مرگ و فرصت ها، ص: 377

سال های ديگر نيز هست. تا او را بيرون بردند. مرد. «1» اما اهل تقوا، تمام آرزوهايشان منطقی است و بی آرزو نيستند، ولی آرزويی كه دارند، آرزويی منطقی و قابل پياده شدن است كه برای آن زحمت می كشند، اما تمام آرزوهايشان مثبت، حكيمانه و منطقی است.

3- اغتنام فرصت ها

اما نشانه سوم اهل تقوا: «و اغتنام المهل» است. اهل تقوا تمام فرصت هايی كه به دست می آورند، غنيمت می دانند. اين از نشانه های تقواداران عالم است. فرصت پيش می آيد برای اين كه عالم شوند، می روند و عالم می شوند. فرصت پيش بيايد، برای اين كه خدمت گذار نابی برای دين، مردم و پدر و مادر شوند، فرصت را غنيمت می شمارند. يا فرصت خدمت به بيمار را غنيمت می دانند واز هر فرصتی برای آباد كردن آخرت خود استفاده می كنند. كسانی كه اين اخلاق را دارند، از انجام كار مثبت، گرچه ظاهرش به نظر نيايد، روی گردان نيستند.

در خانه سالمندان می روند و با حوصله، سالمندان را به حمام می برند، و آنها را نوازش می كنند. لباس نو می پوشانند، لباس های ايشان را می شويند، روی بند می اندازند، خشك می كنند، تا می كنند، درون بقچه و كمد آنها می گذارند. اين گونه فرصت ها را غنيمت دانستن علامت سوم اهل تقوا است.

تمام حسن زندگی انبيا، امامان و اوليای خدا به همين بوده كه هيچ فرصتی را از دست ندادند. عمر ما كوتاه است، چيزی نمی گذرد كه می بينيد به سر و صورت شما موی سفيد در آمده است و اين پوست زيبا پژمردگی نشان می دهد. چيزی نمی گذرد كه ديگر نمی توانيد غذا بخوريد، وگرنه چربی و قند شما بالا می رود، يعنی بدن می گويد: نمی توانم قبول كنم. اين فرصت جوانی و ثروت را غنيمت بشماريد، ای كسانی كه زبان گرم و نرم داريد، كسانی كه هنر خدمت به عباد خدا را

______________________________
(1)- اشاره دارد به يكی از خصلت های ناپسند انسان در سوره معارج آيات 19- 21؛ «همانا انسان حريص و بی تاب آفريده شده است؛* چون آسيبی به او رسد، بی تاب است،* و هنگامی كه خير و خوشی [و مال و رفاهی ] به او رسد، بسيار بخيل و بازدارنده است.»

متن كامل روايت پيامبر اكرم صلی الله عليه و آله اين است: «يشيب ابن آدم و يشب فيه خصلتان الحرص و طول الأمل»

بحار الأنوار: 70/ 161، باب 128، حديث 7- 8؛ «أَنَسٍ عَنِ النَّبِيِّ صلی الله عليه و آله قَالَ يَهْرَمُ ابْنُ آدَمَ وَ يَشِبُّ مِنْهُ اثْنَانِ الْحِرْصُ عَلَی الْمَالِ وَ الْحِرْصُ عَلَی الْعُمُرِ.»

«أَنَسٍ أَنَّ النَّبِيَّ صلی الله عليه و آله قَالَ يَهْلِكُ أَوْ قَالَ يَهْرَمُ ابْنُ آدَمَ وَ يَبْقَی مِنْهُ اثْنَتَانِ الْحِرْصُ وَ الْأَمَلُ.»

بحار الأنوار: 70/ 162، باب 128، حديث 11؛ «الصَّادِقِ عليه السلام عَنْ آبَائِهِ عليه السلام قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله عليه و آله مِنْ عَلَامَاتِ الشَّقَاءِ جُمُودُ الْعَيْنِ وَ قَسْوَةُ الْقَلْبِ وَ شِدَّةُ الْحِرْصِ فِي طَلَبِ الرِّزْقِ وَ الْإِصْرَارُ عَلَی الذَّنْبِ.»

بحار الأنوار: 74/ 162، باب 7، حديث 160؛ «قَالَ صلی الله عليه و آله يَهْرَمُ ابْنُ آدَمَ وَ تَشِبُّ مِنْهُ اثْنَتَانِ الْحِرْصُ وَ الْأَمَلُ.»

مجموعة ورام: 1/ 278؛ «قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله عليه و آله الشَّيْخُ شَابٌّ فِي طَلَبِ الدُّنْيَا وَ إِنِ الْتَفَّتْ تَرْقُوَتَاهُ مِنَ الْكِبَرِ إِلَّا الَّذِينَ اتَّقَوْا وَ قَلِيلٌ ما هُم.»

روضة الواعظين: 2/ 429؛ «قَالَ صلی الله عليه و آله قَلْبُ الشَّيْخِ شَابٌّ عَلَی حُبِّ اثْنَيْن: عَلَی جَمْعِ الْمَالِ وَ طُولِ الْحَيَاة.»