Mühəmməd dünyaya gəlməmiş hələ
Tarixi kitablar köstərir belə
Onun mövludundan iki ay qabaq
Atası əbdullah hazırlaşaraq
Ticarətlə bağlı gedir səfərə
Şam adında məşhur qədim şəhərə.
Yükünü tutaraq qayıdan zaman
Yəsrib[14] şəhərində köçür dünyadan.
Nə əbdullah gördü əziz körpəsin
Nə də oğlu duydu ata nəfəsin.
Onun mövlud günü sübh vaxta düşdü
Sanki bir anlığa aləm dəyişdi.
Cahan birdən–birə nura bələndi
Bütlər parçalanıb yerə ələndi
Küfrün yer üzündə laxladı adı
Kəsranın[15] eyvanı çat–çat çatladı.
Söndü ibadətgah olan ocaqlar
Sava gölü batdı məhv oldu nə var.
Ağıllı kahinlər[16] xəbər verdilər:
– Haşimi nəslindən gəldi Peyğəmbər.
Allahın hökmünə boyun əyəcək
“La–ilahə–İlləllah” o deyəcək.
Münəccimlərdən də deyənlər oldu:
“Bu gecə əhmədin ulduzu doğdu”.
Bilmirəm o günü vəsf edim necə
Tarix görməmişdi belə bir gecə.
Buludlar çəkilib açdı göyləri
Ay da öz nuruyla bəzədi yeri.
O gecə islamın parladı taxtı
Məkkənin qütbündən ulduzlar axdı.
Əbdül Müttəlib də nəvəsi üçün
Ziyafət elədi düz yeddinci gün.
Qohumlar–yaxınlar sordular: – Nədən
Mühəmməd ismini verdin ona sən?
Bu adı nəslində yoxdur daşıyan:
– Röyada bunları gördüm bir zaman.
Belimdən bir böyük ağac göyərdi
Budaqları qərbə şərqə dəyirdi.
Bütün ölkələrə kölgəsi düşür
Get–gedə bu ağac daha böyüyür.
Hər yerdən axışıb insanlar gəlir
Ağaca sitayiş səcdə edilir.
Ayılıb özümü alanda ələ
Yuxumu yozanlar söylədi belə:
– Rəbbinə həmd–səna eyləsən əgər
Nəslindən dünyaya bir uşaq gələr
Allahın ən yaxın bəndəsi olar
Onun ətrafına hamı yığılar.
Odur ki adını qoydum Mühəmməd
Bu ad “bəyənilmiş” deməkdir əlbət.
Özüm görməsəm də edirəm güman
Bu əziz nəvəmi gələcək zaman
Göydə Haqq yerdə xalq çox sevəcəkdir
Onunla çoxları fəxr edəcəkdir.
Məkkə şəhərində bir qayda vardı
Çox zaman havası ağır olardı.
Körpə uşaqları şəhərdən kənar
Səfalı yerlərdə saxlayardılar.
Ərəb adətincə Mühəmməd üçün
Süd anası tapdı babası bir gün.
Həlimə adında qadına verdi
O da obasına aldı gətirdi.
Mühəmməd onlara gələndən bəri
Kasıb ailənin güldü üzləri
O evə qədəmin qoyandan Həzrət
Özüylə gətirdi xeyir bərəkət.
Uşaq da meylini saldı qadına
“Mənim anacığım” deyərdi ona.
Mühəmməd beş yaşda olduğu zaman
Yaşıdları ilə oynadığından
Badiyədən[17] kənar çıxırlar düzə
Qəfildən baş verdi belə möcüzə.
Cəbrail yanında bir neçə mələk
Həmin uşaqlara yaxın gələrək
Birincisi sordu: – Gör o hansıdır?
İkinci göstərib dedi:– Bax odur!
Cəbrail ahəstə: – Gətirin dedi.
Tarixdə olmayan hadisə idi.
Uşaqlardan kənar etsinlər deyə
Tədricən aldılar onu dövrəyə.
Cəbrail işarə verdiyi zaman
Mələklərin biri hiss olunmadan
Allahın əmriylə qəlbinə girir
Köksünü açaraq genişləndirir.[18]
Kindən vəsvəsədən qəlbini yuyur
Elm hikmət iman nuru doldurur
Sonra kürəyinin tən ortasından
Möhür irilikdə vurdular nişan.
Onun süd qardaşı bunu görərək
Bir baş evə qaçdı divanələrtək.
Ata–anasına çatdırdı xəbər
Onlar da bu işdən heyrətləndilər.
Eşitdiklərindən qorxuya düşən
Həlimə həyəcan içində ikən.
Onda görünəndə qeyri–adi hal
Uşağı Məkkəyə gətirdi dərhal.
