تحقیقی درباره خطبه اول نهج البلاغه و سند و شرح مباحث مطرح شده در این خطبه است و درآن مباحثی در مورد توحید و نبوت و مسأله خلقت انسان ها ارائه گردیده است. نگارنده، این خطبه نهج البلاغه را منبع بسیار مهمی برای شناخت خداوند و شناساندن حضرت حق به انسان ها معرفی کرده است. روش ايشان در تبيين اين خطبه در آغاز ترجمه خطبه را ذکر کرده و سپس به شرح مفاد خطبه می پردازد. وی ابتدا به مسأله ستایش خداوند و شناخت خدا و آفرینش انسان و جهان در این خطبه اشاره کرده و خلقت فرشتگان و هدف مبعث انبیاء و رسالت پیامبر اسلام(ص) را در این خطبه بررسی نموده وضمن معرفی قرآن و فرهنگ سعادت بخش آن به مسأله حج در این خطبه مي پردازد.
بخش اصلی این نوشتار به تفسیر سخنان امیرالمؤمنین در خطبه اول نهج البلاغه اختصاص دارد که در آن نگارنده به حمد و ثنای الهی توسط حضرت علی (ع) و عدم قدرت به جای آوردن حمد و ثنای خداوند توسط علما و عدم احصاء و شمارش نعمت های الهی از دیدگاه آن حضرت اشاره کرده و از منظری قرآنی به بحث در مورد نعمت های مادی و معنوی خداوند پرداخته و این نعمت ها و آیات مربوط به آن ها را بر‌می شمارد. در همین راستا به منافع وجود انسان، دانش، تندرستی، هوای سالم، آب، حرارت خورشید، زمین، منابع نور و الکتریسیته به عنوان یکی از مصادیق نعمت های مادی خداوند و ارزانی داشتن آن به بشر اشاره کرده و از منظری علمی به این مسأله نگریسته و دیدگاه دانشمندان را در مورد منافع بی شمار نعمت های ذکر شده بیان می کند. وی در ادامه به خلقت انسان، زمین، آسمان ها و فرشتگان و منافع وجودی آن ها اشاره کرده و فلسفه وجودی انبیاء به ویژه پیامبر‌گرامی اسلام(ص) را بر مي شمرد و دیدگاه حضرت علی(ع) را در این زمینه بیان می کند.
منبع : روابط عمومی و امور بین الملل مرکز علمی تحقیقاتی دارالعرفان الشیعی
