حسابرسى از عمر

پيغمبر اسلام صلى الله عليه و آله مى فرمايند: حساب اول شما، حساب از عمر است. در حسابرسى عمر شما، به دو مسأله برمى خورند. شما كه اهل خدا و مسجد و پيغمبر صلى الله عليه و آله و ائمه عليهم السلام هستيد، شما كه خوب هستيد، اين كلمه خوب در قرآن «نِعْمَ الْعَبْدُ»  بنده خوب است. وقتى به عمر شما رسيدگى مى كنند، مى بينند عمر شما در حدّى است شما را نجات مى دهد. عمر ما نيز تا حدّى در دو جا هزينه شده است؛
اول: همين منبرها و نمازهايى كه با جماعت خوانديد كه پيغمبر صلى الله عليه و آله مى فرمايد:
تعداد آن از ده نفر بگذرد، هيچ كسى غير خدا نمى تواند ثوابش را بنويسد. اين برگشت هزينه شدن عمرتان است. «1» دوم: اين كه در كنار مجلس علم نشستيد، كه پيغمبر صلى الله عليه و آله مى فرمايد: اگر كسى از خانه براى شركت در مجلس علم راه مى افتد، يا كسى كه به نيّت ياد گرفتن دارد مى رود، مانند ما كه آمديم، اگر به جلسه يادگيرى نرسد و در راه بميرد، «مات شهيداً». بخش ديگر از عمر شما را حساب مى رسند و مى بينند كه هزينه عبادت پروردگار شده است. نماز و روزه ها و حج و ذكر و گريه هاى شما يك طرف، من عمل مستحبى را بگويم كه بيشتر شما اهل آن هستيد، خدا در قرآن اعلام كرده است:«وَ مِنَ الَّيْلِ فَتَهَجَّدْ»
اگر مى خواهى انجام بده، نمى خواهى انجام نده. اگر خوابيدى و بلند نشدى كه انجام بدهى، ما در قيامت نمى گوييم كه چرا انجام ندادى، چون خدا رفيق ماست و بهترين رفيق نيز اوست. در دعاها آمده است: «يا خير رفيق» اى بهترين رفيق. كار اين رفيق اين است كه جيب ما را پر از ثواب كند. هيچ چيزى براى خودش از ما نمى خواهد. سند مى دهد؛ اين يازده ركعت نمازى كه هنوز اذان صبح نشده است، نشسته، ايستاده يا حتى در رختخواب خوانديد و مهر را به دست گرفتيد و روى پيشانى گذاشتيد،  خدا در قرآن مى فرمايد:
 «فَلَا تَعْلَمُ نَفْسٌ مَّآ أُخْفِىَ لَهُم مّن قُرَّةِ أَعْيُنٍ»
يك نفر در اين عالم خبر ندارد كه آن مايه دلشادى و سرورى كه براى اين افراد گذاشتم، چيست؟ فقط خودم مى دانم. اين براى انجام اعمال مستحب است، تا چه رسد به واجبات؛ نماز و روزه و...