فارسی
پنجشنبه 09 فروردين 1403 - الخميس 17 رمضان 1445
قرآن کریم مفاتیح الجنان نهج البلاغه صحیفه سجادیه
0
نفر 5
100% این مطلب را پسندیده اند

آیا بین دین و روان‏شناسی تضاد وجود دارد؟

در پاسخ باید منظور از روان شناسی ودین روشن شود.روان شناسی به عنوان علم روح یا نفس، ابتدا جزئی از علم فلسفه بود و مطالعات روانی بیشتر ارتباط به جنبه عقلانی شخصیت انسان داشت. در اثر مرور زمان، عدم توانایی پاسخ گویی روش های تحقیق فلسفی به موضوعات روان شناسی و رفتارها و نیز عواملی که بر علم بودن روان شناسی دلالت داشت، باعث شد روان شناسی از فلسفه جدا گردد. امروزه شاهد شاخه های مختلف روان شناسی هستیم که میتوان به روان شناسی رشد و کودک، روان شناسی شخصیت، روان شناسی اجتماعی، روان شناسی صنعتی، روان شناسی عمومی، روان شناسی یادگیری، روان شناسی ژنتیک، روان شناسی جنایی، روان شناسی بالینی، روان شناسی مرضی، روان شناسی کودکان استثنایی و روان شناسی تربیت اشاره کرد.دین، مجموعه تعالیم آسمانی و راه و روش های صحیح زندگی (که تضمین کننده سعادت دنیا و آخرت انسان است) به شمار میرود.به طور کلّی اگر بین روان شناسی و دین تضادی دیده شود، یعنی طریقی را که روان شناس پیشنهاد میکند، با روشی که دین میپسندد، مغایرت داشته باشد، باید به این نکته واقف باشیم که علوم بشری و از جمله روان شناسی، از آن جایی که بر تجربه مبتنی است، خطاپذیر و در حال تغییر و تحوّل است. از این رو دیدگاه های مختلف از روان شناسان درباره یک موضوع وجود دارد، مثلاً بسیاری از روان شناسان برای وراثت در شکل گیری شخصیت، اهمیّت فراوانی قائل اند، ولی روان شناسانی مانند هارنی، لوین، فرام، راجرز و سولیوان هستند که تشکیل و تحوّل شخصیت را تا این اندازه تحت تأثیر عوامل زیستی و ارثی نمیدانند.تأثیر عوامل دوران کودکی در رفتار دوران بزرگسالی در نظریه فروید و پیروان او (مورفی و میلر و غیره) مقام مهم و ممتازی دارد، ولی در نظریه های آلپرت، لوین و راجرز این اهمیّت و مقام به عوامل زمان حال داده شده است.
فروید، یونگ و ماری به ناخودآگاه و تأثیر آن در رفتار اهمیّت خاصی میدهند، ولی روان شناسانی هستند که منکر وجود نا خودآگاه اند.بنابراین با وجود اختلاف نظر روان شناسان در موضوعات مختلف نمیتوان گفت دین و روان شناسی در تضاداند، بلکه باید گفت دین با بعضی از نظریات روان شناسان مخالف است. این تضاد بر اساس نگرش مادی بعضی از روان شناسان است که به انسان به عنوان یک موجود ابزاریِ حیوانی نگریسته اند و به بُعد معنوی انسان توجه نکرده اند."تئوریهای موجود روان شناسی در مورد حقیقت دین یا پاسخی نداده اند یا بیش تر آن ها به طور صریح آن را رد کرده اند و انسان مذهبی را دچار اختلال فکری و اختلالات رفتاری و اختلالات روانی دانسته اند".قطعاً چنین دید و نگرش محدود، در احکام و داوریها تأثیر میگذارد. با توجه به حاکمیت نظریه تحوّل داروین بر اندیشه روانشناسی کلاسیک (که در آن انسان حیوانی تلقی میشود که تنها در اعراضی چون کم و کیف با حیوانات دیگر تفاوت دارد) و نگرش دین به انسان با ویژگی خاص که تفاوت جوهری بین انسان و حیوان قائل است، میتوان برخی از اختلافات بین تحلیل های موجود روان شناسی و نظریات دینی را پیش بینی کرد.
"امروزه در روان شناسی، انسان را حیوان برتر میدانند.
انسان یعنی حیوانی که توانایی هایش گسترش یافته و با داشتن هوش بیشتر قادر است محیط را تحت سیطره خویش در آورد اما از نقطه نظر بینش اسلامی، انسان موجودی است با دستمایه های بسیار غنی و اساسی که باید در شناخت شخصیت او مورد توجه قرار گیرد. علاوه بر فطرت، وجود عقل نیز به عنوان یک توانایی بالقوه و طبیعی در انسان، قابل توجه و تعمّق است. این نکته صریحاً در مقام دیدگاه های رفتارگرایی و روان کاوی در روان شناسی است".عدم شناخت کامل از انسان به دلیل کنار گذاشتن دین و نادیده گرفتن منبع بزرگ شناخت یعنی وحی، فروید را بر آن داشت که ماهیّت تمام غرایز را جنسی بداند و کل شخصیت را در سایه این غریزه تحلیل نماید. تمام سطوح شخصیت از دیدگاه فروید در خدمت لذّت جویی جنسی هستند و غایت اصلی آن ها بر آوردن "کام لیبیدوست" فروید معتقد به غریزه ای به نام عقل نیست. میتوان گفت: روان شناسی کلاسیک اساساً روان شناسی نفس اماره است.روان شناسان کلاسیک بسیار گذرا به ویژگیهای عقلانی آدمی، اشاره نموده و غالباً آن را به ورطه فراموشی سپرده اند.بنابراین در نتیجه گیری کلی میتوان علت اختلاف نظر بعضی از دیدگاه های روان شناسی با نقطه نظریات دینی را در دو چیز دانست:
1- جهان بینی مادی بعضی از روان شناسان.
2- نادیده گرفتن بُعد معنوی انسان. به عبارت دیگر: عدم شناخت کافی از انسان.

