دعا يعني چه و فلسفه آن چيست؟

  دعا در لغت به معناي:
1- خواندن جملههاي مأثور از پيامبر و امامان در اوقات معيّن براي طلب آمرزش و برآورده شدن حاجات.
2- نيايش كردن.
3- درخواست حاجت از خدا.
4- مدح و ثنا.
5- تحيّت، درود و سلام.
6- تضرّع.
7- نفرين است.
خدا انسان را نيازمند آفريد. اين نيازمندي در دو بُعد مادي و معنوي است. انسان در هر دو بُعد محتاج لطف و عنايت پروردگار است.
در بُعد مادي تفاوتي براي زيستن با ساير موجودات ندارد و از اين جنبه شرافتي نصيب او نميشود. آنچه انسان را از ديگر موجودات جدا مي كند، بُعد معنوي مي باشد و دعا اين بعد را بارور مي كند، زيرا آدمي بدون دعا و اتصال دروني به خدا، از امتياز بزرگ انسانيت بي بهره خواهد بود. قرآن فرمود: بگو پروردگارم براي شما ارزشي قايل نيست اگر دعاي شما نباشد.
سادهترين و طبيعيترين رابطه انسان با خدا، ياد او است كه در نتيجه آن، دل انسان اختياراً متوجه خدا مي گردد و بر روح او اثر مي گذارد و احياناً اثر آن توجه در زبان متجلّي مي شود، دعا سلاح مؤمن و وسيله تقرّب الي اللَّه و حقيقت عبادت و ياد حق و گفتگو با ربّ العالمين است. حاجت خواستن بهانه رفتن در خانه دوست و راز ونياز با يكتاي بي نياز است. دعا مايه نشاط روح و حيات جان وكليد عطاياي الهي است. دعا كوفتن (كوبيدن) در رحمت حق و موجب نزول بركات خداوندي است. پس فلسفه و حكمت دعا، پرورش روح و تلطيف روان است و از اين طريق انسان سراي ديگر را آباد مي كند. خاستگاه دعا در وجود انسان دل است. قلب به اين مقصود آفريده شده است كه بخواهد، طلب كند و نيازش را مسئلت جوبد و در پي مرادش باشد. دعا يك ميل فطري و غريزي است كه موجود فقير هنگام حوادث و اوج احتياج، از موجود غني و از ثروت بي كران او مي طلبد. قرآن مي فرمايد: هرگاه آدمي به رنج و زياني درافتد، همان لحظه به هر حالت كه باشد، چه نشسته، چه خفته و چه ايستاده ما را به دعا مي خواند. هر كسي از دل خود با خدا راه دارد. دري از همه دلها به سوي خدا هست. حتي شقيترين افراد در موارد گرفتاري و ابتلا(امتحان) در وقتي كه اسباب و علل به كلّي از او منقطع مي شود، تكانب مي خورد و به خدا التجا (پناه) مي برد. اين يك ميل فطري و طبيعي است در وجود انسان. پرده گناه و شقاوت گاهي روي آن را مي گيرد. در سختيها كه پرده زايل مي شود، خود به خود اين مبل تحريك مي شود و به هيجان در مي آيد.
پيامبر گرامي اسلام(ص) فرمود: دعا سلاح مؤمن است. شخصي كه سلاح به همراه دارد، خطري او را تهديد نميكند و با اطمينان خاطر از مبدأ حركت مي كند و به مقصد مي رسد.