حريص ترين مردم به زندگى دنيا يهودند

عشق و محبت افراطى به زندگى چند روزه دنيا و فانى شونده، و غفلت از آخرت، و خلاصه خالى بودن باطل از ايمان به مبدء و معاد سبب حرص بر بقا و ماندن در دنيا و بهره مندى از متاع ناچيز آن است.

يهود با اين كه ميدانند مرگ جرعهاى است كه الزاماً و اجباراً به انسان ميچشانند، و ميدانند احدى در اين دنيا ماندنى نيست، و انسان در اين دنيا مسافر و مهمان است، ولى چنان در غفلت و بيخبرى بسر ميبرند كه گويا براى مدتى بسيار طولانى در اين دنيا ماندنى هستند و مرگ سراغ آنان را نخواهد گرفت.

لذا به زندگى دنيا حتى بيش از مشركان حريص اند تا جائى كه هر يك از آنان دوست دارد هزار سال در دنيا زندگى كند.

برخى از مفسران ميگويند: از اين آيه كه درباره يهود است اين دو مطلب كلى استفاده ميشود:

1- اثر نفسانى ايمان به آخرت و ايمان به رحمت شامل و كامل خداوند اين است كه مؤمن روى خود را به سوى عالم بقاء گرداند و از مرگ به ويژه در راه وظيفه نهراسد، و رشته هاى علاقه به دنيا در وى سستى گيرد تا در پايان بريده شود و خود را آسان و مطمئن آماده حيات آخرت گرداند، چه گرداندن روى باطن به سوى بقاء و آسان شدن عبور از گردنه اين جهان به سوى آن سرا اصل دوم دعوت پيامبران و كليد سعادت و يگانه راه عاقلانه فداكارى و راز تكامل عمومى ميباشد، مگر آدمى با اين همه آرزوهاى طولانى و عمر كوتاه جز با ايمان راسخ ببقاء ميتواند راه هاى مشكل زندگى را هموار و تلخ كامى ها را شيرين سازد؟

2- مردم درباره دنيا و دلبستگى به دنيا سه گروه اند:

نخست مردمى كه ايمان به آخرت و اميد به رحمت پروردگار دارند و خود را آماده آن ميكنند، مانند پيامبران و رهبران الهى و كسانى كه در تحت تربيت آنان قرار گرفته و دستهاى از حكماى محقق الهى.

دوم: مردم بيعقيده به آخرت و مشرك به خدا، اينان چون مرگ را موجب خلاصى از رنج ها و مشكلات زندگى ميپندارند و گاهى براى خلاصى و گاه بر حسب غريزه فداكارى خود را به كام مرگ ميپندارند و به وسيله تلقين و تحريك از زندگى و علاقه هاى آن چشم ميپوشند، مانند بيشتر مردمى كه در راه مسلك و وطن و آزادى از خود ميگذرند.

سوم: منتسبين به اديانند كه ايمان ضعيف وجدانى و گاه غير منطقى آنان آميخته به غرور و اميدهاى عوامانه و اتكاه به وسائط است، اينان چون با همان غرورها از پاداش و عذاب آخرت نگرانى دارند و گرفتار دو دلى هستند از مردم بيدين و مشرك هم به زندگى دلبسته تر و از فداكارى در راه حق و خير گريزان ميشوند، مانند يهود كه قرآن درباره آنان بحث نموده و آنان را نمونه آورده، و بيشتر مسيحيان و برخى مسلمانان امروز، اين گروه در مرحله اول از مقام تربيت عالى دين سقوط كرده اند، آنگاه از فطرت فداكارى.

نشانه و برهان روشن ايمان به آخرت و گشوده شدن دريچه بقا به روى انسانى كه درونش سرشار از طلب بقاء است، همين گذشت و فداكارى ميباشد كه مسيحيان و مسلمانان نخستين نمونه و شاهد آن بودند و آنان به اتكاء به همين ايمان با آن سرعت دعوت خود را پيش بردند و مردم دنيا را متعجب كردند، علت مهم ذلت و عقب ماندگى مسلمانان همين است كه از جهت غرور و ضعف عقيده صريح به اندازه مشركين هم گذشت و فداكارى ندارند، با هر وضع و به هر صورت و هر چه بيشتر آرزوى اين گونه زيستن دارند لَوْ يُعَمَّرُ أَلْفَ سَنَةٍ.

ذكر هزار سال شايد براى اين باشد كه «الف» آخرين رقمى بوده است كه ارقام ديگر از آن تركيب ميشده.

ايرانيان قديم در تعارفات اعياد ملى مانند نوروز ميگفتند:

هزار سال بزى، چنان كه امروز كه همت ها و عمرها كاسته شده ميگويند: صدسال به اين سالها.