در طول تاريخ انسانهايى بوده و هستند كه پس از مرگشان ، زندگى و حياتشان ادامه پيدا كرده و با مرگ بدنشان ، وجودشان و شخصيت و انديشه شان ادامه يافته است . مردان خدا و شخصيتهاى الهى، همانگونه كه در زمان حيات خويش استوانه دين و محور انسانيت و پشتوانه حق و عدالت هستند ، در زمان پس از مرگ نيز آرامگاه و زيارتگاهشان پشتوانه حق و عدالت و فضيلت است . و در اين ميان ، زيارت مشهد حسينى از ويژگيهاى برجسته اى برخوردار است . آنانكه توفيق پيدا مى كنند و به زيارت مرقد مطهرش مشرف مى شوند ، روى به آستان امام حسين (ع) آورده و به جانب اين مدرسه عشق و فضيلت و دانشگاه كمال و تربيت مى گرايند . اينگونه تربيت اجتماعى و يك چنين موسسه تهذيب اخلاق و ادب ، براى هيچ ملتى از ملل گيتى ميسر و مقدورنيست .
البته ملحدين و معاندين و مخالفين مكتب تشيع به خيال خود شبهات و اشكالهاى مى كنند و مى گويند: «زيارت قبور، بت پرستى است ؟!» در حالى كه هر كس كه به زيارت قبور ائمه (ع) مى رود هرگز به عنوان «بت» آنها را زيارت نمى كند . چه كسى است كه حسين بن على (ع) را خدا بداند؟!! شيعه، امام را مقرب درگاه خدا مى داند و با توسل به او قربى به خدا پيدا مى كند، همانطور كه خودش در قرآن مجيد فرمود:«به سوى او وسيله بگيريد» (1) امام را وسيله الهى مى داند. زيرا توسل و شفاعت، بعدى از ابعاد زيارت است كه زائر از اين طريق خود را به درگاه الهى نزديك مى كند، و پيشوايان ما وعده فرموده اند كه از زائران خود دستگيرى كنند. امام رضا (ع) مى فرمايد: «هر امامى بر گردن دوستان و پيروانش عهد و پيمانى دارد و وفاى به اين عهد، بإ؛،،ّّ زيارت قبر آنان ممكن مى باشد . و كسى كه به شوق زيارت آنها و با تصديق به فضيلت آنها به سوى قبور آنها برود مورد شفاعت ائمه در قيامت قرار مى گيرد. پس هر زائرى بايد بكوشد تا از اين شفاخانه فيض، استشفاى دردهاى درونى و امراض قلبى و اندرونى خود را خواسته، خواستار آن شود كه صفاى دل و دوستى خاطر و پاكيزگى روح و قداست روان و سلامت تن ، از خدمت آفريدگار جهان به وى عطا گردد ، تا اينكه هم ظاهر او به جمال و كمال آراسته شود و هم باطن وى از آلودگى ها پاك و مصفا گردد. هر زائرى كه با معرفت و شناخت مقام صاحب اين مرقد و اهداف او به زيارت برود، از صاحب قبر الهام مى گيرد و اصول و تعاليم مكتب را به ياد مى آورد ، و هر زيارت و سلام او سرشار از اين آموزشها و الهام ها است. از طرفى زيارتنامه هاى وارده، و خواندن هر كدام از آنها، خواننده و زائر را به دقت و تفكر واداشته ، متذكر تاريخ و احوال انبيا و اولياى معصوم مى گرداند. تأمل در زيارت عاشورا و ديگر زيارات ، اين مطلب را به خوبى روشن مى سازد كه امامان به اين وسيله در صدد ساختن انسانهاى مؤمن و متعهد بوده اند ، لذا به آنها تعليم داده اند كه در زيارت امام حسين (ع) از خداوند بخواهند كه زندگى و مرگشان را «حسين گونه» قرار دهد، و آنها را در دينا و آخرت همراه آن حضرت بدارد: «اللهم اجعل محياى محيا محمد و آل محمد ، و مماتى ممات محمد و آل محمد ... و ان يجعلنى معحكم فى الدنيا و الاخرة». به اميد به اينكه خداوند متعال توفيق زيارت حضرتش را در دنيا و شفاعتش را در روز قيامت نصيب ما گرداند، به آثار و بركاتى كه زيارت سيدالشهدا (ع) به دنبال دارد مى پردازيم: 1- آرامش بخشيدن به زائر قبل از آنكه به آثار و بركاتى كه برگرفته از روايات اسلامى است اشاره كنيم ، اين نكته لازم به ذكر است كه زيارت مرقد