ترجمه نهج البلاغه، ص: 245
برای شما در نسلهای گذشته عبرت است. كجايند عمالقه و فرزندان عمالقه؟! كنجايند فراعنه و فرزندان فراعنه؟! كجايند آنان كه در شهرهای منطقه رسّ بودند و انبياء را كشتند، و سنن فرستادگان حق را خاموش نمودند، و روش گردنكشان را زنده كردند؟ كجايند آنان كه با لشگريان فراوان به راه افتادند، و هزاران نفر را فراری دادند، و سپاهيان گرد آوردند، و شهرها بنا كردند؟!
از اين خطبه است
زره حكمت و دانش در پوشيد، و آن را به تمام آدابش از توجه و معرفت به آن، و فارغ نمودن دل برای آن فرا گرفت. حكمت نزد او گمشده ای است كه در طلب آن است، و حاجتی است كه در جستجوی آن است. از ديده پنهان است در آن زمانی كه اسلام چون شتری خسته كه دُم بر زمين گذاشته و سينه بر آن نهاده دچار غربت است، او باقی مانده ای از حجج حق، و جانشينان انبياءِ خداست. سپس فرمود:
ای مردم، من به شما اندرزهايی دادم كه انبياءِ الهی امّتهای خود را به آن اندرز دادند، و وظيفه خود را نسبت به شما آنچنان كه جانشينان انبيا نسبت به مردمی كه پس از آنان آمدند انجام دادند انجام دادم؛ شما را به تازيانه پندم ادب كردم مستقيم نشديد، و با انذارهای حق راندم به نظم نيامديد! شگفتا از شما، آيا امامی غير از مرا توقع داريد كه شما را به راه آورد، و در مسير ارشاد قرار دهد؟!
بدانيد آنچه از دنيا به شما روی آورده بود روی گرداند، و هر آنچه روی گردانده بود روی آورد، بندگان خوب خدا آماده كوچند، اندك دنيا را كه ماندنی نيست به كثير آخرت كه از بين رفتنی نيست معامله كردند. برادران ما كه در صفّين خونشان ريخته شد از اينكه امروز در دنيا نيستند چه زيانی بردند؟ نيستند تا لقمه گلوگير بخورند، و آب تيره ناگوار بنوشند. به خدا سوگند حق را ملاقات كردند و خداوند
