چهار نهر بهشتى‏

 منابع مقاله:

کتاب  :  تفسير حكيم جلد یک

نوشته : حضرت آیت الله حسین انصاریان

كتاب خدا در يك آيه از چهار نهر كه پاداشى براى اهل تقوا و پرهيزكارى است نام مى برد:

مَثَلُ الْجَنَّةِ الَّتِي وُعِدَ الْمُتَّقُونَ فِيها أَنْهارٌ مِنْ ماءٍ غَيْرِ آسِنٍ وَ أَنْهارٌ مِنْ لَبَنٍ لَمْ يَتَغَيَّرْ طَعْمُهُ وَ أَنْهارٌ مِنْ خَمْرٍ لَذَّةٍ لِلشَّارِبِينَ وَ أَنْهارٌ مِنْ عَسَلٍ مُصَفًّى وَ لَهُمْ فِيها مِنْ كُلِّ الثَّمَراتِ وَ مَغْفِرَةٌ مِنْ رَبِّهِمْ ... «1»

صفت بهشتى كه به پرهيزكاران وعده داده شده [چنين است ] در آن نهرهائى است از آبى كه طعم و رنگش بر نگشته، و نهرهائى از شير كه مزه اش دگرگون نشده، و نهرهائى از شراب كه براى نوشندگان مايه لذت است، و نهرهائى از عسل خالص است، و در آن بهشت از هر گونه ميوه اى براى آنان فراهم است و نيز آمرزشى از سوى پروردگارشان ويژه ى آنان است.

از رسول خدا روايت شده كه فرمود: شبى كه مرا به عالم بالا بردند همه بهشت به من ارائه شد در آن چهار نهر ديدم، نهرى از آب و نهرى از شير، و نهرى از شراب و نهرى از عسل.

به جبرئيل گفتم اين نهرها از كجا مى آيد و به كجا مى رود؟ گفت به سوى حوض كوثر مى رود ولى نمى دانم از كجا مى آيد؟ از خدا بخواه كه تو را به مبدء آنها آگاه كند يا محلى را كه نهرها از آن جارى است به تو نشان دهد، پيامبر دعا كرد پس از دعا فرشته اى به محضر حضرت آمد و به او سلم داد و گفت: ديده بر بند من ديده فرو بستم سپس گفت ديده ات را باز كن من ديده گشودم خود را كنار درختى ديدم و آنجا چشم به گنبدى از درّ سپيد افتاد كه درى از طلاى قرمز داشت و قفلى بر آن در بود.

بزرگى و عظمت گنبد در حدى بود كه اگر همه ى جن و انس را در آن قرار مى دادند چون پرنده اى مى ماندند كه بر كوهى نشسته، نهايتاً ديدم اين چهار نهر از زير آن گنبد جارى است، هنگامى كه خواستم باز گردم آن فرشته به من گفت: چرا وارد گنبد نمى شود؟ گفتم چگونه وارد شوم در حالى كه بر در آن قفلى است كه كليدش نزد من نيست!

فرشته گفت: كليدش بسم الله الرحمن الرحيم است زمانى كه به آن قفل نزديك شدم و گفتم: بسم الله الرحمن الرحيم قفل باز شد، وارد گنبد شدم ديدم اين چهار نهر از چهار ستون قبه جارى است و بر هر چهار ستون بسم الله الرحمن الرحيم نقش بود، نهر آب را از ميم بسم الله و نهر شير را از هاء الله و نهر شراب را از ميم رحمان و نهر عسل را از ميم رحيم در جريان ديدم دانستم كه ريشه اين چهار نهر از آيه شريفه بسمله است پس خداى عزوجل گفت: اى محمد هر كس از امتت با قلبى پاك و خالص از ريا مرا با اين اسم ها ياد كند و به زبان بگويد بسم الله الرحمن الرحيم، او را از اين نهرها مى چشانم. «2»

پی نوشت ها:

______________________________

(1)- محمد، 15.

(2)- روح البيان، چاپ دار احياء التراث، ج 1، ص 28.