شريف امام حسين (ع) مانند ساير ائمه ، به مردمان و زيارت كنندگانش ، نوعى آرامش و اطمينان مى بخشد . در اين عصر كه انسان را موجودى مضطرب مى نامند، و پيوسته دست به گريبان با پديده هايى چون ترديد، ناكامى، تشويش، ترس و ناسازگارى با محيط و زندگى ماشينى و محروميت و جنگ و حتى كنار نيامدن خود است، و هر روز شاهد كاهشها و فرسايشها است و نمى تواند از اضطراب در امان بماند ، اين زيارت مرقد مردان خدا و پيشوايان دين است كه به انسان آرامش خاطر مى دهد. در زيارت يك نوع كشش و نياز الزام آورى انسان را وا مى دارد كه فشارها و فريادهاى درونى را از راهى خارج كند . زائر آن مرقد شريف در پرتو دعا و گفتگو با پاكان و استمداد از ارواح پاك مقربان درگاه الهى، نيرو گرفته و نابسامانيها را با توسل بدانها برخود هموار مى سازند ، و خستگى ها و فشارهاى وارد بر روان ، و نيز اضطرابها و يأسها را از خودمى زدايند و به آرامش و اطمينانى براى ادامه زندگى دست مى يابند. 2- در امان خدا بودن به امام صادق (ع) عرض كردند: كمترين اثرى كه براى زائر قبر امام حسين (ع) چيست؟ فرمود: «كمترين تأثيرش اين است كه خداوند متعال، او و خانواده و مالش را حفظ مى كند تا به سوى اهل خويش برگردد ،و چون روز قيامت فرا رسد، خداوند حافظ او خواهدبود ».(2) 3- زائر خدا محسوب شدن زيد بن شحام گويد: به امام صادق (ع) عرض كردم : براى زائر قبر امام حسين (ع) چه مى باشد؟ فرمود: «همانند كسى است كه خدا را در عرش ديدار نموده باشد». گفتم: براى كسى كه يكى از شما را زيارت كند چه مى باشد؟ فرمود: «همانند كسى است كه رسول خدا (ص) را زيارت نموده است » . (3) 4- برآورده شدن حاجات و دفع پريشانى امام صادق (ع) فرمود: «همانا نزد شما قبرى است كه هيچ فرد پريشانى نزد آن نمى آيد مگر آنكه خداوند از او دفع پريشانى نمايد و حاجتش را برآورد» . (4) و نيز به ابوصباح كنانى فرمود: «همانا نزد شما قبرى است كه هيچ فرد پريشانى نزد آن نمى رود مگر آنكه خداوند از او پريشانى را دفع نموده و حاجتش را برآورده مى نمايد، و همانا نزد او چهار هزار فرشته هستند كه از هنگام شهادتش آشفته و غم آلود تا روز قيامت بر او مى گريند. هر كس او را زيارت كند، وى را تا خانه اش بدرقه مى كنند، و هر كه مريض شود به عيادتش مى روند، و هر كه بميرد جنازه اش را تشييع مى كنند». (5) 5- زيادتى در عمر و رزق امام باقر (ع) فرموده است : «شيعيان ما را به زيارت قبر حسين (ع) امر كنيد ، زيرا زيارت او موجب فزونى در رزق و طول عمر و دفع بلايا و ناگواريها مى شود » . (6) 6- آمرزش گناهان امام صادق (ع) فرمود: «هر كس حسين (ع) را زيارت كند در حاليكه عارف به حق او بوده و به امامتش اقرار داشته باشد خداى سبحان ،گناهان گذشته و آينده اش را مى آمرزد». (7) و جابر جعفى در ضمن يك حديث طولانى از امام صادق (ع) روايت كرده است كه فرمود: «چون از نزد قبر حسين (ع) بازگشتى ، ندا كننده اى تو را ندا مى دهد كه اگر آن را مى شنيدى ، تمام عمر را نزد قبر شريف حسين (ع) اقامت مى گزيدى. آن منادى گويد:خوشا به حال تو اى بنده خدا كه سود فراوان بردى و به سلامت (در دين ) دست يافتى. عمل از سربگير كه گناهان گذشته ات آمورزيده شد» . (8) 7- محسوب نشدن ايام زيارت از عمر زائر امام صادق (ع) فرمود: «همانا ايام زيارت زائران حسين بن على (ع) از عمرشان محسوب نگشته و جزء حياتشان به شمار مى آيد» . (9) 8- حفاظت زائر در دنيا و آخرت عبدالله بن هلال به امام صادق (ع) عرض كرد: فدايت شوم، كمترين نصيبى كه زائر امام حسين (ع) دارد، چيست ؟ فرمود: «اى عبد الله، كمترين چيزى كه براى او مى باشد، اين است كه خداوند او و خانواده اش را حفظ مى كند تا وى را به سوى خانواده اش باز گرداند، و چون روز قيامت فرا رسد، خداوند حافظ او مى باشد» . (10) 9- عنايت و توجه سيدالشهدا (ع) امام صادق (ع) فرمود: «حسين در نزد پروردگارش ... به زائرانش نظر مى كند . او نگاه مى كند كه چه كسى براى آن حضرت گريه مى كند، پس براى او طلب آمرزش كرده و پدرانش را مى خواند تا براى آن زائر دعا كرده و طلب آمرزش و مغفرت نمايند. سپس امام (حسين) مى فرمايد: اگر زائر من مى دانست كه خدا چه چيزى براى او عطا مى فرمايد شادى او بيشتر از جزع و بى تابى وى مى گرديد» . (11) و امام حسين (ع) فرمود: «هر كس مرا در زندگانيش زيارت كند، پس از مرگش بازديدش خواهم كرد» . (12) 10- خير و بركت زياد امام صادق (ع) فرمود: «اگر مردم مى دانستند كه چقدر خير و بركت در زيارت امام حسين (ع) وجود دارد ، براى زيارت كردنش با يكديگر مقاتله مى كردند، و هر آينه اموالشان را براى رفتن به زيارتش مى فروختند» (13) و امام باقر (ع) فرمود: «اگر مردم مى دانستند كه زيارت قبر شريف حسين (ع) چه مقدار فضيلت و بركت دارد، از شوق زيارت جان مى سپردند و نفسهايشان از شدت حسرت بند مى آمد» (14). 11- برابرى زيارت قبر حسين (ع) با حج عبدالله بن عبيد انبارى گويد: به امام صادق (ع) عرضه داشتم : فدايت شوم ، همه ساله وسايل تشرف به حج برايم فراهم نمى شود. فرمود: «چون قصد حج نمودى و اسباب برايت فراهم نگشت ، به زيارت قبر حسين (ع) برو، كه يك حج برايت نوشته مى شود و چون قصد عمره نمودى و وسايل مهيا نشد ، عزم زيارت قبر حسين (ع) نما، كه يك عمره برايت منظور مى شود»(15) 12- نام زائر در اعلى عليين ثبت مى شود امام صادق (ع) فرمود: «هر كس به زيارت قبر حسين (ع) برود در حالى كه عارف به حق او باشد، خداوند نام او را در اعلى عليين مى نويسد» . (16) 13- غرق شدن در رحمت الهى از امام صادق (ع) پرسيدند: ثواب كسى كه قبر امام حسين (ع) را زيارت كند، در حالى كه كبر و غرور نداشته باشد چيست ؟ فرمود: «برايش هزار عمره و حج مقبول نوشته مى شود . اگر شقى باشد، سعيد نوشته مى گردد، و پيوسته در رحمت الهى غوطه ور خواهد بود» . (17) 14- دعاى معصومين براى زائر معاوية بن وهب از امام صادق (ع) نقل نموده كه فرمود: «اى معاويه، زيارت قبر حسين (ع) را از روى ترس وامگذار ، زيرا هر كه آن را ترك كند ، چنان دچار حسرت مى شود كه آرزو نمايد قبرش نزد او باشد . آيا دوست ندارى كه خداوند تو را در زمره كسانى به حساب آورد كه رسول خدا (ص) و على و فاطمه و امامان معصوم (ع) برايش دعا مى كنند؟» (18) و نيز فرمود: «همانا فاطمه (س) دختر محمد (ص) نزد زائران قبر فرزندش حسين (ع) حضور يافته و براى گناهانشان طلب آمرزش مى كند». (19) 15- تجلى خدا امام صادق (ع) فرمود: «به درستى كه خداى تبارك و تعالى، قبل از اهل عرفات ، براى زائران قبر حسين (ع) تجلى مى نمايد، حوايج آنان را بر آورده مى كند ، گناهانشان را آمرزيده و درخواستهايشان را به اجابت مقرون مى سازد ، و سپس متوجه اهل عرفات شده و در مورد آنان نيز اينگونه عمل مى كند». (20) 16- سعادت امام صادق (ع) به عبدالملك خثعمى فرمود: «زيارت حسين بن على (ع) را ترك مكن و دوستانت را نيز به آن فرمان بده، تا خداوند بر عمرت افزوده و روزيت را زياد گرداند. خداوند سبحان زندگانى تو را در سعادت قرار خواهد داد، و نمى ميرى مگر سعادتمند ، و تو را در سلك سعادتمندان خواهند نوشت » . (21) 17- تأثير زيارت در روز عاشورا امام صادق (ع) فرمود: «هر كس قبر حسين را در روز عاشورا زيارت كند ، همانند كسى است كه در برابر او به خون خود غلطيده باشد» .