0
100% (نفر 5)
 
نظر شما در مورد این مطلب ؟
 
امتیاز شما به این مطلب ؟
اشتراک گذاری در شبکه های اجتماعی:

آخرین مطالب

آیه‌ای که حضرت مهدی(عج) پس از تولد تلاوت نمودن ...
اینکه گفته می‌شود «بچه ای که متولد می شود تا هفت ...
این که می گویند در ماه رمضان شیطان در زنجیر است، ...
آیا اینکه خداوند هر چی که صلاح بداند انجام دهد با ...
نگاه كردن به چه چيزهايی ثواب دارد؟
چرا مثل گذشته نمی توانم برای امام حسین گریه کنم؟
چرا پیامبر ازدواجهای متعدد انجام می دادند ؟ و سن ...
وظیفه ما در عصر غیبت چیست و چگونه بفهمیم که امام ...
آیا خواندن نماز در پنج وقت صحیح تر است یا در سه ...
آثار وبرکات سکوت چیست ؟

بیشترین بازدید این مجموعه

علت غيبت كردن و راههاي پيشگيري از آن چيست؟
چگونه بفهميم كه خداوند ما را دوست دارد و از ...
سرانجام كسي كه نماز نخواند چه مي شود و مجازات او ...
قاتل حضرت زهرا کیست؟
وظیفه ما در عصر غیبت چیست و چگونه بفهمیم که امام ...
راه ترک خودارضایی ( استمنا ) چیست؟
برای در امان ماندن از جن زدگی چه باید کرد؟
چرا سگ نجس است و نمی‌توان آن را درخانه نگه داشت؟
آیا خواندن نماز در پنج وقت صحیح تر است یا در سه ...
اینکه گفته می‌شود «بچه ای که متولد می شود تا هفت ...

 
نظرات کاربر

پر بازدید ترین مطالب سال
پر بازدید ترین مطالب ماه
پر بازدید ترین مطالب روز



گزارش خطا  

^