مرگ و فرصت ها، ص: 56
همگى به روى زمين برويد، اما من بلافاصله شما را راهنمايى مىكنم كه از چه جادهاى در زندگى حركت كنيد. اگر ابليس با آن بلايى كه بر سر آدم و حوا درآورد، هدايت مرا مىپذيرفت، او نيز به بهشت مىرفت.
امام صادق عليه السلام مىفرمايد: حتى خدا حاضر شد كه در زمان حضرت موسى عليه السلام از تمام گناهان ابليس گذشت كند، لذا به او فرمود: به ابليس بگو: قضاى آن سجدهاى كه نكردى را بر سر قبر آدم بجا بياور، من گذشتهات را مىآمرزم. ابليس گفت: من به خودش وقتى كه زنده بود سجده نكردم، به قبرش سجده كنم؟ «1» پس خودم هستم كه بد حركت مىكنم و مىگويم: هر چه مىخواهد، بشود. خدا كه مىخواهد با هر نوع دستاويزى مرا به طرف خودش بكشد؛ با انبيا، ائمه، عقل كامل، عالم ربانى، كتب آسمانى، حادثه و اتفاقات، اما من مىگويم: صد و بيست و چهار هزار پيغمبر، دوازده امام، قرآن، عقل و تمام حجتهاى خدا را رها كن. پس چه چيزى در اين دنيا نزد تو اهميت دارد؟ مىگويد: رفيق، نوار براى من مىگذارد، عرق و شراب به من مىدهد، قمار راه مىاندازد، بساط زنا براى من فراهم مىآورد.
اما به دنبال حضرت ابراهيم عليه السلام، حضرت على عليه السلام، فاطمه زهرا عليها السلام بروم كه مىگويند: ارتباط با نامحرم، ربا، بىحجابى حرام است.
بهشت و جهنم با انتخاب انسان
قرآن مىفرمايد: جهنمىها خودشان جهنم را انتخاب مىكنند، بهشتىها نيز خودشان بهشت را برمىگزينند، ما فقط هدايت آنها را به عهده گرفتهايم كه بگوييم:
اين جاده منتهى به بهشت و اين جاده آخرش دوزخ است. انتخاب و اختيار باشما است. هيچ كس به من نگويد كه چرا خودت جلوى گمراهى مرا نمىگيرى؟ چون من اراده ازلى و ابديم بر هدايت اجبار تعلق نگرفته است. من به اجبار كسى را به بهشت و جهنم نمىبرم. من فقط راه را نشان مىدهم.
______________________________ (1)- بحار الأنوار: 60/ 280- 281، حديث 169- 170؛ «ابْنِ عُمَرَ قَالَ لَقِيَ إِبْلِيسُ مُوسَى فَقَالَ لِمُوسَى أَنْتَ الَّذِي اصْطَفَاكَ اللَّهُ بِرِسَالَتِهِ وَ كَلَّمَكَ تَكْلِيماً أَذْنَبْتُ وَ أَنَا أُرِيدُ أَنْ أَتُوبَ فَاشْفَعْ لِي إِلَى رَبِّي أَنْ يَتُوبَ عَلَيَّ قَالَ مُوسَى نَعَمْ فَدَعَا مُوسَى رَبَّهُ فَقِيلَ يَا مُوسَى قَدْ قُضِيَتْ حَاجَتُكَ فَلَقِيَ مُوسَى إِبْلِيسَ وَ قَالَ قَدْ أُمِرْتَ أَنْ تَسْجُدَ بِقَبْرِ آدَمَ وَ يُتَابَ عَلَيْكَ فَاسْتَكْبَرَ وَ غَضِبَ وَ قَالَ لَمْ أَسْجُدْ لَهُ حَيّاً أَسْجُدُ لَهُ مَيِّتاً ثُمَّ قَالَ إِبْلِيسُ يَا مُوسَى إِنَّ لَكَ عَلَيَّ حَقّاً بِمَا شَفَعْتَ لِي إِلَى رَبِّكَ فَاذْكُرْنِي عِنْدَ ثَلَاثٍ لَاأَهْلِكُكَ فِيمَنْ أُهْلِكُ اذْكُرْنِي حِينَ تَغْضَبُ فَإِنِّي أَجْرِي مِنْكَ مَجْرَى الدَّمِ وَ اذْكُرْنِي حِينَ تَلْقَى الزَّحْفَ فَإِنِّي آتِي ابْنَ آدَمَ حِينَ يَلْقَى الزَّحْفَ فَأُذَكِّرُهُ وُلْدَهُ وَ زَوْجَتَهُ حَتَّى يُوَلِّي وَ إِيَّاكَ أَنْ تُجَالِسَ امْرَأَة لَيْسَتْ بِذَاتِ مَحْرَمٍ فَإِنِّي رَسُولُهَا إِلَيْكَ وَ رَسُولُكَ إِلَيْهَا.»
«أَنَسٍ قَالَ إِنَّ نُوحاً لَمَّا رَكِبَ السَّفِينَةَ أَتَاهُ إِبْلِيسُ فَقَالَ لَهُ نُوحٌ مَنْ أَنْتَ قَالَ أَنَا إِبْلِيسُ قَالَ فَمَا جَاءَ بِكَ قَالَ جِئْتُ تَسْأَلُ لِي رَبَّكَ هَلْ لِي مِنْتَوْبَةٍ فَأَوْحَى اللَّهُ إِلَيْهِ أَنَّ تَوْبَتَهُ أَنْ يَأْتِيَ قَبْرَ آدَمَ فَيَسْجُدَ لَهُ قَالَ أَمَّا أَنَا لَمْ أَسْجُدْ لَهُ حَيّاً أَسْجُدُ لَهُ مَيِّتاً قَالَ فَ اسْتَكْبَرَ وَ كانَ مِنَ الْكافِرِينَ.»