ترجمه نهج البلاغه، ص: 175

شما می دانيد كه حاكم بر نواميس و جان و اموال و احكام نبايد بخيل باشد تا در گردآوری مال مسلمانان به نفع خود حريص باشد، و نبايد جاهل باشد تا با جهلش مردم را گمراه كند، و نبايد ستمكار باشد تا آنان را به ستم خود از حقوقشان محروم نمايد، و نبايد در وحشت از دست به دست شدن دولتها باشد تا قومی را بر قوم ديگر ترجيح دهد، و نبايد رشوه خوار در حكم و داوری باشد تا حقوق مردم را از بين ببرد و در رساندن حق به صاحبش توقف نمايد، و نبايد تعطيل كننده سنّت پيامبر باشد تا به اين سبب امّت را دچار هلاكت كند.

132 از خطبه های آن حضرت است

در پند و اندرز و انديشيدن از مرگ

خدا را می ستاييم بر آنچه گرفت و آنچه عنايت فرمود، و بر آنچه لطف كرد و بر آنچه آزمايش نمود، آگاه به هر نهان است، و حاضر در كنار هر راز، آگاه است به آنچه در سينه ها نهفته، و به خيانت ديده ها عالم است. و شهادت می دهيم كه خدايی جز او نيست، و محمّد صلی الله عليه و آله برگزيده و فرستاده اوست، شهادتی كه در آن نهان با آشكار، و قلب با زبان موافق است.

و از اين خطبه است در انديشه كردن نسبت به مرگ

به خدا قسم جدّی است نه شوخی، حق است نه دروغ، و آن نيست مگر مرگ كه داعی آن فريادش را به گوش رسانده، و راننده اش با سرعت همه را می راند. پس انبوه مردمان تو را نفريبد، در حالی كه مردمان پيش از خود را ديده ای از كسانی كه ثروت جمع كردند، و از كم شدنش ترسيدند، و به خاطر آرزوی طولانی و دور