نیکى به پدر و مادر

این جانب در کتاب نظام خانواده در اسلام که تاکنون که سال 1382 است ، بیست و یک بار به چهار زبان فارسى ، اردو ، انگلیسى و عربى چاپ شده است به تفصیل به حقوق پدر و مادر و احسان به آن بزرگواران اشاره کرده ام ، به این خاطر در این بخش به ذکر چند روایت اکتفا مى کنم .منصور بن حازم مى گوید : به امام صادق (علیه السلام) گفتم : برترین عمل در میان اعمال کدام است ؟ فرمود :الصَّلاهُ لِوَقتِهَا وَبِرُّ الوَالِدَینِ وَالجِهادُ فِى سَبیلِ الله(2) . نماز در وقت ویژه به خودش و نیکى به پدر و مادر و جهاد در راه خدا .
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1 ـ کافى : 2 / 199 ، باب تفریح الکرب المومن ، حدیث 3 ; ثواب الاعمال : 149 ; بحار الانوار : 71 / 321 ، باب 20 ، حدیث 87 .
2 ـ کافى : 2 / 158 ، باب البر بالوالدین ، حدیث 4 ; بحار الانوار : 66 / 392 ، باب 38 ، حدیث 71 .
ابراهیم بن شعیب مى گوید : به حضرت صادق (علیه السلام) گفتم :انَّ ابى قَد کَبِرَ جِدّاً وَضَعُفَ فَنحنُ نَحمِلُهُ اذا ارادَ الحَاجَهَ فَقالَ : انِ اسْتَطَعْتَ ان تَلِىَ ذَلک مِنهُ فَافعَل وَلَقِّمْهُ بِیَدِکَ فَانَّهُ جُنَّهٌ لَک غَداً(1) .پدرم جداً کهنسال شده و دچار ناتوانى گشته و هرگاه نیازى داشته باشد ما اهل خانه او را به دوش مى کشیم ، حضرت فرمود : اگر بتوانى تنها خودت او را به دوش بکشى آن را انجام ده ، و هنگام غذا خوردن لقمه بر دهانش بگذار ; زیرا این گونه خدمت براى فرداى قیامت تو نگاهدارى از بلاهاست .جابر جعفى مى گوید : شنیدم مردى به حضرت صادق (علیه السلام) عرضه مى دارد : پدر و مادرى دارم که هر دو مخالف با شما و فرهنگ شما هستند ، حضرت فرمود :بَرَّهُما کَمَا تَبَرُّ المُسلِمِینَ مِمَّن یَتَوَلاَّنَا(2) . به آنان همان گونه که به شیعیان ما نیکى مى کنى نیکى کن .امام صادق (علیه السلام) از پدرانش از رسول خدا (صلى الله علیه وآله وسلم) روایت فرموده :النَظرُ الى العالِم عِبادَهٌ ، وَالنظرُ الى الامامِ المُقسطِ عِبادَهٌ ، والنظرُ الى الوَالِدَینِ بِرَافَه وَرَحمه عِبادهٌ ، وَالنَّظر الى الاخ تودّه فِى الله عزّ وجلّ عِبادهٌ(3) . نظر به عالم ربانى عبادت است ، و نظر به رهبر عدالتورز عبادت است ، و نظر به رافت و رحمت به پدر و مادر عبادت است ، و نظر به برادر دینى که او را براى خداى عزّ و جلّ دوست دارى عبادت است .امام صادق (علیه السلام) فرمود :
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1 ـ کافى : 2 / 162 ، باب البر بالوالدین ، حدیث 13 ; وسائل الشیعه : 21 / 505 ، باب 106 ، حدیث 27707 .
2 ـ کافى : 2 / 162 ، باب البر بالوالدین ، حدیث 14 ; بحار الانوار : 71 / 56 ، باب 2 ، حدیث 14 .
3 ـ امالى طوسى : 454 ، المجلس السادس عشر ، حدیث 1015 ; بحار الانوار : 71 / 73 ، باب 2 ، حدیث 60 .
عُقُوقُ الوالدَینِ مِنَ الکَبائِرِ لاََنَّ اللهَ عَزَّ وجلَّ جَعَلَ العاقَّ عَصِیّاً شَقِیّاً(1) . گناه عاق پدر و مادر شدن از گناهان کبیره است ، زیرا خداى عزّ و جلّ عاق را عاصى و بدبخت قرار داده است .