گروه اجتماعی: آمارهای ارائه شده از سوی سازمان ثبت احوال و اسناد كشور حاكی از آن است كه انتخاب اسماء ائمه اطهار(ع) بر نوزادان ايرانی در صدر انتخاب نام برای نوزادان در خانوادههای ايرانی است.
به گزارش خبرگزاری قرآنی ايران(ايكنا)، آميخته شدن آداب و سنن بومی و مردمی با باورها و اعتقادات اسلامی در ميان زيرساختهای اجتماعی زندگی در جامعه ايرانی قدمتی چند هزار ساله دارد.
در واقع ساختار يافتن خانوادهای ايرانی چه در دوران مدرن شدن ساختار جامعه در يكصد سال اخير و چه در دوران زندگی غيرمدرن و ساختارهای روستاگونه زندگی در ايران، بهرهمندی و پيوند دادن باورهای مذهبی و منتسب كردن بخشی از زندگی با اين باورها نقش مهمی را ايفا كرده است.
در ميان خانوادههای ايرانی از ديرباز سنتهايی چون خواندن سوره قرآن در گوش نوزادان تازه متولد شده و نيز سنت نامگزينی از ميان آيات الهی برای كودكان رواج داشته است كه در اين ميان و در سالهای اخير نيز همچنان ادامه داشته است.
محسن كرمی، معاون امور اسناد هويتی سازمان ثبت احوال كشور، در اين رابطه میگويد: در 9 ماه سال 88، يك ميليون و 348 هزار و 546 واقعه ولادت و در 9 ماه سال 89 نيز يك ميليون و 364 هزار و 523 واقعه ولادت در كشور ثبت شده است كه 1.2 درصد رشد را شاهد هستيم كه در اين مدت در سال گذشته به ازای هر 105 پسر 100 دختر متولد شده است.
اسلام وفرهنگ نامگزينی
در آموزههای اسلامی برای كودك حقوق فراوانی در نظر گرفته شده است كه از آن جمله میتوان، به شناسايی حق تابعيت خانوادگى، تأمين امنيت شخصی و اجتماعی فرزند، تلقين شعائر دينی و انتخاب نام شايسته برای كودك اشاره كرد. در اين رابطه پيامبر اكرم(ص) نيز سفارش كردهاند: مِنْ حَقِّ الوَلَد على الوالدَأن یُحَسِّنُ اسْمَهُ. از حقوق فرزند كه به عهده والدين است، نهادن نام نيكو بر اوست.
از نظر اسلام اما حق كودك، تنها با نامگذاری ايفا نمیشود، بلكه اسلام تأكيد میكند كه انتخاب نام نيكو و زيبا برای كودك، حق اوست. تفاوت بين اسلام و جاهليت در نامگذارى، اين است كه اسلام به نامگذاری با نامهای زيبا سفارش و از نامهای زشت نهی میكند.
نام نيكو و زيبا ضمن آنكه بر احترام و تكريم كودك میافزايد، نشاندهنده نوع تفكر و علايق فكری و روحی خانوادههاست. بنابراين، در اسلام به نامگذاری به اسمهايی كه حامل پيام و فرهنگ اصيل اسلامی باشند، تأكيد شده است و بهترين آنها، نامهايی هستند كه دربردارنده بندگی خداوند باشند، مانند: عبدالله، عبدالرحمن و مانند آن و بعد از آن، نام پيامبران و امامان معصوم(ع) سفارش میشود كه بهترين آنها نام محمد است.
انتخاب نامهای پرمعنا تأثير زيادی بر روی فرزندان میگذارد. در ميان خانوادهای ايرانی انتخاب نام فرزندان، نامهای مبارك امامان(ع) و حضرت رسول اكرم(ص) به طور معمول در اولويت قرار گيرند.
نامهايی مانند محمد، احمد و حامد كه روايت شده است رسول خدا(ص) درباره آنها فرمود: «هركس يكی از اين سه نام را برای فرزندش بگذارد، اين فرد اگر در ميان جمعی باشد، رأی آن جمع نيكو خواهد بود. همانگونه كه نام آن خير است، رأی آنان نيز نيكو خواهد بود».
در گذشتههايی نه چندان دور سنت نامگزينی در خانوادههای ايرانی بر مبنای انتخاب از كلام قرآن رايج بوده است و در سنتی ديرپا بزرگان هر خانواده بر مبنای تفالی بر آيات كلام وحی برای نوزادان تازه متولد شده به انتخاب نام میپرداختهاند.
با وجود تنوع و ظهور اسامی و عناوين جديد و تازه برای منتسب كردم نوزادان به آن، سنت نامگزينی اسلامی و انتخاب نام ائمه و نيز اساسمی مندرج در متن قرآن كريم بر روی نوزادان در ميان خانوادههای ايرانی همچنان جايگاه خود را حفظ كرده است تا جايی كه بنا بر آمار رسمی سازمان ثبتاحوال و اسناد كشور از سال 1297 تاكنون نيز در كشور بيشترين فراوانی نامهای انتخابی برای پسرها محمد و علی و برای دختران نيز فاطمه و زهرا بوده است.
سامانه اينترنتی سازمان ثبتاحوال و اسناد كشور در سالهای اخير با ايجاد امكانی برای والدين، امكان دسترسی آنها به فرهنگنامه نامگذاری برای فرزندان را فراهم آودره است كه با دسترسی به آن میتوانند در رابطه با فراوانی انتخاب يك نام در ميان عناوين انتخابی و ثبت شده در كشور پی برده و به انتخاب آنها دست بزنند.
نام گذاری ایرانی در سالهای اخير
در ميان همين آمارهای است كه میتوان مشاهد كرد كه در سالهای دهه 80 انتخاب اسامی ائمه اطهار (ع) همچنان پرطرفدارترين انتخاب در ميان خانوادههای ايرانی بوده است.
نگاهی به آمارهای ارائه شده در ده سال گذشته حامی از آن است كه در تمامی سالهای دهه 80 انتخاب نام فاطمه به عنوان پرطرفدارترين نام دخترانه در ميان خانوادههای ايرانی رواج داشته است و در در ميان پسر نيز انتخاب نام علی، اميرحسين، ابوالفضل و اميرعلی بالاترين تقاضا را با خود به همراه داشته است.
منبع : خبرگزاری قرآنی ايران