فارسی
جمعه 10 فروردين 1403 - الجمعة 18 رمضان 1445
قرآن کریم مفاتیح الجنان نهج البلاغه صحیفه سجادیه
1
نفر 0

آداب قرائت قرآن‏

 

منابع مقاله:

کتاب  : عرفان اسلامى جلد پنجم 

نوشته: حضرت آیت الله حسین انصاریان

 

 

قرائت، كار ساده و آسانى نيست، منظور از قرائت خواندن الفاظ و گذشتن نيست، بلكه منظور از قرائت هماهنگ شدن با قرآن در مدار عمل و حركت است.

محدث خبير، فيض كاشانى از غزالى نقل مى كند كه قارى قرآن در قرائت كتاب خدا ده حقيقت را بايد منظور داشته باشد:

1- فهم اين كه با كلام كه روبروست و با نزول قرآن مجيد چه عنايت و لطفى به او شده؟

2- توجه به عظمت متكلم، كه وجود مقدس او خالق تمام هستى است و هستى با همه عظمتش در برابر او نقطه اى بيش نيست بلكه نقطه هم نيست.

3- حضور قلب و ترك حديث نفس و توجه كامل به قرآن و مفاهيم بلند ملكوتى و آسمانى آن.

4- تدبر در آيات و مو شكافى در كلمات حضرت دوست.

5- تفهم واقعيات قرآن با عمق قلب و دل، به خصوص احوال انبيا و صلحا و صديقين و مؤمنان و احوال معاندان و مستكبران و مكذبين.

6- خالى كردن عقل و نفس و فهم و قلب از موانع فهم كتاب با عظمت دوست.

7- تخصيص، به اين كه به طور جدى تصور كند كه قرآن با تمام اوامر و نواهيش به خصوص او نازل شده و مقصودى جز او نبوده.

8- تأثر، و آن اثر گرفتن قلب او از واقعيت ها و حقايقى است كه قرآن ناطق به آن است.

9- ترقى، و آن اين است كه قرآن را از زبان صاحب قرآن بشنود نه از جانب زبان و صوت خودش و حالش به وقت قرائت حال ابتهال و سؤال و تضرع باشد.

10- تبرى، و مقصود از آن تحقق به حقيقت لا حول ولا قوة الا باللّه است و اين كه هر گاه آيات مربوط به شايستگان از عباد خدا را خواند خود را جزو آنان نداند و چون درباره مجرمان و گنهكاران آيه خواند، به حقيقت خويش را از گروه آنان شمرده و در پيشگاه او سر عجز و تقصير و فقر و مسكنت فرود آورد «1» و به درگاه حضرت او عرضه بدارد:

الهى دلى ده كه جاى تو باشد

 

لسانى كه در آن ثناى تو باشد

الهى بده همتى آن چنانم

 

كه سعيم وصول لقاى تو باشد

الهى چنانم كن از عشق خود مست

 

كه خواب و خورم از براى تو باشد

الهى عطا كن به فكرم تو نورى

 

كه محصول فكرم دعاى تو باشد

الهى عطا كن مرا گوش و قلبى

 

كه آن گوش پر از صداى تو باشد

الهى عطا كن بر اين بنده چشمى

 

كه بيناييش از ضياى تو باشد

الهى چنانم كن از فضل و رحمت

 

كه دايم سرم را هواى تو باشد «2»

     

 

تا اينجا تفسير و توضيح شش مسئله اى كه در جمله اول روايت آداب قرائت قرآن بود يعنى:

1- قرائت

2- خضوع

3- رقت قلب

4- حزن و ترس در هنگام قرائت

5- حرمت سبك انگاشتن حق

6- خسارت سنگين در عدم توجه به قرآن

به اتمام مى رسد براى يادآورى برنامه ها لازم است به ترجمه جمله اول اشاره رود.

امام صادق عليه السلام مى فرمايد:

كسى كه قرآن بخواند ولى وجودش در برابر خدا تواضع نكند و قلبش با اتصال به كتاب خدا رقّت نيابد و حزن و ترسى از آيات حق در درونش ظاهر نگردد، عظمت حضرت حق را سبك شمرده و دچار خسران آشكار شده است.

 [فقارى القرآن يحتاج إلى ثلاثة اشياء قلب و بدن فارغ و موضع خال فإذا خشع لله قلبه فر منه الشيطان الرجيم قال الله تعالى فإذا قرات القرآن فاستعذ بالله من الشيطان الرجيم ]

 

شرايط قارى قرآن

بر تمام عبّاد حق، واجب عينى است كه در شبانه روز، ده مرتبه حمد و يكى ديگر از سوره هاى قرآن را قرائت كنند.

و اين قرائت در ارتباط با نماز است و قارى اگر بخواهد بر اساس خواسته حق، به قرائت قرآن اقدام كند، به فرموده حضرت صادق عليه السلام بايد سه واقعيت را مراعات كند:

1- قلب خاشع.

