سخن از این بانو در حقیقت سخن از یک دنیا عظمت وپایداری و استقامت در راه هدف است. تاریخ در مقابل عظمت أم المؤمنین خدیجه کبری سلام الله علیها سر فرود می آورد و در برابرش متواضعانه دست بسته می ایستد و نمی داند نام این بانو را در کدام شناسنامه بزرگان ثبت نماید.
او از قبیله هاشم بود و اقوامش از ثروتمندان قریش بودند و شصت و هشت سال قبل از هجرت به دنیا آمد و در بین اقوام خود یگانه روزگار بود.
اماچندنکته وفضیلت از زندگی ایشان:
1 کیمیاشناس بابصیرت
اندیشه ای والا و دقتی عمیق داشت و از نظر عقل و زیرکی نیز بر همه زن های عصر خود برتری فوق العاده داشت. او در انتخاب خاتم الانبیاء محمد مصطفی صلی الله علیه و آله و سلم با آنهمه خرده گیری زن های مکه ذره ای عقب نشینی نکرد و پیامبر را با جان و دل پذیرفت و انتخاب کرد و این یعنی حقیقت کیمیاشناسی.
2 ایمان محکم و پایدار
در تمام مسیر زندگی، جانانه پای پیامبر ایستاد و طعنه ها، عیب جویی ها، مذمت ها و آزار و اذیت ها در ایمان مستحکم او ذره ای اثر نداشت.
3 از برترین بانوان دو سرا
خیر نساء العالمین مریم، آسیه، خدیجه و فاطمه هستند. (خصال صدوق)
4 برترین همسر پیامبر(ص)
امام صادق علیه السلام: «تزوج رسول الله (صلی الله علیه و آله) بخمس عشر امراه، افضلهن خدیجه بنت خویلد.» (خصال صدوق)
ذهبی می گوید: مناقب و فضائل خدیجه(س) بسیار است. او از جمله زنان کامل، عاقل، والا، پایبند به دیانت و عفیف و کریم و از اهل بهشت بود. پیامبراکرم کرارا او را مدح و ثنا می گفت و بر سایر زنانش ترجیح می داد و از او بسیار تجلیل می کرد، به حدی که عایشه می گفت: بر هیچیک از زنان پیامبر صلی الله علیه و آله به اندازه خدیجه رشک نورزیدم و این بدان سبب بود که پیامبر بسیار او را یاد می کرد.
5 اولین بانوی مسلمان
قبل از اسلام وی را طاهره و مبارکه و سیده زنان می نامیدند. ایشان اولین بانویی بودند که به اسلام ایمان آوردند و حدود سه سال فقط ایشان و امیرالمومنین علی مرتضی علیهماالسلام فقط در نماز به پیامبراکرم صلی الله علیه و آله اقتدا می کردند.
6 مادر حضرت زهرا(س)
اگر فقط همین یک فضیلت برای او بود، کافی بود که بر همه اهل آسمان و زمین فخر کند. به قول یک عالم که می فرمود: این بانوی بزرگوار هرچه داشت در راه خدا عطا کرد و خدا هم هرچه داشت به او عطا کرد که هستی خدا فاطمه ست.
7 ثروت و سخاوت
مورخان ثروتش را اینجور نوشته اند: هزاران شتر که اموال او را حمل می کردند و چهارصد غلام و کنیز که خدمات ارجاعی ایشان را انجام می دادند. به حقبقت او جزء تجار بزرگ و ثروتمند حجاز به شمار می رفت.
و اما سخاوتش:
حضرت ابوطالب که عقد بین پیامبر و خدیجه را می خواند، خطبه ای جانانه در مدح رسول اکرم خواندند. در این هنگام عموی خدیجه خواست پاسخ ابوطالب را با سخنی بگوید ولی به لکنت افتاد، لذا خدیجه کبری به سخن آمده و فرمود: «و اینک ای محمد(ص)! من خود را به همسری تو درمی آورم و مهریه نیز هرچه باشد به عهده خودم و از مال خودم خواهد بود.»
آنگاه ابوطالب فرمود: «گواه باشید که خدیجه(س) محمد(ص) را به همسری خویش پذیرفت و مهریه را از مال خود ضمانت کرد.»
برخی قریشیان با تعجب گفتند: «شگفتا که زنان مهریه مردان را بر عهده بگیرند!»
ابوطالب سخت به خشم آمده، روی پای خود ایستاد و گفت: «آری اگر مردی همانند برادرزاده من باشد، زنان با گرانبهاترین مهریه خود، خواهانش می شوند و اگر مردان همانند شما باشند، زنان جز با مهریه گرانبها حاضر به ازدواج نمی شوند.»
