فارسی
پنجشنبه 09 فروردين 1403 - الخميس 17 رمضان 1445
قرآن کریم مفاتیح الجنان نهج البلاغه صحیفه سجادیه
0
نفر 0

نيايشهاي نيمه شب پيامبر چگونه بود؟

  روح خضوع و حالت نيايش در انسان، رمز شعور و نشانه آگاهي او از وجود قدرت بزرگ وعلم بيپايان در صفحه هستي، و تعلٌق ذاتش به آن مقام بزرگ است. احساس وابستگي به وجود برتر، انسانها را بر ابراز خشوع وا ميدارد و سرانجام خشوع در قالب «عبادت» تجلٌي ميكند، ولي نيايشگران گروه واحدي نيستند بلكه آنها را گروههاي مختلفي تشكيل ميدهد.
عبادتهاي نيمه شب اولياي الهي كه همراه با اشك شوق و سوز دل است، معلول شناخت عظيمي است كه از خدا دارند، نتيجه شوق و عشق به كمال است كه در دل خود احساس مينمايند و سرانجام عبادت با لذت شهود معبود، در كامشان شيرين شده و خواب لذيذ و بالش ناز، و فراش گرم به دست فراموشي سپرده ميشود و ساعاتي به راز و نياز با او ميپردازند تا آنجا كه رسول گرامي برخي از اوقات گاهي دو سوم شب را، به عبادت برگزار ميكرد بنابراين چه بهتر با نيايش او آشنا شويم:
1ـ خدا در سوره اسراء به پيامبر دستور «تهجٌد» ميدهد كه همان عبادت در نيمه شب است چنانكه ميفرمايد: «وَ مِنَ الليْلِ فَتَهَجٌَدْ بِهِ نافِلَةً لَكَ عَسي أَنْ يَبْعَثَكَ رَبٌُكَ مَقاماً مَحْمُوداً» اسراء/79.
[برخي از شب را برخيز! با قرآن و يا نماز به عبادت بپرداز، و اين يك برنامه اضافي است، شايد خدا تو را به مقام شايستهاي برگزيند.]
2ـ خداوند در سوره مزمل به بيان كم و كيف عبادت در دل شب ميپردازد، وقت آن را شب، و مقدار آن را، بين دو سوم الي يك سوم شب اعلام ميدارد و فلسفه قيام و تهجٌد در شب را امري ميداند كه در پيشبرد اهداف او كاملاً مؤثٌر است.
ما در اينجا آيات را يك جا ميآوريم تا روابط منطقي آيات كاملاً روشن گردد: «يا أَيٌهَا الْمُزٌَمٌِلْ* قُمِ اللٌَيْل إِلٌا قَلِيلاً* نِصْفَهُ أَوِ انْقُصْ مِنْهُ قَليلاً* أَوْ زِدْ عَلَيْهِ و رَتَلٌَ الْقُرآنَ تَرْتيلاً* أِنٌا سَنُلْقي عَلَيْكَ قَولاً ثَقيلاً* إِنٌَ ناشِئَةَ اللٌَيْلِ هِيَ أَشَدٌُ وَطْأً وَأَقْوَمُ قيلاً* إِنٌَ لَكَ فِي النٌَهارِ سَبْحاً طَويلاً* وَاذْكُرِ اسْمَ رِبٌِكَ وَ تَبَتٌَلْ إِلَيْهِ تَبْتِيلاً» مزمل/8 ـ 1.
[اي جامه به خود پيچيده، شب را جز اندكي بپا خيز، نيمي از شب يا اندكي از آن كم كن يا بر آن بيفزا و قرآن را با ترتيل (با تأنٌي و آرام) بخوان، به همين زودي گفتار گران بر تو القاء ميكنيم ساعات و اوقات شب، مايه تأثير عميق و استواري گفتار است. براي تو در روز، رفت و آمد طولاني است. نام پروردگار خود را به يادآر و به او توجه نما».
خدا در آغاز رسالت پيامبر و آغاز نزول وحي ـ كه شأن نزول آيات حاكي از آن است ـ به پيامبرش دستور «عبادت در دل شب» را ميدهد و او را از نظر كميٌت، ميان دو سوم و يا نصف و يا يك سوم شب، مخيٌر ميسازد، تا بر حسب شرايط و امكانات به يكي از سه صورت، به نيايش خدا بپردازد و اين قسمت با جملههاي «قُمِ اللٌَيلَ إلٌا قَليلاً* نِصْفَهُ أَوِ انْقُصْ مِنْهُ قَليلاً* أَو زِدْ عَلَيه» بيان شده است.
قيام در دل شب، نبايد با نماز گزاران پايان پذيرد، بلكه بايد با تلاوت قرآن، آن هم به صورت «ترتيل» كه در آن به الفاظ و معاني كاملاً توجه ميشود، همراه گردد، اگر بنده حق با گزاردن نماز با خدا سخن ميگويد و ارتباط برقرا ميكند، خدا هم از طريق قرآن كه سخن او است با بنده خود سخن ميگويد و در نتيجه ارتباط برقرار ميگردد و اين مطلب با جمله «وَ رَتٌِلِ الْقُرآنَ تَرْتيلاً» بيان شده است.
در آيه بعد به راز اين تكليف (عبادت نيمه شب) اشاره شده است و آن اين كه به هيمن زودي، باري گران و مسئوليتي خطير كه تحمٌل و ابلاغ رسالت است بر تو القا خواهد شد و براي انجام آن لازم است به خودسازي بپردازي و ارتباط مستمر با مبدأ قدرت برقرار كني چنانكه ميفرمايد: «إنٌا سَنُلْقي عَلَيْكَ قَولاً ثَقيلاً».
در آيه بعد، علٌت گزينش شب را براي تهجٌد بيان ميكند و آن اين كه مقدار تأثير عبادت به آرامش محيط و فراغت قلب بستگي دارد، از اين جهت، عبادت نيمه شب، از نظر تأثير، عميقتر، و از نظر گفتار، استوارتر است و در اين شرايط، گفتار از دل برميخيزد و با آن تطبيق ميكند در حالي كه روز فارغ از غوغا و سعي و تلاش و رفت و آمد نيست و با اين گرفتاري نه وقتي كافي هست و نه فراغت قلب، چنانكه ميفرمايد: «إِنٌَ ناشِئَةَ اللٌَيْلِ هِيَ أَشَدٌُ وَطْأً وَ أَقْوَمُ قيلاً* إِنٌ لَكَ فِي النٌَهارِ سَبْحاً طَويلاً». پديده نيايش نيمه شب، مايه پا برجايي و استواري در گفتار است.
انسان كامل به حكم اين كه يك موجود امكاني و از نظر قوا و نشاط روحي محدود است به هنگام انجام وظيفه، خصوصاً به وقت مقابله با جاهلان و افراد نادان، با يك نوع كم نشاطي و افسردگي روبرو ميگردد كه اگر افزايش يابد مايه دلسردي در انجام وظيفه ميشود، براي زدودن هر نوع زنگار دل، عبادت بهترين وسيله ارتباط با كانون قدرت و مركز كمال است كه به روح و روان، نيرو و نشاط بيشتري ميبخشد.
3ـ در سوره مزمٌل آياتي است كه حاكي از قيام پيامبر(ص) با گروهي از مؤمنان براي عبادت در شب ميباشد، چنانكه ميفرمايد: «إِنٌَ رَبٌَكَ يَعْلَمُ أَنٌَكَ تَقُومُ أَدْني مِنْ ثُلُثَيِ اللٌَيْلِ وَ نِصْفَهُ وَ ثُلُثَهُ وَ طائِفَة مِنَ الٌَذينَ مَعَكَ» مزمل/20.
«خداي تو ميداند كه تو با جمعي از افرادي كه با تو هستند نزديك به دو سوٌم و يا نصف و يا يك سوٌم شب را به عبادت ميگذراني.]
در حالي كه خدا عبادت در شب را براي رسول گرامي(ص) «نافله» ميداند ولي با اين حال، حضرتش به اندازهاي به آن امر قيام كرد كه قدمهاي او ورم كرد و آيه ذيل در اين مورد نازل گرديد:
«طه* ما أَنْزَلْنا عَلَيْكَ الْقُرآنَ لِتَشْقي* إِلٌا تَذةكِرَةً لِمَنْ يَخْشي» طه/2 ـ3.
[قرآن را بر تو نازل نكرديم كه خود را به زحمت بيفكني بلكه مايه يادآوري است براي كساني كه از مخالفت خدا بترسند.]


