه از خوف خدا گريست ، در قيامت گريان نيست و قطره اى از اشك چشم براى خدا ، دريايى از آتش را خاموش مى كند و اگر گريه كننده اى در امتى بگريد به همه رحم خواهد شد و خوشا به حال بنده اى كه خداوند او را در گريه ببيند و گريه كنندگان در قيامت در رفيق اعلا هستند و نزديك ترين مرحله عبد به رب گريه در سجده است .
آرى ، گريه در سجده چه گريه پرارزش و با قيمتى است و راستى كارى هم چون او در ميان برنامه هاى عبادتى نمى توان يافت . انسان توفيق پيدا كند در كنج خلوتى به وقت سحر با توجه به عظمت دوست و حقارت خود و با توجه به پرونده سياه و پر از وزر و وبال ، عصيان و خطايى كه نسبت به حضرت يار داشته ، سر به سجده گذارد و با توجه كامل و دل شكسته و اشك ريزان بخواند و با خواندن و گريه تمام وجود خود را شستشو دهد .
•خوش آن سروى كه بستانش تو باشى
چمن گاه دل و بستان جانم
خوشا آن بلبل سرمست عاشق
خوشا آن دل كه دلبر در بر اوست
دلم چون گوى در چوگانت افتاد
خوشا انسان كه در عينش تو باشى
خوش آن مسلم كه اسلامش تو دادى
سر و سامان من جز عشق تو نيست
خوشا آن سر كه سامانش تو باشى
•خوش آن گل كه گلستانش تو باشى
بود خرم چو دهقانش تو باشى
كه در هر صبح دستانش تو باشى
خوشا آن جان كه جانانش تو باشى
خوشا گويى كه چوگانش تو باشى
خوشا عينى كه انسانش تو باشى
خوش آن محسن كه احسانش تو باشى
خوشا آن سر كه سامانش تو باشى
منبع : برگرفته از کتاب عرفان اسلامی استاد حسین انصاریان
