غزالى در كتاب پر ارزش « منهاج العابدين » درباره مسئله قلب مطالبى دارد كه به انضمام قسمتى از اشعار عارفان و كلمات بزرگان نقل آن خالى از فايده نيست ، مى فرمايد :بر تو باد اى برادر ! كه دل نگاهدارى و در آن نظر نيكو كنى و بذل و جهود بجاى آرى كه دل را [ خطر و اثر ] از همه اعضا عظيم تر است و كار دل باريك تر و اصلاح آن دشوارتر و اندر آن پنج اصل ياد كنيم :
علم خداوند به قلب
اوّل : قوله تعالى : يَعْلَمُ خَائِنَةَ الأَعْيُنِ وَمَا تُخْفِى الصُّدُورُ .[ او ] چشم هايى را كه به خيانت [ به نامحرمان ]مى نگرد و آنچه را سينه ها پنهان مى دارند ، مى داند . و قوله تعالى : يَعْلَمُ مَا فِى قُلُوبِكُمْ .خدا آنچه گفتار غزالى نمى باشد در دل هاى شماست مى داند . وقوله تعالى :إِنَّهُ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ .او به آنچه در سينه هاست ، داناست . چند كرّت و چند جايگاه ياد كرده است و به اطلاع خداوند خبير كفايت است مرد را كه حذر در پيش گيرد و اين تهديد بس است خواص بندگان او را ؛ زيرا كه معامله با علاّم الغيوب با خطر باشد .
منبع : برگرفته از کتاب عرفان اسلامی استاد حسین انصاریان
