فارسی
جمعه 10 فروردين 1403 - الجمعة 18 رمضان 1445
قرآن کریم مفاتیح الجنان نهج البلاغه صحیفه سجادیه
0
نفر 0

عاشورا ؛ مکتبی فرهنگ آفرین

عاشورا ؛ مکتبی فرهنگ آفرین

تاریخ هر ملتی، جزئی از هویت ملی آن ملت است، و گذشته هر قوم، در واقع بخش مهمی از شناسنامه ملی او به شمار می رود . تاریخ درخشان هر کشور و هر ملتی، در فرهنگ آن جلوه گر می شود، چرا که یکی از پایه های فرهنگ درخشان، تاریخ درخشان و پر افتخار است . از این نظر، تاریخ برجسته هر ملت را می توان از «سرمایه » ها و «گنجینه » های معنوی عمومی آن به شمار آورد که در صورت بهره برداری صحیح از آن آثار و نتایج فراوانی به بار می آورد .

از این دیدگاه، تاریخ حماسی و پر افتخار تشیع، سرمایه ای عظیم و گنجینه معنوی پر بها و ارزنده ای است که یکی از پایه های تاریخی فرهنگ شیعه را تشکیل می دهد و می توان از آن بهره های کلان برد .

در تاریخ تشیع، حادثه عاشورا بر فراز قله ای با عظمت می درخشد و سرچشمه ای جوشان برای فرهنگی پربار و انسان ساز است .

حادثه کربلا گرچه به ظاهر یک حادثه بود، اما تبدیل به یک مکتب شد، مکتبی فرهنگ آفرین . فرهنگ عاشورا طی قرون و اعصار، همواره مایه حرکت و جنبش، و پایگاهی برای جهش به سوی طاغوت ستیزی و کفر زدایی بوده است . در دهه ها و قرن های پس از عاشورا، حرکت های عدالت خواهانه و آزادی طلبانه متعددی شکل گرفت و دل های فراوانی را به سوی خود جلب کرد که همه الهام گرفته از حادثه کربلا بود .

اصول مهم فرهنگ عاشورا را (که به نسل های بعدی منتقل شد و همواره مایه حرکت، اصلاح، بیداری، ظلم ستیزی و انسان سازی بوده) می توان به اختصار چنین جمع بندی نمود:

1- اصل پافشاری در دفاع از حق و مبارزه با باطل

امام حسین علیه السلام یکی از انگیزه های قیام خود را احیای حق و از بین بردن باطل اعلام نمود و فرمود: آیا نمی بینید که به حق عمل نمی شود و از باطل خودداری نمی گردد؟ ! در چنین وضعی جا دارد که شخص با ایمان (از جان گذشته) مشتاق دیدار پروردگار باشد . در چنین محیط ذلت بار و آلوده ای، مرگ را جز سعادت، و زندگی با ستم گران را جز رنج و آزردگی و ملال نمی دانم (1) .

2- اصل مبارزه با رهبران و زمامداران فاسد

امام معتقد بود که ریشه همه مفاسد و گرفتاری های جامعه اسلامی، تسلط بنی امیه فاسد و مفسد، بر مقدرات مسلمانان است . از این رو فرمود: امروز که امت اسلامی به عنصری مثل یزید گرفتار شده، باید فاتحه اسلام را خواند . (2)

3- اصل آزادگی و آزاد زیستن و ذلت ناپذیری

امام حسین علیه السلام در تمام عمرش با آزادگی و شجاعت و سربلندی و عزت زیست و با شعار «هیهات منا الذلة » به حکومت ضد اسلامی یزید «نه » گفت و با آزادگی و عزت به شهادت رسید .

خاندان عزیز او نیز در دوران اسارت و در راه رساندن پیام انقلاب او، گر چه هزاران مصیبت تحمل کردند، اما هرگز زانوی ذلت در برابر ستم کاران بر زمین نزدند و با سربلندی در مجلس پسر زیاد و زاده معاویه حرف خود را زدند (شیر، شیر است گر چه در قفس باشد!) و آرزوی شنیدن یک کلمه خواهش و تمنا و اظهار ضعف و زبونی را بر دل دشمن گذاشتند .

در فرهنگ عاشورا درس آزادگی، درسی بود که عاشوراییان در طول تاریخ هرگز آن را فراموش نکردند .

