فراز 7 از دعای 31 ( برطرف شدن کوردلی مقدمه توبه )

مانند کسی که قدرتت را بر وجودش جاهل و فراوانی احسانت را نسبت به خودش منکر است تا هنگامی‌که دیدۀ هدایت برایش باز شده و ابرهای کوردلی، از صفحۀ باطنش برطرف گشته، ستم‌هایی که بر خود کرده، به شمار آورده و در اموری که پروردگارش را مخالفت کرده به اندیشه نشسته؛ در نتیجه گناه بزرگش را بزرگ و عظمت مخالفتش را عظیم دیده.

شيطان، دشمن انسان‌

از دشمنان ديگر انسان، شيطان است كه در چهره‌هاى گوناگون انسى و جنّى براى بريدن انسان از حق، فعاليّت مستمر دارد.

مسئله شيطان و قيافه‌هاى گوناگون و دام‌ها و خدعه‌هاى خطرناكش در شرح دعاى هفدهم گذشت.

اين دشمنان خطرزا و خطرناك انسان را كه ميل طبيعى به شهوات و زرق و برق دنيا دارد، دوره مى‌كنند و به محاصره مى‌كشند و مانند يك توپ كه وسيله بازى اطفال است او را در جهت گناهان ظاهرى و باطنى دست به دست مى‌كنند.

لذّت گناهان وقتى سراسر درون و برون را احاطه كرد ياد حق از قلب مى‌رود، و لذّت مناجات و عبادت از كام انسان مى‌پرد و آدمى به قول حضرت سجّاد (عليه السلام) گرفتار مهارهاى خطا و غلبه و چيرگى شيطان مى‌شود، و از اوامر حق كوتاهى ورزيده و در عبادت تقصير مى‌كند و دچار تفريط مى‌شود، و به سبب هجوم غرور به خويشتن خود يا غرور به رحمت و كرم حق و فريفته شدن به لطف دوست در انواع گناهان دست و پا مى‌زند، و از قدرت حق و حكومت حضرت او غافل شده، و انگار به انكار احسان دوست نسبت به خود برمى‌خيزد، تا زمانى كه خداوند دستش را بگيرد و از شرّ جهل و هوا و شيطان نجاتش دهد، آن وقت بفهمد كه چه اندازه گناه كرده، و راه انديشه در مخالفت با پروردگار و عواقبش براى او باز شود، پس گناه بزرگش را بزرگ و مخالفت عظيمش را عظيم ببيند.