من امروز چند جمله ذكر مصيبت كنم. البته شما از ساعتى پيش اين جا بوده ايد؛ ذكر مصيبت كرده اند و شنيده ايد. اين روزها هم در همه مجالس و محافل، ذكر مصيبت است. امروز، روز تاسوعاست و رسم بر اين است كه در اين روز، گويندگان و نوحه سرايان، راجع به شهادت اباالفضل العبّاس روضه بخوانند.
آن طور كه از مجموع قراين به دست مى آيد، از مردان رزم آور - غير از كودك شش ماهه، يا بچه يازده ساله - اباالفضل العبّاس آخرين كسى است كه قبل از امام حسين به شهادت رسيده است؛ و اين شهادت هم باز در راه يك عمل بزرگ - يعنى آوردن آب براى لب تشنگان خيمه هاى اباعبداللَّه الحسين - است. در زيارات و كلماتى كه از ائمه عليهم السّلام راجع به اباالفضل العبّاس رسيده است، روى دو جمله تأكيد شده است:
يكى بصيرت، يكى وفا. بصيرت اباالفضل العبّاس كجاست؟ همه ياران حسينى، صاحبان بصيرت بودند؛ اما او بصيرت را بيشتر نشان داد.
در روز تاسوعا، مثل امروز عصرى، وقتى كه فرصتى پيدا شد كه او خود را از اين بلا نجات دهد؛ يعنى آمدند به او پيشنهاد تسليم و امان نامه كردند و گفتند ما تو را امان مى دهيم؛ چنان بر خورد جوانمردانه اى كرد كه دشمن را پشيمان نمود. گفت: من از حسين جدا شوم؟! واى بر شما! اف بر شما و امان نامه شما! نمونه ديگرِ بصيرت او اين بود كه به سه نفر از برادرانش هم كه با او بودند، دستور داد كه قبل از او به ميدان بروند و مجاهدت كنند؛ تا اين كه به شهادت رسيدند.
مى دانيد كه آنها چهار برادر از يك مادر بودند: اباالفضل العبّاس - برادر بزرگتر - جعفر، عبداللَّه و عثمان. انسان برادرانش را در مقابل چشم خود براى حسين بن على قربانى كند؛ به فكر مادر داغدارش هم نباشد كه بگويد يكى از برادران برود تا اين كه مادرم دلخوش باشد؛ به فكر سرپرستى فرزندان صغير خودش هم نباشد كه در مدينه هستند؛ اين همان بصيرت است.
وفادارى حضرت اباالفضل العبّاس هم از همه جا بيشتر در همين قضيه وارد شدن در شريعه فرات و ننوشيدن آب است. البته نقل معروفى در همه دهانها است كه امام حسين عليه السّلام حضرت اباالفضل را براى آوردن آب فرستاد. اما آنچه كه من در نقلهاى معتبر - مثل «ارشاد» مفيد و «لهوف» ابن طاووس - ديدم، اندكى با اين نقل تفاوت دارد. كه شايد اهميت حادثه را هم بيشتر مى كند. در اين كتابهاى معتبر اين طور نقل شده است كه در آن لحظات و ساعت آخر، آن قدر بر اين بچه ها و كودكان، بر اين دختران صغير و بر اهل حرم تشنگى فشار آورد كه خود امام حسين و اباالفضل با هم به طلب آب رفتند. اباالفضل تنها نرفت؛ خود امام حسين هم با اباالفضل حركت كرد و به طرف همان شريعه فرات - شعبه اى از نهر فرات كه در منطقه بود - رفتند، بلكه بتوانند آبى بياورند. اين دو برادر شجاع و قوى پنجه، پشت به پشت هم در ميدان جنگ جنگيدند.
يكى امام حسين در سن نزديك به شصت سالگى است، اما از لحاظ قدرت و شجاعت جزو نام آوران بى نظير است. ديگرى هم برادر جوان سى وچند ساله اش اباالفضل العبّاس است، با آن خصوصياتى كه همه او را شناخته اند. اين دو برادر، دوش به دوش هم، گاهى پشت به پشت هم، در وسط درياى دشمن، صف لشكر را مى شكافند. براى اين كه خودشان را به آب فرات برسانند، بلكه بتوانند آبى بياورند. در اثناى اين جنگِ سخت است كه ناگهان امام حسين احساس مى كند دشمن بين او و برادرش عباس فاصله انداخته است. در همين حيص و بيص است كه اباالفضل به آب نزديكتر شده و خودش را به لب آب مى رساند.
آن طور كه نقل مى كنند، او مشك آب را پر مى كند كه براى خيمه ها ببرد. در اين جا هر انسانى به خود حق مى دهد كه يك مشت آب هم به لبهاى تشنه خودش برساند؛ اما او در اين جا وفادارى خويش را نشان داد. اباالفضل العبّاس وقتى كه آب را برداشت، تا چشمش به آب افتاد، «فذكر عطش الحسين»؛ به ياد لبهاى تشنه امام حسين، شايد به ياد فريادهاى العطش دختران و كودكان، شايد به ياد گريه عطشناك على اصغر افتاد و دلش نيامد كه آب را بنوشد. آب را روى آب ريخت و بيرون آمد. در اين بيرون آمدن است كه آن حوادث رخ مى دهد و امام حسين عليه السّلام ناگهان صداى برادر را مى شنود كه از وسط لشكر فرياد زد: «يا اخا ادرك اخاك».
خطبه هاى نماز جمعه تهران 26/1/1379
منبع : منبع: مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی - پایگاه اطلاعرسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آيت الله العظمی سيدعلی خامنه ای(مدظله العالی).