Baba nəvəsini alıb sevindi.
Həlimə bəxşişlə evinə döndü.
Həzrət altı yaşa çatdığı zaman
Anası Aminə köçdü dünyadan
İki il babası saxladı onu
Bilmədi yetimlik nə olduğunu.
Babasının ömrü çatmışdı sona
Vəsiyyət eylədi oğlanlarına:
– Mən daha gedirəm bu nəvəmi siz
İncidib qəlbini üzməyəsiniz.
Abbasın külfəti böyükdür –dedi
Əbu Ləhəbəsə belə söylədi:
– Zənginsən ancaq çox daş ürəklisən
Bunu hiss edirəm hərəkətindən.
Bu yetimi sənə etsəm etibar
Səndə nə məhəbbət nə mərhəmət var.
Zalımsan qorxuram məndən sonra sən
Uşağın qəlbini qıra bilərsən.
Kobud hərəkətin könlünə dəyər
Nadan rəftarından bezib inciyər.
Bu müdrik qocanın sözləri haqmış
Sanki ilahidən qəlbinə axmış
Əbu Ləhəb ilə həm əbu Cəhl
Ömrü boyu ona düşmən oldu bil.
O necə də bilmiş keçəcək zaman
Nəvəsinə nazil olanda Quran
“əbu–Ləhəb”[19] adlı surə enəcək
Onun ayələri belə deyəcək:
“əlləri qurusun əbu Ləhəbin.
Qurudu da” onun əlləri lakin
“Alovlu atəşə o girəcəkdir
Var–dövləti fayda verməyəcəkdir
Cəhənnəm odunda yandığı zaman
Övrəti olacaq odun daşıyan”.
Babası uşağı vermədi ona
Üzünü çevirdi başqa oğluna.
Əbu Talib[20] dedi: – And olsun sənə
Göz üstə saxlaram onu ver mənə.
Mənim az olsa da varım sərvətim
Qardaşım oğluna var məhəbbətim.
Atası oğlundan razılıq etdi
Uşaq əmisinin evinə getdi.
Əbu Talib ona oldu mehriban
Ayırmadı onu övladlarından.
On iki yaşında olanda uşaq
Əsla xoşlamazdı oyun oyuncaq.
Şərəfli işlərə həvəsi vardı
Bir işi görəndə çox zövq alardı.
Əmisinə kömək məqsədi ilə
Qoyun otarmağa gedərdi çölə.
Bir dəfə əmisi səfərə getdi
Onu da özünə yardımçı etdi.
Gəlmişdilər Busra adlı şəhərə
Gördülər burada başqa mənzərə.
Bahira adında bir rahib keşiş
Mühəmmədi görüb belə söyləmiş:
– “Lat və Üzza”[21] haqqı bir sualım var
Cavabını düzgün de mənə aşkar.
Uşaq dedi: – Bütə mən and içmirəm
Bütpərəstliyə də nifrət edirəm.
Buheyra Allaha and verdi ona
Sual cavabını çatdırdı sona.
Dedi: – Kitablarda var belə xəbər
Gələcək axirəzzəman Peyğəmbər.
Kürəyində gərək nişanən də var
Mübarək kürəyin açıb baxdılar
Rahib görən kimi baş əydi ona
Allahın sevimli son Rəsuluna.
Əmisinə dedi: – Şama getmə sən
Getsən bu uşağı itirəcəksən.
Şamda yəhudilər duyuq düşərlər
Çünki onlarda da var belə xəbər.
Gəlibdir islamın son Peyğəmbəri
Xətaya düşərsən qayıdın geri
Əbu Talib elə o gün o axşam
Alış–verişini eylədi tamam.
İnandı rahibin buyurduğuna
Qorxudan etiraz etmədi ona.
Gördü ki ağıllı məsləhət verir
Karvanı Məkkəyə tərəf döndərir.
HƏZRƏTİ PEYĞƏMBƏRİN DÜNYAYA GƏLMƏSİ VƏ UŞAQLIQ İLLƏRİ
Mühəmməd dünyaya gəlməmiş hələ
Tarixi kitablar köstərir belə
Onun mövludundan iki ay qabaq
Atası əbdullah hazırlaşaraq
Ticarətlə bağlı gedir səfərə
Şam adında məşhur qədim şəhərə.
Yükünü tutaraq qayıdan zaman
Yəsrib[14] şəhərində köçür dünyadan.
Nə əbdullah gördü əziz körpəsin
Nə də oğlu duydu ata nəfəsin.
Onun mövlud günü sübh vaxta düşdü
Sanki bir anlığa aləm dəyişdi.