سپس خدیجه کبری رو به عموی خود کرد و فرمود: «بر بلندی مکه بایست و فریاد بزن از امروز تمام ثروت خدیجه متعلق به محمدامین(ص) است.»
چون خطبه عقد تمام شد و پیامبر و عمویشان عزم رفتن نمودند، خدیجه کبری رو کرد به پیامبراکرم و فرمود: «...الی بیتک فبیتی بیتک و انا جاریتک» (کجا میروید؟ از این لحظه خانه من خانه شماست و من نیز کنیز شما هستم.)
8 بردباری بی مانند
کسی که آنهمه ثروت داشت و در آنهمه ناز و نعمت زندگی می کرد، حالا دیگر کسی با او رفت و آمد نمی کند. عموما هرروز با آن کهولت سن از مکه تا غار حرا می رفت و برای پیامبراکرم آب و غذا می برد.
کسی که صدها کنیز و غلام را هرروز غذا می داد، حالا در شعب ابیطالب از تشنگی و گرسنگی و سرما و گرما بیتاب شده است.
بانویی که زن های بزرگ مکه برای دیدنش منت می کشیدند، حالا در وضع حملش او را تنها گذاشته اند.
به واقع این بانو در کنار پیامبر خدا و در یاری ایشان خیلی اذیت شده و زود پیر شدند.
9 محب امیرالمؤمنین علی(ع)
علامه مجلسی می گوید: پیامبر خدا خدیجه کبری علیهماالسلام را از دوستی و محبت علی علیه السلام خبر داد. خدیجه به علی محبت فراوان داشت و برای او لباس و زیورآلات و... می فرستاد به گونه ای که مردم می گفتند: «علی نور چشم خدیجه به حساب می آید.»
و دیگر اینکه هنگام ولادت حضرت زهرا سلام الله علیها بیشتر با ولایت آشنا شد؛ چرا که با چشمان خود دید دخترش هنگام تولد بعد از شهادت به توحید و رسالت، فرمود: «و أن بَعلی سیدالأوصیاء و ولدی ساده الأسباط».
10 مقام والا نزد خدا و اهلبیت علیهم السلام
الف) امام باقر علیه السلام می فرماید: پیامبراکرم (ص) هنگام بازگشت از معراج به جبرئیل فرمود: آیا حاجتی داری؟ عرضه داشت: خواسته ام این است که از طرف خدا و من به خدیجه سلام برسانی.
ب) امام حسن مجتبی علیه السلام در مجادله با معاویه لعنت الله علیه در مسجد کوفه فرمود: تو پدرت ابوسفیان و من پدرم امیرالمومنین علی. تو مادرت هند جگرخوار ولی من مادرم فاطمه زهراست. تو جدت حرب من جدم رسول الله است و تو جده ات فتیله و من جده ام خدیجه کبری است.
ج) امام حسین علیه السلام در روز عاشورا در معرفی خود فرمود: «...انشدکم الله هل تعلمون ان جدتی خدیجه بنت خویلد اول نساء هذه الامه اسلاما؟ قالوا نعم...» (امالی شیخ طوسی/463)
د) حضرت زینب سلام الله علیها در روز یازدهم در کنار پیکرهای پاره فرمود: «بأبی خدیجه الکبری» (پدرم فدای خدیجه بانوی بزرگ اسلام/ بحار،56،45)
ح) امام سجاد علیه السلام در مجلس یزید لعنت الله علیه فرمود: «انا ابن خدیجه الکبری» (بحار،174،44)
11 رعایت آئین همسرداری
الف) ترجمه شعر خدیجه کبری(س) درباره محبتش به رسول اکرم صلی الله علیه و آله: «اگر تمام نعمت های دنیا و سلطنت پادشاهان را داشته باشم و سلطنت آنان همیشه از آن من باشد، در چشم من به اندازه بال پشه ای ارزش ندارد، وقتی که چشمم به چشم تو نیفتد.»
ب) تعریف پیامبر از ایشان: «خدیجه زنی بود که چون همه از من روی می گردانیدند، او به من رو می کرد؛ چون همه از من می گریختند، او به من محبت و مهربانی می کرد؛ چون همه دعوت مرا تکذیب می کردند، به من ایمان می آورد و مرا تصدیق می کرد؛ در مشکلات زندگی مرا یاری می کرد و با ثروت خود کمکم می کرد و غم از دلم می برد.»
