از آيات قرآن و روايات استفاده مى شود كه خداى مهربان دنيا را براى بندگانش به منزله ى مزرعه و كشتزار براى آخرت قرار داده است . انسان بايد در سايه ى تعاليم وحى و هدايت انبيا و امامان چند روزى كه در دنياست مانند زارعى عاقل و دهقانى بصير بذر ايمان و عمل صالح و حسن خلق را در اين كشتزار بپاشد ، و پس از ورود به آخرت بهترين محصول و ميوه را كه رضاى حق و بهشت جاويد است تحصيل كند .انسان با همه ى وجود بايد مواظب باشد زرق و برق امور مادى ، و ظاهر دل فريب اجناس و عناصر ، او را از زراعت براى آخرت غافل نكند ، و به هوا و هوس و شهوات نامناسب دچار ننمايد ، و از شاهراه هدايت به دركات انحراف و ضلالت نيندازد ، كه اگر چنين شود از وجود او موجودى چون فرعون و قارون و نمرود و شداد و معاويه و يزيد ساخته مى شود كه به چيزى در دنيا جز آدم كشى و غارتگرى و پايمال كردن حقوق انسان ها و مخالفت با حقايق و ضدّيت با پيامبران و امامان رضايت نخواهد داد .آنان كه با بى خبرى از حقايق و جهل به معارف و جداى از هدايت حق زندگى مى كنند ، منتهاى آرزو و آخرين هدف و تنها مقصدشان دنياست ، و ماوراى آن چيزى را نمى بينند . آنان با چنين انديشه اى يقيناً گرد حقايق نمى گردند ، و به شجره ى طيبه ى ايمان وصل نمى شوند ، و عمل صالحى را انجام نمى دهند ، و به مكارم اخلاقى آراسته نمى گردند ; وجودشان از نظر سيرت و حركات از هر حيوانى حيوان تر و از هر درنده اى درنده تر و از هر شيطانى خبيث تر است .اينان به خاطر گرايش غلط و اشتباه و باطلشان به دنيا ، قلبشان هم چون سنگى سخت و بلكه سخت تر از سنگ است كه هيچ بذرى از بذرهاى معنوى و الهى و ملكوتى در قلبشان رشد و نمو نمى كند ، بلكه بذرهاى معنوى در قلب آنان تباه و ضايع مى گردد . اينان به خاطر اين كه از اين حقيقت ناب كه در كلام معصوم آمده كه :الدُّنيا مَزْرَعَةُ الآخِرَة .دنيا مزرعه ى آخرت است . غافلند . در شوره زار وجودشان جز بذر گناه و معصيت نمى كارند ; بذرى كه محصولش خشم و نفرت خدا و عذاب دردناك دوزخ است .
دنيايى كه در قرآن و روايات مذمت شده در حقيقت نگاه اين گونه بى خبران و برداشت اشتباه آنان و انديشه ى باطل و غلط ايشان است كه به سبب انحراف در نگاه و برداشت و انديشه عناصر و اجناس و مواد و ابزار را جز در مسير شهوات حيوانى و غرايز نفسانى و هرگونه گناه و معصيت و زشتى و آلودگى به كار نمى گيرند ، و خود را به خسارت ابدى و زيان هميشگى دچار مى كنند .اتصال به چنين دنيايى با چنين نگاه و برداشت و انديشه اى عامل تخريب انسانيت و از دست دادن آخرت آباد و محروم ماندن از فيوضات حضرت رب الارباب و دور شدن از رحمت حق و دچار شدن به پوچى و پوكى و بر باد رفتن استعدادهاى معنوى و سقوط در منجلاب معاصى و ورود به هلاكت ابدى و باز ماندن از سعادت و خوشبختى هميشگى و سرمدى است .از ديدگاه قرآن و روايات ، دنيا مدرسه اى است كه بايد در آن معرفت آموخت ; خزينه اى است كه بايد در آن گنج سعادت اندوخت ; خياط خانه اى است كه بايد در آن براى جسم و جان لباس طاعت و عبادت دوخت ; و گذرگاهى است كه بايد از آن به سوى آخرت كوچيد ; و مزرعه اى است كه بايد در آن بذر ايمان و عمل و اخلاق كاشت .
بدان اى دل اگر هستى تو عاقل *** كه يك دم مى نشايد بود غافل
به روز و شب عبادت كرد بايد *** دل و جانت قرين درد بايد
از آن بخشيدت اى جان زندگى را *** كه تا بندى كمر مر بندگى را
به راه بندگى چون اندر آيى *** به قدر وسع خود جهدى نمايى
عبادت را اساس راه دين دان *** عبادت بود مقصودش يقين دان
به كارت هرچه آمد ظاهر شرع *** بياموز از فقيهى اصل تا فرع
وضو و غسل و اركان طهارت *** تمامت فهم كن اندر عبادت
همان حكم نماز و روزه ى خويش *** بخوان و فهم كن آن گه بينديش
همان حكم زكات و حج يك سر *** اگر مالت بود بر خوان ز دفتر
همان حكم حلال و هر حرامى *** همى خوان تا كه يابى نيك نامى
ز شخص عالم اين يكسر بياموز *** كه تا روزت شود پيوسته فيروز
ز غير حق تبرى كن تو جانا *** كه تا بينا شوى در راه و دانا
بر گرفته از کتاب زیباییهای اخلاق استاد حسین انصاریان
