حلال و حرام مالی، ص: 489

مانند قبل يا فلانی نبوده؟

حضرت علی عليه السلام به فرزندانش می فرمايد:

اين چراها را دور بريزيد و قلب الهی خود را از غصه خوردن بر اين امور حفظ كنيد. اين گفتگوی پدر با فرزندان به قدری مهم است كه ساعتی مانده به شهادتش، اين مقدار زمان را صرف گفتگوی دلالتی، هدايتی و خيرخواهی برای آنها كرد.

«و نظم امركم» «امر» در اينجا به معنای مجموعه زندگی است. در نگاه كردن، گوش دادن، بيداری، خواب، خوراك، پوشاك، معاشرت، برخورد با مردم و خانواده، منظم باشيد. رها و بی نظم نباشيد.

ارزش وصيت در آخر عمر

معلوم می شود اين حرفها برای حضرت مهم تر از اين بود كه بفرمايند نماز مستحبی، يا قرآن بخوانند. اين گفتار به قدری مهم بوده كه در بستر بيماری، در حال گفتار مثبت با فرزندانش از دنيا رفت. اخلاق همه انبيا عليهم السلام نيز همين بود. شما فكر می كنيد همه پيامبران، نفس آخر را به نماز، ذكر و تسبيح تمام می كردند؟

امام صادق عليه السلام می فرمايد:

آخرين سخن انبيا عليهم السلام سفارش مردم به نماز بود؛ يعنی نفس آخر را با خدا حرف نزدند، بلكه با مردم حرف زدند؛ چون ارزش اين بيشتر است. می خواستند با خدا حرف بزنند، برخوردی خصوصی بود، اما با جمعی كه در كنار بستر آنان نشسته بودند، آخرين نفس را خرج سفارش به نماز كردن، ارزشی همگانی بود. «1»

______________________________
(1)- الكافی: 3/ 264، بَابُ فَضْلِ الصَّلَاةِ، حديث 2؛ وسائل الشيعة: 4/ 38، باب 10، حديث 4454؛ «أَبِي عَبْدِ اللَّهِ عليه السلام قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ أَحَبُّ الْأَعْمَالِ إِلَی اللَّهِ عز و جل الصَّلَاةُ وَ هِيَ آخِرُ وَصَايَا الْأَنْبِيَاءِ عليه السلام فَمَا أَحْسَنَ الرَّجُلَ يَغْتَسِلُ أَوْ يَتَوَضَّأُ فَيُسْبِغُ الْوُضُوءَ ثُمَّ يَتَنَحَّی حَيْثُ لَايَرَاهُ أَنِيسٌ فَيُشْرِفُ عَلَيْهِ وَ هُوَ رَاكِعٌ أَوْ سَاجِدٌ إِنَّ الْعَبْدَ إِذَا سَجَدَ فَأَطَالَ السُّجُودَ نَادَی إِبْلِيسُ يَا وَيْلَاهْ أَطَاعَ وَ عَصَيْتُ وَ سَجَدَ وَ أَبَيْتُ.»