روگرداندن خدا از بدان در دوزخ‏

در سوره آل عمران مى فرمايد: خدا نيز از آنها بريده و قطع است:«وَلَا يَنظُرُ إِلَيْهِمْ» نگاه رحمت، نجات و دستگيرى به آنها نخواهم كرد. باز وقتى همه وسيله ها قطع مى شود، دل انسان به خدا خوش است، با «يا ربّ و يا الله»، توسل به پروردگار و ائمه عليهم السلام، مى توان اميدى پيدا كرد، اما اينجا مى فرمايد: خدا روى خود را از اين ها برگردانده و از آنها قطع شده است.اشتباه نكنيم، عالم برزخ، اين قبرها و قبرستان ها نيست. برزخ دنيا و جهان ديگرى است. بدن در قبر پوسيده مى شود. انسان در برزخ زندگى برزخى دارد، نه زندگى دنيايى و آخرتى. زندگى برزخى كه در روايات بيان شده اين است كه بدن سبكى براى روح قرار مى دهند، برزخيان با بدنى مانند اين بدن هستند كه وزنى ندارد.»
عرضه دائم آتش بر بدان در برزخ
چگونه زندگى مى كنند؟ مى خواهم آيه اى را ذكر كنم كه اگر با عينك واقع بينى اين آيات را نگاه كنيم، زندگى به كام ما تلخ مى شود:
 «النَّارُ يُعْرَضُونَ عَلَيْهَا غُدُوًّا وَ عَشِيًّا» آتشى كه نه مانند آتش دنياست و نه آتش آخرت. آتشى است بين آتش دنيا و آتش آخرتى. نهايت آتش دنيايى كه در كوره هاى فولاد است، از صد مترى درش را باز مى كنند، اصلًا كسى طاقت ندارد جلو برود. حال آتش برزخى كه نه دنيايى است و نه آخرتى، بلكه آتشى بين دنيا و آخرت.
ما چقدر آتش دنيا را طاقت داريم كه تحمل كنيم؟ طاقت داريم كه آتش كبريت را بر سر انگشت خود بگيريم؟ هيچ كدام طاقت نداريم. رستم و اسفنديار هم طاقت ندارند. گوشت و پوست با آتش چه مى كند. ما در تابستان، از ساعت هشت صبح، كولر و پنكه روشن مى كنيم، به خاطر اين كه حرارت آفتابى كه از صد و پنجاه ميليون كيلومتر به زمين مى تابد، آن هم در خانه و زير سايه، نه حرارت آفتاب بيرون، باز طاقت نداريم. آن وقت آتش افروخته از غضب پروردگار كه نه به دنيا مى ماند و نه به آخرت، آتشى است بين دنيا و آخرت است. «يُعْرَضُون عَلَيْهَا» اين ها را به برزخ مى آورند و در برابر هجوم اين آتش قرار مى دهند. برزخى كه تمام وسايل نجات را از آنها قطع كرده اند و راه فرار ندارند.يكى از وسايل نجات، فرار است. مى گويند آتش دارد مى آيد، فرار مى كنيم. اما آنجا نه راه دويدنى است، نه راه گريزى، نه پناهگاهى، نه فريادرسى. تنگنا هست و آتش افروخته از غضب خدا. «يُعْرَضُونَ عَلَيْهَا غُدُوًّا وَ عَشِيًّا»  هم در شب برزخ، هم در روز آن، آتش آنها را مى سوزاند، باز در آتش آرزو مى كنند كه قيامت برپا نشود؛ چون مى فهمند كه اين آتش برزخ نسبت به آتش قيامت براى آنها مانند گلستان و بهار است. مى فهمند كه اگر قيامت برپا شود و دچار عذاب جهنّم شوند، چقدر دردناك است. اين كيفيت مرگ و برزخ بدان است.