از تنگ حوصلگى و کژ خلقى و بى صبرى بپرهیز ، زیرا هیچ دوستى در مقابل این صفات نخواهد ماند در کارها خویشتن را به بردبارى وادار ، و در برابر زحمات یاران شکیبایى بیاموز ، و خوى خویشتن را با همگى خَلق خوش و سازگار ساز و هر زمان خواهى کسى را به رفاقت انتخاب کنى ابتدا از سر آزمایش او را از دست خود خمشگین ساز و بنگر در حال خشم آیا شرط انصاف را با تو به جاى مى آورد ، او را بگرین و گرنه از او برحذر باش ، و از دوستى و معاشرت او پرهیز کن .برقرارى دوستى نتیجه حسن خلق و تفرقه بین مردم نتیجه سوء خلق است ، اخلاق پسندیده است که موجب دوستى و الفت و توافق است و دشمنى و حسد و روگرداى نتیجه بدخلقى است ، حسن خلق است که مردم را به طرف انسان جلب مى کند و راه دوستى را آسان مى نماید و در معاشرت را به روى انسان بازمى کند .نبى اکرم(صلى الله علیه وآله وسلم)فرمود : بیشتر چیزى که مردم را وارد بهشت مى کند تقوى و حسن خلق است ، فرمود : من مبعوث شدم تا مکارم اخلاق شما را به اعلى درجه برسانم .از نبى اسلام سوال شد : حسن خلق چیست ؟فرمود : صله رحم با کسى که با تو قطع رحم کرده ، و عفو از کسى که تو را آزار کرده و عطا به کسى که تو را منع کرده است .پیغمبر اکرم(صلى الله علیه وآله وسلم)فرمود : براى طایفه اى در روز قیامت کرسى هایى در اطراف عرش الهى برقرار مى کنند صورت آنان مانند ماه شب چهارده مى درخشد تمام مردم در ناله و حسرتند مگر آنان ، و همه در وحشتند به جز آنان ، این افراد دوستان خدایند ، ترس و وحشت ندارند ، پرسیدند : کیستند این اشخاص ؟ فرمود : کسانى که براى خدا دوستى و معاشرت مى کنند .در خبر دیگر آمده است که فرمود : در اطراف عرش جایگاه هاى بلندى از نور قرار دارد قومى بر آن مى نشینند که لباس آنها و صورتشان از نور است آنان رتبه پیغمبرى و شهادت ندارند اما همه بر آنها غبطه مى خورند ، گفتند : کیستند ؟فرمود : کسانى که براى خدا دوستى کردند و براى خدا نشستند و براى خدا به دیدن یکدیگر رفتند .نبى اکرم(صلى الله علیه وآله وسلم)فرمود : دوستى نمى کنند دو نفر براى خدا مگر این که نزد خدا آن کسى که در دوستى شدیدتر است محبوب تر است .
حضرت محمد(صلى الله علیه وآله وسلم)فرمود : خداوند مى فرماید :سزاوار است محبّت من براى کسانى که یکدیگر را به خاطر من زیارت مى کنند و یکدیگر را یارى مى نمایند وبراى من دوستى مى کنند و راى من به یکدیگر مى بخشند .از امام چهارم(علیه السلام)روایت شده : زمانى که خلق اوّلین و آخرین در قیامت جمع شدند ، ندا کننده اى برمى خیزد و ندا مى کند آن چنان که تمام مردم بشنوند کجایند کسانى که براى خدا دوستى کردند ؟پس طایفه اى ازمردم برمى خیزند ، به آنان گفته مى شود : به سوى بهشت حرکت کنند بدون حساب ، ملائکه آنان را ملاقات مى کنند ، و سوال مى کنند از چه دسته اى هستید ؟مى گویند : از کسانى که دوستى کردیم براى خدا .مى گویند : اعمال شما چیست ؟جواب مى دهند : دوستى براى خدا ، و دشمنى براى خدا ، ملائکه مى گویند همین است اجر عمل کنندگان .امیرالمومنین(علیه السلام)فرمود : براى مسلمان سزاوار نیست با سه طایفه دوستى کند :1 ـ طائفه ماجن .2 ـ طائفه احمق .3 ـ طائفه دورغ گو .ماجن کسى است که عمل خود را نزد تو نیک جلوه دهد و دوست دارد تو هم مثل او شوى ، تو را در امر دین و معاد کمک نمى کند ، دوستى او جفا و تاریکى است ، آمد و رفتش با تو ننگ است .احمق کسى است که تو را راهنمایى به خیر نمى کند و امید برگشت بدى ها را از تو ندارد ، چه بسا اراده مى کند به تو نفع رساند ضرر مى رساند پس مرگ او براى تو بهتر است از حیاتش و سکوت او بهتر است از گفتگویش ، او دورى او سزاوارتر است از نزدیکیش .دروغگو در دوستى او خیرى نیست سخن تو را به دیگران و از دیگران به تو بازگو مى کند ، زمانى که مطلبى پایان یافت مطلب دیگر انشاء مى کند چنانچه براى تو دارد راست مى گوید اما دروغ است ، در میان مردم ایجاد دشمنى مى کند و کینه در دلها مى افکند ، از خدا بترسید و برنامه خود را بازدید کنید .
لقمان حکیم فرمود :فرزندم ! آنقدر به مردم نزدیک مشو که عاقبت از آنان دور شوى و آنقدر دور مشو که سبک گردى ، هر جنبنده اى مثل خودش را دوست دارد ، فرزندان آدم امثال خود را دوست دارند متاع خود را باز مکن مگر نزد کسى که طالب اوست ، زیرا بین گرگ و گوسپنددوستى نخواهد شد ، همچنان که بین خوب و بد دوستى نمى شود کسى که نزدیکى کند با افراد رنج دهنده خوى آنان را مى گیرد و کسى که دوستى کند با بدکار روش او را عادت مى کند و کسى که جدال را دوست داشته باشد مورد ملامت مى شود و کسى که در بدکارى قدم بگذارد مورد تهمت قرار مى گیرد ، و کسى که با بدخلق آمیزش کند از سلامتى محروم مى شود ، و کسى که مالک زبان خود نبوده باشد پشیمان مى شود .