(22) 18- قرار گرفتن در جوار پيامبر و على و فاطمه (ع) امام صادق (ع) فرمود: «هر كس مى خواهد در جوار پيامبر (ص) و على و فاطمه (ع) باشد، نبايد زيارت حسين بن على (ع) را ترك كند» (23). 19- تأثير زيارت در روز قيامت امام صادق (ع) فرمود: «هيچ كس در روز قيامت نيست مگر آنكه آرزو مى كند كه اى كاش از زائرين امام حسين (ع) مى بود زيرا مشاهده مى نمايد كه با زائران حسين (ع) به واسطه مقامى كه در نزد پروردگار دارند، چگونه عمل مى شود» . (24) و نيز فرمود: «هر كس دوست دارد در روز قيامت بر سر سفره هايى از نور بنشيند پس بايد از زائرين حسين بن على (ع) باشد» .(25) و زرارة بن اعين گويد: «امام صادق (ع) فرمود: «زائرين حسين يك برترى نسبت به ساير مردم دارند» پرسيدم : برتريشان چيست ؟ فرمود: «چهل سال قبل از مردم وارد بهشت مى شوند در حالى كه ديگران هنوز در حال حساب هستند» . (26) 20- رهايى از شدايد قيامت رسول گرامى اسلام (ص) فرمود: «من تعهد مى كنم كه در روز قيامت هنگامه رستاخيز ، ضمن ملاقات با زائر حسين (ع)، دستش را بگيرم و از مراحل هول انگيز و سختيهاى قيامت نجاتش بخشيده و او را به بهشت وارد كنم».(27) 21- نجات از آتش جهنم امام صادق (ع) فرمود: «هر كس قبر حسين (ع) را به خاطر خداوند و در راه خدا زيارت نمايد، خداوند او را از آتش دوزخ آزاد مى سازد، و روز ترس بزرگ (قيامت) او را ايمن مى دارد . از خداوند نيز هيچ حاجتى از حوائج دنيا و آخرت را طلب نمى كند مگر آنكه به او عطا مى نمايد» (28). اين آثار و آثار ديگرى كه به خاطر اجتناب از طولانى شدن مطلب ذكر نكرديم ، همگى به بركت وجود حضرت سيدالشهدا (ع) است كه اميدوارم هر چه زودتر توفيق زيارت مرقد مطهرش نصيب تمام عاشقان گردد. پى نوشتها: 1. سورهء مائده , آيهء 39 2. ثواب الاعمال شيخ صدوق , ص 116 3. منتخب كامل الزيارات , ابن قولويه , ص 281 4. منتخب كامل الزيارات , ابن قولويه , ص 337 5. همان مأخذ. 6. همان مأخذ , ص 289 7. كافى , مرحوم كلينى , ج 4 ص 582 8. منتخب كامل الزيارات , ابن قولويه , ص 295 9. وسائل الشيعه , شيخ حر عاملى , ج 10 ص 322 10. منتخب كامل الزيارات , ابن قولويه , ص 247 11. امالى شيخ طوسى , ص 55 12. بحارالانوار , علامه مجلسى , ج 101 ص 16 13. منتخب كامل الزيارات , ابن قولويه , ص 87 14. سفينة البحار, محدث قمى , ج 1 ص 565 15. منتخب كامل الزيارات , ابن قولويه , ص 306 16. وسائل الشيعه , شيخ حر عاملى , ج 10 ص 324 17. منتخب كامل الزيارات , ابن قولويه , ص 328 18. منتخب كامل الزيارات , ابن قولويه , ص 199 19. منتخب كامل الزيارات , ابن قولويه , ص 204 20. منتخب كامل الزيارات , ابن قولويه , ص 346 21. منتخب كامل الزيارات , ابن قولويه , ص 292 22. وسائل الشيعه , شيخ حر عاملى , ج 10 ص 331 23. وسائل الشيعه , شيخ حر عاملى , ج 10 ص 230 24. وسائل الشيعه , شيخ حر عاملى , ج 10 ص 330 25. وسائل الشيعه , شيخ حر عاملى , ج 10 ص 331 26. بحارالانوار , علامه مجلسى , ج 44 ص 235 27. منتخب كامل الزيارات , ابن قولويه , ص 278 28. وسائل الشيعه , شيخ حر عاملى , ج 10 ص 324
منبع : داستانهايي از زمين کربلا ؛ ر- يوسفي
