فرشتگان برپايه نظر دقيق محققين از دانشمندان و متكلّمان اسلامى كه برگرفته از آيات قرآن و روايات و معارف حقه است، ذواتى لطيف، الهى و نورانى و داراى درك و فهم و به فرموده اميرالمؤمنين (ع) موجوداتى صددرصد عقلى هستند.
فرشتگان به اذن حضرت حق برتصرّفات بسيارسريع و انجام كارهاى دشوار، و شكل گرفتن به اشكال و صورت هاى گوناگون تواناهستند، و جايگاهشان درهمه ميدان هستى و عرصه گاه آفرينش است.
ايمان به فرشتگان واجب و انكار و دشمنى با آنان مساوى با كفر است.
وَ لكِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ وَ الْمَلائِكَةِ وَ الْكِتابِ وَ النَّبِيِّينَ ...
بلكه نيكى (منش و صفت) كسى است كه داراى ايمان به خدا و روز قيامت و فرشتگان و كتاب آسمانى و پيامبران است.
مَنْ كانَ عَدُوًّا لِلَّهِ وَ مَلائِكَتِهِ وَ رُسُلِهِ وَ جِبْرِيلَ وَ مِيكالَ فَإِنَّ اللَّهَ عَدُوٌّ لِلْكافِرِينَ:
هركه با خدا و فرشتگان و پيامبرانش و جبرئيل و ميكائيل دشمن باشد [كافر است ] و بى ترديد خدا دشمن كافران است.
فرشتگان داراى مقام عصمتاند و هرگز از فرمان هاى خدا، و خواسته هاى حضرت حق، درهيچ زمينهاى عصيان نمى ورزند و آلوده به سرپيچى و تكبر نمى شوند.
عدد فرشتگان را جزخدا كسى نمى داند، حضرت صادق (ع) در روايتى كه درباب زيارت حضرت سيدالشهداء (ع) وارد شده ميفرمايد:
«ما خلق الله خلقاً اكثرمن الملائكة:»
خدا مخلوقى را از نظر كثرت افراد بيش تر از فرشتگان نيافريده است.
خداى مهربان در قرآن مجيد به اصناف فرشتگان اشاره دارد از جمله: حاملان عرش ، حلقه زنندگان پيرامون عرش ، فرشتگان مأمور قبض روح ، فرشتگان بهشت ، فرشتگان دوزخ ، گماشته شدگان برآدميان ، ثبت كنندگان اعمال انسان ، گماشتگان به اوضاع و احوال جهان و مجريان فرمان هاى حضرت حق در عالم مادى و معنوى. كتاب خدا فرشتگان را رسولان خدا ، و بندگان مقرب حضرت حق ، و عباد اكرام شده و بزرگوار پروردگار ، و تسبيح گويان و حمدكنندگان و به جا آورندگان تقديس حضرت محبوب توصيف ميكند و آنان را خائف از پروردگار هستى ميشمارد.
فحر رازى ميگويد: بدان كه پس از كلام خدا و پيامبرش كلامى در وصف فرشتگان برتر و بالاتر از كلام اميرالمؤمنين على (ع) نيست. امام (ع) در خطبه اول نهج البلاغه ميفرمايد:
سپس ميان آسمان هاى بلند را از هم گشود، و از فرشتگان گوناگون خود پركرد، گروهى درسجدهاند و آنان را ركوعى نيست، برخى در ركوعاند و قيامى ندارند، و جمعى بدون حركت از جاى خود درحال قيام اند، و شمارى جداى از ملالت و خستگى در تسبيح اند، در ديدگانشان خواب، و درعقلشان بيهوشى، و در كالبدشان سستى راه ندارد، و غفلتِ فراموشى آنان را فرا نمى گيرد، برخى امين وحى خدايند و زبان گويا به سوى پيامبران، و واسطه اجراى حكم و فرمان حق اند، گروهى حافظان بندگان از حوادث، و دربانان درهاى بهشت هايند، بعضى قدم هاى ثابت در قعرزمينها وگردنهائى بالاتر از برترين آسمان، و هيكلهائى از اطراف جهان گذشته و دوشهائى مناسب پايه هاى عرش دارند، ديدگانشان در برابر عظمت عرش به زيرافتاده، و در زير آن جايگاه در بال هاى خود پيچيده اند، بين آنان و موجودات ماد و نشان حجابهائى از عزت، و پردههائى از قدرت افكنده شده، در دنياى خيال خود براى خدا صورتى تصوير ننمايند و صفات او را چون اوصاف مخلوقات نينگارند، و به اماكن محدودش نسازند، و او را به امثال و همانند اشاره نكنند.
وجود مبارك حضرت سجاد (ع) در دعاى سوم صحيفه سجاديه با توضيح بيشترى به فرشتگان و اوصاف آنان، و مسئوليت هايشان پرداخته و دراين زمينه حق مطلب را ادا كرده است.
منبع : پایگاه عرفان