2- بدن آسوده.

3- جايى كه حواس و مشاعر آزاد از تشويش و اضطراب باشد.

 

1- خشوع قلب در قرائت

خشوع قلب كه تواضع و تسليم بودن او در برابر خداست و ترس او از مقام و عذاب حق با معرفت نسبت به حضرت او به دست مى آيد و اين معرفت از طريق قرآن و آثار عترت قابل تحصيل است.

 

2- فراغت در قرائت

بدن آسوده با مراعات بهداشت تن و روان به دست مى آيد؛ اگر انسان مراعات قواعد بهداشت تن و روان را ننمايد، در عبادت نشاط و حواس جمع نخواهد داشت و به خصوص موفق به قرائت و فهم واقعى قرآن نخواهد گشت.

 

3- محل قرائت

محل قرائت قرآن هم بايد خالى از كشش هاى مادى و شيطانى و غريزى باشد كه در ميان جمع اين كشش ها و عوامل، امكان قرائت قرآن، به نحوى كه حضرت او خواسته وجود ندارد، جايى كه از هر گوشه آن صدايى بلند و عاملى انسان را به سوى خود مى كشد، جاى قرائت قرآن و به عبارت ديگر خواندن نماز نيست.

بهترين محل براى قرائت واقعى مساجد است؛ بهترين مسجد نيز آن مسجدى است كه از زر و زيور و آرايش هاى فريبنده و جلب كننده حواس، خالى است.

برخى از مساجد از نظر ساختمان برون و درون و زينت و آرايش و جمال و جلال ظاهر، آدمى را به ياد ساختمان هاى مادى گرايان و اهل دنيا مى اندازد و در تمام وقتى كه انسان در نماز است، به جاى ياد خدا، به فكر آرايش و زيور محراب و در و ديوار و وضع مسجد است.

مسجد در زمان پيامبر بزرگ اسلام صلى الله عليه و آله، عبارت از يك زمين محصور بود و هيچ گونه زر و زيور و آرايش در آن وجود نداشت.

در مسجدى كه پيامبر صلى الله عليه و آله بنا كرده بود، جز ريگ بيابان فرش نداشت و جز آسمان براى آن سايبانى نبود.

در همان مسجد بود كه مردان و زنان بزرگى به جامعه انسانيت تحويل داده شد و همانجا بود كه نور اسلام به تمام كره زمين تابيد و تمام امور مسلمانان از سياست و قضا و اقتصاد و امور خانوادگى و اجتماعى، سرچشمه گرفت و فيوضات الهى از آن مكان شريف بود كه بر روح و جان و نفوس مستعد تابيد و از تابش آن كسانى به وجود آمدند كه فخر كائنات شدند.

 

پی نوشت ها:

 

______________________________

(1)- محجة البيضاء: 2/ 234، كتاب آداب تلاوة القرآن، باب 3.

(2)- طوطى همدانى.

 

 


منبع : پایگاه عرفان
1
0% (نفر 0)
 
نظر شما در مورد این مطلب ؟
 
امتیاز شما به این مطلب ؟
اشتراک گذاری در شبکه های اجتماعی:

آخرین مطالب

رمضان، بهترین فرصت برای طهارت روح
فرهنگ عاشورا وامام حسین(ع) مرکز ثقل اصول دين
بخشنده ترین مردم در نگاه امام حسین علیه السلام
چهره امام حسين(ع)
تمام شب در عبادت
عظمت شب قدر
رعایت حقّ مجلس و هم صحبت
شَبيب بن جَراد
چگونه اثر لقمه حرام را از بین ببریم؟
امام باقر(ع) و تربیت فرزند

بیشترین بازدید این مجموعه

اخلاق در محیط خانه (2)
آثار تربیتی انفاق در راه خدا
حقيقت روزه‏
متن کامل خطبه غدیر خم با ترجمه فارسی
احادیث پیرامون صلوات
چهره ي بي زوال خورشيد عاشورا    
افزایش رزق و روزی با نسخه‌ امام جواد (ع)
متن کامل خطبه غدیر خم با ترجمه فارسی
کرامات و معجزات حضرت فاطمه زهرا (س) (2)
متن دعای معراج + ترجمه

 
نظرات کاربر

حامد شكري از اروميه
واقعا خدا اجرو پاداش اين كارتونو بده خيلي سايت خوب و روان و قابل فهم وعاليه فقط كاش يكم در مورد مسايل امروز كه بيشتر جونا باهاش گريبان گيرن بحث بشه درمورد فرهنگ اسلامي در مورد شيطان پرستي و از اين قبيل بحثا
پاسخ
0     0
19 آبان 1391 ساعت 11:37 بعد از ظهر
پر بازدید ترین مطالب سال
پر بازدید ترین مطالب ماه
پر بازدید ترین مطالب روز



گزارش خطا  

^