پرسشها و پاسخها، ص: 227

سؤال 15:

آفرينش حضرت آدم عليه السلام از چه چيزی و به چه كيفيّتی بوده است؟

از آيات مختلف قرآن و تعبيرات گوناگونی كه درباره مبدأ آفرينش انسان آمده به خوبی استفاده می شود كه انسان در آغاز خاك بوده «1»، پس با آب آميخته شده و به صورت گل درآمده «2» و بعد به صورت گل بدبو

______________________________
(1) «يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِن كُنتُمْ فِي رَيْبٍ مِنَ الْبَعْثِ فَإِنَّا خَلَقْنَاكُم مِن تُرَابٍ ثُمَّ مِن نُّطْفَةٍ ثُمَّ مِنْ عَلَقَةٍ ثُمَّ مِن مُّضْغَةٍ مُّخَلَقَةٍ وَغَيْرِ مُخَلَّقَةٍ لِّنُبَيِّنَ لَكُمْ وَنُقِرُّ فِي الْأَرْحَامِ مَا نَشَاءُ إِلَی أَجَلٍ مُّسَمّیً ثُمَّ نُخْرِجُكُمْ طِفْلًا ثُمَّ لِتَبْلُغُوا أَشُدَّكُمْ وَمِنكُم مَّن يُتَوَفَّی وَمِنكُم مَّن يُرَدُّ إِلَی أَرْذَلِ الْعُمُرِ لِكَيْلَا يَعْلَمَ مِن بَعْدِ عِلْمٍ شَيْئاً وَتَرَی الْأَرْضَ هَامِدَةً فَإِذَا أَنزَلْنَا عَلَيْهَا الْمَاءَ اهْتَزَّتْ وَرَبَتْ وَأَنْبَتَتْ مِن كُلِّ زَوْجٍ بَهِيجٍ» «ای مردم! اگر درباره برانگيخته شدن پس از مرگ در ترديد هستيد، پس به اين واقعيت توجه كنيد كه ما شما را از خاك آفريديم، سپس از نطفه، سپس از علقه، سپس از پاره گوشتی با آفرينشی كامل يا غير كامل آفريديم تا برای شما روشن كنيم كه ما به برانگيختن مردگان تواناييم؛ و آنچه را می خواهيم تا مدتی معين در رحم ها مستقر می كنيم؛ آن گاه شما را به صورت كودك از رحم مادر بيرون می آوريم تا آنكه به قدرت فكری و نيرومندی جسمی خود برسيد. و برخی از شما پيش از فرتوتی قبض روح می شود، و برخی از شما را به پست ترين دوره عمر كه ايام پيری است برمی گردانند تا در نتيجه از دانشی كه داشتند چيزی ندانند. و از نشانه های ديگر قدرت ما اينكه زمين را در زمستان خشك و افسرده می بينی، پس چون آب باران را بر آن نازل می كنيم، می جنبد و برمی آيد و از هر نوع گياه تر و تازه و بهجت انگيزی می روياند» حج (22): 5.

(2) «هُوَ الَّذِي خَلَقَكُم مِن طِينٍ ثُمَّ قَضَی أَجَلٌ مُسَمّیً عِندَهُ ثُمَّ أَنْتُمْ تَمْتَرُونَ» «اوست كه شما را از گِلی مخصوص آفريد، سپس برای عمر شما مدتی مقرّر كرد، و اجل حتمی و ثابت نزد اوست، شگفتا! كه باز شما با اين همه دلايل آشكار در يكتايی و ربوبيّت و خالقيّت او شك می كنيد» انعام (6): 2.