منبع : پاسخگو
0
0% (نفر 0)
 
نظر شما در مورد این مطلب ؟
 
امتیاز شما به این مطلب ؟
اشتراک گذاری در شبکه های اجتماعی:

آخرین مطالب

آیه‌ای که حضرت مهدی(عج) پس از تولد تلاوت نمودن ...
اینکه گفته می‌شود «بچه ای که متولد می شود تا هفت ...
این که می گویند در ماه رمضان شیطان در زنجیر است، ...
آیا اینکه خداوند هر چی که صلاح بداند انجام دهد با ...
نگاه كردن به چه چيزهايی ثواب دارد؟
چرا مثل گذشته نمی توانم برای امام حسین گریه کنم؟
چرا پیامبر ازدواجهای متعدد انجام می دادند ؟ و سن ...
وظیفه ما در عصر غیبت چیست و چگونه بفهمیم که امام ...
آیا خواندن نماز در پنج وقت صحیح تر است یا در سه ...
آثار وبرکات سکوت چیست ؟

بیشترین بازدید این مجموعه

آیا میتوان به محتوای مفاتیح الجنان به طور کامل ...
چگونه بفهميم كه خداوند ما را دوست دارد و از ...
سرانجام كسي كه نماز نخواند چه مي شود و مجازات او ...
بصیرت چیست و چگونه حاصل می‏شود؟
گناهانی که بخشیده نمی‌شوند کدامند؟
از آغاز حرکت امام حسین(ع) از مکه تا روز عاشورا، چه ...
راه ترک خودارضایی ( استمنا ) چیست؟
برای در امان ماندن از جن زدگی چه باید کرد؟
چرا سگ نجس است و نمی‌توان آن را درخانه نگه داشت؟
منظور از چاه ویل چیست؟

 
نظرات کاربر

پر بازدید ترین مطالب سال
پر بازدید ترین مطالب ماه
پر بازدید ترین مطالب روز



گزارش خطا  

^