Cahan birdən–birə nura bələndi
Bütlər parçalanıb yerə ələndi
Küfrün yer üzündə laxladı adı
Kəsranın[15] eyvanı çat–çat çatladı.
Söndü ibadətgah olan ocaqlar
Sava gölü batdı məhv oldu nə var.
Ağıllı kahinlər[16] xəbər verdilər:
– Haşimi nəslindən gəldi Peyğəmbər.
Allahın hökmünə boyun əyəcək
“La–ilahə–İlləllah” o deyəcək.
Münəccimlərdən də deyənlər oldu:
“Bu gecə əhmədin ulduzu doğdu”.
Bilmirəm o günü vəsf edim necə
Tarix görməmişdi belə bir gecə.
Buludlar çəkilib açdı göyləri
Ay da öz nuruyla bəzədi yeri.
O gecə islamın parladı taxtı
Məkkənin qütbündən ulduzlar axdı.
Əbdül Müttəlib də nəvəsi üçün
Ziyafət elədi düz yeddinci gün.
Qohumlar–yaxınlar sordular: – Nədən
Mühəmməd ismini verdin ona sən?
Bu adı nəslində yoxdur daşıyan:
– Röyada bunları gördüm bir zaman.
Belimdən bir böyük ağac göyərdi
Budaqları qərbə şərqə dəyirdi.
Bütün ölkələrə kölgəsi düşür
Get–gedə bu ağac daha böyüyür.
Hər yerdən axışıb insanlar gəlir
Ağaca sitayiş səcdə edilir.
Ayılıb özümü alanda ələ
Yuxumu yozanlar söylədi belə:
– Rəbbinə həmd–səna eyləsən əgər
Nəslindən dünyaya bir uşaq gələr
Allahın ən yaxın bəndəsi olar
Onun ətrafına hamı yığılar.
Odur ki adını qoydum Mühəmməd
Bu ad “bəyənilmiş” deməkdir əlbət.
Özüm görməsəm də edirəm güman
Bu əziz nəvəmi gələcək zaman
Göydə Haqq yerdə xalq çox sevəcəkdir
Onunla çoxları fəxr edəcəkdir.
Məkkə şəhərində bir qayda vardı
Çox zaman havası ağır olardı.
Körpə uşaqları şəhərdən kənar
Səfalı yerlərdə saxlayardılar.
Ərəb adətincə Mühəmməd üçün
Süd anası tapdı babası bir gün.
Həlimə adında qadına verdi
O da obasına aldı gətirdi.
Mühəmməd onlara gələndən bəri
Kasıb ailənin güldü üzləri
O evə qədəmin qoyandan Həzrət
Özüylə gətirdi xeyir bərəkət.
Uşaq da meylini saldı qadına
“Mənim anacığım” deyərdi ona.
Mühəmməd beş yaşda olduğu zaman
Yaşıdları ilə oynadığından
Badiyədən[17] kənar çıxırlar düzə
Qəfildən baş verdi belə möcüzə.
Cəbrail yanında bir neçə mələk
Həmin uşaqlara yaxın gələrək
Birincisi sordu: – Gör o hansıdır?
İkinci göstərib dedi:– Bax odur!
Cəbrail ahəstə: – Gətirin dedi.
Tarixdə olmayan hadisə idi.
Uşaqlardan kənar etsinlər deyə
Tədricən aldılar onu dövrəyə.
Cəbrail işarə verdiyi zaman
Mələklərin biri hiss olunmadan
Allahın əmriylə qəlbinə girir
Köksünü açaraq genişləndirir.[18]
Kindən vəsvəsədən qəlbini yuyur
Elm hikmət iman nuru doldurur
Sonra kürəyinin tən ortasından
Möhür irilikdə vurdular nişan.
Onun süd qardaşı bunu görərək
Bir baş evə qaçdı divanələrtək.
Ata–anasına çatdırdı xəbər
Onlar da bu işdən heyrətləndilər.
Eşitdiklərindən qorxuya düşən
Həlimə həyəcan içində ikən.
Onda görünəndə qeyri–adi hal
Uşağı Məkkəyə gətirdi dərhal.
Baba nəvəsini alıb sevindi.
Həlimə bəxşişlə evinə döndü.
Həzrət altı yaşa çatdığı zaman
Anası Aminə köçdü dünyadan
İki il babası saxladı onu
Bilmədi yetimlik nə olduğunu.
Babasının ömrü çatmışdı sona
Vəsiyyət eylədi oğlanlarına:
– Mən daha gedirəm bu nəvəmi siz
İncidib qəlbini üzməyəsiniz.
Abbasın külfəti böyükdür –dedi
Əbu Ləhəbəsə belə söylədi:
– Zənginsən ancaq çox daş ürəklisən
Bunu hiss edirəm hərəkətindən.