12 قبلا ازدواج نکرده بود
ایشان دوشیزه بودند وقتی که به عقد رسول اکرم صلی الله علیه و آله در آمدند. سیدمرتضی علم الهدی در کتاب "الشافی الامانه" و شیخ طوسی در کتاب "تلخیص للشافی" و احمد بلاذری در کتاب "انساب الاشراف" و ابوالقاسم کوفی در "الاستغاثه فی بدع الثلاثه" و سیدمحسن امین در "اعیان الشیعه" و جعفر مرتضی عاملی و... شواهد فراوانی آورده اند که ثابت می کند بر خلاف برخی جعلیات تاریخی، ایشان قبلا همسری اختیار نکرده بودند.
13 برترین معیارهای انتخاب همسر
أم المؤمنین خدیجه کبری سلام الله علیها در هنگام ازدواج با رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند: «به خاطر خویشاوندی ات با من، بزرگواری ات، امانتداری شما در میان مردم، اخلاق نیک و راستگویی ات مایلم با شما ازدواج کنم.»
در تاریخ آمده که بسیاری از مردم مکه به احترام او به رسول خدا صلی الله علیه و آله احترام می گذاشتند و از ترس او به پیامبر آزاری نمی رساندند.
14 ادب و وفا
سه سال قبل از هجرت بیمار شد و بیماری اش که شدت گرفت فرمود: یا رسول الله (ص) چند وصیت دارم:
ا) من در حق شما کوتاهی کردم، مرا ببخش. پیامبر فرمودند: هرگز از شما تقصیری ندیدم. شما نهایت تلاش خود را به کار بستی و در خانه ام بسیار خسته شدی و اموالت را در راه خدا مصرف کردی.
ب) وصیت دومم این است که مواظب این دختر (فاطمه) باشید. چون او بعد از من یتیم و غریب خواهد شد. پس مبادا کسی از زنان قریش به او آزار برساند. مبادا کسی به صورتش سیلی بزند. مبادا کسی بر او فریاد بکشد. مبادا کسی با او برخورد غیرملایم و زننده ای داشته باشد.
ج) وصیت سومم را شرم دارم برایت بگویم. آن را به دخترم عرض می کنم تا او برایت بازگو کند. سپس فاطمه اش را خواست و فرمود: نور چشمم به پدرت رسول الله بگو که مادرم می گوید من از قبر در هراسم، از شما می خواهم مرا در لباسی که هنگام نزول وحی به تن داشتی کفن کنی.
پیامبر بعد از شنیدن وصایای همسرش آن پیراهن را نزد همسرش آورد و او بسیار خوشحال شد.
این بانوی بزرگوار در سن شصت و پنج سالگی در خارج از شعب ابیطالب از دنیا رفت. رسول خدا صلی الله علیه و آله غسل و کفن وی را بر عهده گرفت. ناگهان جبرئیل نازل شد در حالی که کفنی از بهشت همراه داشت و عرض کرد: یا رسول الله خداوند به تو سلام می رساند و می فرماید: «خدیجه اموالش را در راه ماصرف کرد و ما سزاوارتریم که کفنش را به عهده بگیریم.»
رسول الله شخصا ایشان را غسل داده و کفن نمودند و وارد قبر شدند و بدن ایشان را در قبر گذاشتند و آنگاه سنگ لحد را چیدند و برایشان اشک می ریختند و آمرزش می طلبیدند.
حرف آخر: این بانوی بزرگوار که قلم در مقابل عظمتش ناتوان و شکسته و زبان در توصیفش عاجز و لال است، متأسفانه بین ما شیعیان خیلی غریب و ناشناخته اند. اگر همتی که اهل سنت برای تصویرسازی و بزرگنمایی دیگر همسران پیامبر به کار بستند و از کاه کوه ساختند، ما در حق این بانوی دو عالم به کار می بستیم، امروز ده ها کتاب ارزشمند از زندگی این مادر بزرگوار در مباحث اخلاقی و رفتاری و... در دسترس جوانان و مردم دنیا قرار می داشت.
از همه محققان و طلاب خاضعانه درخواست دارم که قدری بیشتر به زندگی و شیوه های رفتاری این بانوی دو عالم بپردازند و نکات بسیار زیبا و ارزشمند و راهگشا از زندگی ایشان را به جان و دل مشتاقان سرازیر کنند.
خدا محبت این مادر را شامل حال همه ما و شیعیان بفرماید. آمین
اللهم صل علی فاطمه و ابیها و بعلها و امها و بنیها
منبع : جام دینی
