ترجمه نهج البلاغه، ص: 419

و شعله هايش برافروخت و زبانه كشيد. چون جنگ دندانش را در ما و آنان فرو برد، و چنگالش را در دو طرف گذاشت، به آنچه آنان را دعوت می كرديم گردن نهادند، ما نيز دعوتشان را پاسخ گفتيم، و خواسته آنان را به سرعت پذيرفتيم، تا حجت بر آنان ظاهر شد، و عذرشان قطع گرديد. پس هر يك از اينان بر اين سخن پايدار ماند خداوند او را از هلاكت رهانده، و كسی كه لجاجت كرد و بر گرماهيش ماند (خوارج) او سرنگونی است كه خداوند بر دلش پرده افكند، و پيشامد بدی، به گرد سرش چرخيده.

59 از نامه های آن حضرت است

به اسوَد پسر قُطبه فرمانده سپاه حُلوان

اما بعد، هرگاه ميل و خواست حكمران گوناگون باشد او را از عدالت بسيار باز می دارد، پس بايد امور مردم پيش و يكسان باشد، چرا كه در ستم عوضی از عدل نيست. از اموری كه نظائر آن را خوش نداری اجتناب كن، و نفس خود را به آنچه خداوند بر تو واجب نموده به اميد ثوابش و ترس از عذابش به كار گير.

آگاه باش كه دنيا خانه آزمايش است، و دنيادار ساعتی در آن راحت نمانده مگر آنكه راحتی آن ساعت در روز قيامت مايه حسرتش گردد، و تو را هرگز چيزی از حق بی نياز نگرداند، و از جمله حقوق بر تو، پاييدن نفس خويش است، و اينكه به اندازه قدرتت در كار رعيت بكوشی، زيرا سودی كه از اين جهت به تو می رسد بيش از سودی است كه از جانب تو به رعيت می رسد. والسلام.

60 از نامه های آن حضرت است