دم سوم که دم رحمانیّه و نفخه ربانیّه است زمانى در انسان دمیده مى شود که انسان قوه تمییز پیدا مى کند، ولو در حداقل ظهور. انسان مى تواند خوب و بد را تشخیص دهد ولو یک خوبى و یک بدى را، اما در نفخه اول که انسان از نیستى خارج مى شود تا صورت گرفتن آدمى شبیه یک انسان، خواب مى ماند، خوابى شدید، آدمى هم که در خواب شدید است، هیچ درکى از عالَم ندارد. نفخه دوم که انسان را از قبر بى جان و بى حرکت، از قبر خواب شدید بیدار مى کند، زمانى است که روح و نفس در انسان دمیده مى شود. به فرموده قرآن مجید : «وَ نَفَخْتُ فِیهِ مِن رُّوحِى ...»3 مثل یک آدم حیران و سرگردان مى ماند که از خواب شدید بیدار شده است. در حالتى است که در اطراف خود هیچ چیزى را حس نمى کند، کودک است، نمى فهمد، تمییز نمى دهد، فقط حرکت مى کند، در گهواره دست و پا مى جنباند، گریه مى کند، مى خندد، مى خورد، ولى معناى هیچ یک از این مسائل را درک نمى کند.نفخه سوم نفخه عقلى است که وجود مقدّس حضرت دوست این موجود بیدار شده از خواب را با نفخه خودش و بیرون آمده از قبر خواب شدید را لایق به درک مطلق عالم مى بیند او را شایسته وصل و پیوند به عقل مطلق عالم مى بیند. در این جاست که انسان عشق به علم و قدرت فکر پیدا مى کند، قدرت ارزیابى پیدا مى کند، خوبى ها و بدى ها را تشخیص مى دهد. فرصت را غنیمت دانستن از همین جا باید شروع شود ؛ یعنى از نفخه سوم که نفخه نزدیک شدن به تکلیف و مسئولیت است. آن گاه که انسان نزدیک تکلیف مى شود، در حقیقت، مهمانخانه خصوصى خدا درى را به روى او باز مى کند و به آدم مى گوید که دیگر جاى تو بین گاوان و خران نیست و بخور بخواب ها نیست، جاى تو جایى نیست که فقط یک حرکت شکمى و شهوانى داشته باشى. تو باید پیش خودم بیایى، در کنار رحمانیّت من، رحیمیّت من، عنایت و لطف من، شرع و دین من، انبیاء و ائمّه و اولیاى من، عاشقان من و من هیچ جورى نمى توانم تو را بین گاوان و خران ببینم.