Bu yetimi sənə etsəm etibar
Səndə nə məhəbbət nə mərhəmət var.
Zalımsan qorxuram məndən sonra sən
Uşağın qəlbini qıra bilərsən.
Kobud hərəkətin könlünə dəyər
Nadan rəftarından bezib inciyər.
Bu müdrik qocanın sözləri haqmış
Sanki ilahidən qəlbinə axmış
Əbu Ləhəb ilə həm əbu Cəhl
Ömrü boyu ona düşmən oldu bil.
O necə də bilmiş keçəcək zaman
Nəvəsinə nazil olanda Quran
“əbu–Ləhəb”[19] adlı surə enəcək
Onun ayələri belə deyəcək:
“əlləri qurusun əbu Ləhəbin.
Qurudu da” onun əlləri lakin
“Alovlu atəşə o girəcəkdir
Var–dövləti fayda verməyəcəkdir
Cəhənnəm odunda yandığı zaman
Övrəti olacaq odun daşıyan”.
Babası uşağı vermədi ona
Üzünü çevirdi başqa oğluna.
Əbu Talib[20] dedi: – And olsun sənə
Göz üstə saxlaram onu ver mənə.
Mənim az olsa da varım sərvətim
Qardaşım oğluna var məhəbbətim.
Atası oğlundan razılıq etdi
Uşaq əmisinin evinə getdi.
Əbu Talib ona oldu mehriban
Ayırmadı onu övladlarından.
On iki yaşında olanda uşaq
Əsla xoşlamazdı oyun oyuncaq.
Şərəfli işlərə həvəsi vardı
Bir işi görəndə çox zövq alardı.
Əmisinə kömək məqsədi ilə
Qoyun otarmağa gedərdi çölə.
Bir dəfə əmisi səfərə getdi
Onu da özünə yardımçı etdi.
Gəlmişdilər Busra adlı şəhərə
Gördülər burada başqa mənzərə.
Bahira adında bir rahib keşiş
Mühəmmədi görüb belə söyləmiş:
– “Lat və Üzza”[21] haqqı bir sualım var
Cavabını düzgün de mənə aşkar.
Uşaq dedi: – Bütə mən and içmirəm
Bütpərəstliyə də nifrət edirəm.
Buheyra Allaha and verdi ona
Sual cavabını çatdırdı sona.
Dedi: – Kitablarda var belə xəbər
Gələcək axirəzzəman Peyğəmbər.
Kürəyində gərək nişanən də var
Mübarək kürəyin açıb baxdılar
Rahib görən kimi baş əydi ona
Allahın sevimli son Rəsuluna.
Əmisinə dedi: – Şama getmə sən
Getsən bu uşağı itirəcəksən.
Şamda yəhudilər duyuq düşərlər
Çünki onlarda da var belə xəbər.
Gəlibdir islamın son Peyğəmbəri
Xətaya düşərsən qayıdın geri
Əbu Talib elə o gün o axşam
Alış–verişini eylədi tamam.
İnandı rahibin buyurduğuna
Qorxudan etiraz etmədi ona.
Gördü ki ağıllı məsləhət verir
Karvanı Məkkəyə tərəf döndərir.
İLK VƏHYİN GƏLİŞİ
...Oxu!
– “Bütün məxluqatı yoxdan yaradan
Rəbbinin ismilə oxu ucadan”.
“ələq”[30] surəsindən oxutdu ona
Allahın sevimli son Rəsuluna.
Bu gəliş Həzrətdə təşviş oyatdı
Səhər məbədindən evinə çatdı.
Üzündən ətrafa yayılırdı nur
Xədicə maraqla sordu: – Nə nurdur?
Peyğəmbər buyurdu: – Üstümü örtün.
Dərin bir yuxuya getdi həmin gün.
Yuxudan oyanıb danışdı bir–bir
Olan hadisəni eylədi təsvir.
Xədicə bunları eşidən kimi
Ərinə söylədi sevinən kimi:
– Sən mənə xoş xəbər gətirmisən ki.
Qanadım çatmayır uçmağa sanki.
Təsəlli verərək dedi: – “Döz bir az
Allah öz qulunu yalqız buraxmaz.
Həqiqət yolunu tutdun hər zaman
Qonşulara qarşı çox xeyirxahsan.
Fəqirə kasıba hörmət edənsən
Yolunu azana yol göstərənsən.
Ya Mühəmməd səndə gördüyüm bu nur
Peyğəmbərliyinə açıq subutdur.
Yusif Qulammirzə oğlu, "Haqqın elçisi" poemasıdan
Yazının tərtibində, kitabların elektor versiyasından istifadə olunub.
source : sibtayn