4- اصل پایداری در راه هدف مقدس و الهی

امام حسین علیه السلام با یاران اندک در برابر سپاه انبوه ایستاد و نه تنها بیمی به دل راه نداد، بلکه حتی آنان را نیز آزاد گذاشت که بروند یا بمانند و اعلام کرد که یک تنه با دشمن روبه رو می شود . پدرش امیر مؤمنان علیه السلام سال ها پیش فرموده بود: در راه حق، از اندکی پیروان آن وحشت نکنید! (3)
5- اصل مبارزه تبلیغاتی با دشمن در کنار جهاد و شهادت

امام حسین علیه السلام توسط بازماندگان خود پیام انقلاب خود را به گوش مردم رساند . او خود بخش نخست قیام خود را که «خون » بود و «شهادت » ، رهبری کرد، اما بخش دوم را که «پیام » بود و «تبلیغ » به عهده فرزندان و خواهر خود گذاشت و اگر این پیام رسانی نبود، قیام امام حسین علیه السلام تکمیل نمی شد و دشمنان در طول تاریخ آن را تحریف می کردند .

6- استقبال از شهادت در راه خدا و در راه احیای دین خدا

چند دهه پس از رحلت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله بنا به علل و عوامل مختلف اجتماعی و سیاسی، روحیه شهادت و فداکاری در راه دین، به فراموشی سپرده شده بود، و مردم در کام دنیا پرستی فرو رفته بودند و عده ای نیز مرعوب خلفای ستم گر بودند و به سکوت تحمیلی کشانده شده بودند . امام حسین علیه السلام با قیام خود، فرهنگ شهادت را زنده کرد و درس فداکاری در راه دین را به نسل های بعدی آموخت .

این ها تنها گوشه ای کوچک و مختصر از فرهنگ غنی و پر بار عاشورا بود و جا دارد که خطیبان و مبلغان ارجمند در ایام محرم و صفر با محور قرار دادن این فرهنگ عظیم و انسان ساز، فضای جامعه را عاشورایی و حسینی کنند تا در پرتو آن، کشور در برابر استکبار و زورمداران معاصر، حسینی وار مقاومت کند . ان شاءالله .

 

 

 

 

پی نوشت ها:

1) حسن بن علی بن شعبة، تحف العقول، ص 245; محمدبن جریر طبری، تاریخ الامم والملوک، ج 6، ص 229 .

2) سیدبن طاووس، الملهوف فی قتلی الطفوف، ص 11 .

3) ایها الناس لا تستوحشوا فی طریق الهدی لقلة اهله »، نهج البلاغه، تحقیق صبحی صالح، خطبه 201 .


منبع : پایگاه حوزه
0
0% (نفر 0)
 
نظر شما در مورد این مطلب ؟
 
امتیاز شما به این مطلب ؟
اشتراک گذاری در شبکه های اجتماعی:

آخرین مطالب

حسين‌ مظهر عزت‌ الهي‌ و نهضت‌ او قيامي‌ براي‌ ...
ازدياد محبوبيت سيد الشهداء (ع) و خاندان وحى‏
ورود به کربلا و اتفاقات(5)
چهره حسينى
عاشورا از نگاه قرآن، سوره ی مبارکه البقره: آيه 124
کرامت انسانی در نهضت حسینی
بعد از شهادت حضرت امام حسین (ع)
مرگ سرخ به از زندگي ننگين است
پژوهش در اسناد و نسخه هاي زيارت عاشورا
خداوند از پيامبر در مصائب اهل البيت پيمان گرفته ...

بیشترین بازدید این مجموعه

بعد از شهادت حضرت امام حسین (ع)
پژوهش در اسناد و نسخه هاي زيارت عاشورا
ورود به کربلا و اتفاقات(5)
ازدياد محبوبيت سيد الشهداء (ع) و خاندان وحى‏
حسين‌ مظهر عزت‌ الهي‌ و نهضت‌ او قيامي‌ براي‌ ...
چهره حسينى
کرامت انسانی در نهضت حسینی
عاشورا از نگاه قرآن، سوره ی مبارکه البقره: آيه 124
مرگ سرخ به از زندگي ننگين است
قیام امام حسین علیه السلام از دیدگاه طبری

 
نظرات کاربر

پر بازدید ترین مطالب سال
پر بازدید ترین مطالب ماه
پر بازدید ترین مطالب روز



گزارش خطا  

^