عون، مكنّى به ابوالقاسم، فرزند جعفر بن ابى طالب عليه السلام و اسماء بنت عميس خثعميه است. او در حبشه ديده به جهان گشود. سال تولدش به خوبى دانسته نيست ولى چون در واقعه جانسوز عاشورا 56 يا 57 ساله بوده است، سالزاد وى به احتمال 4 يا 5 ه. ق مى باشد.
بنابه گزارش يعقوبى، پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم، پس از شهادت جعفر در جنگ مؤته در سال هشتم ه. ق عون و دو برادرش عبداللَّه و محمّد را در آغوش گرفت و نوازش كرد.
در گزارش ديگرى آمده است: پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم، فرزندان او را طلبيد و به آرايشگر دستور داد سر آنها را بتراشد و سپس فرمود:
عون در خلقت و اخلاق شبيه من است.
عون از بيعت كنندگان با على عليه السلام و از ياران آن حضرت بود كه در تمام جنگ هايش شركت داشت.
اميرالمؤمنين عليه السلام، دخترش، ام كلثوم (زينب صغرى) را به ازدواج عون درآورد. رجال نويسان و مورّخان گفته اند: از عون فرزندى باقى نمانده و يا نسلش مشهور نيست، ولى برخى گفته اند از او دو فرزند باقى مانده است.
عون پس از شهادت امام على عليه السلام به امام حسن عليه السلام و سپس به امام حسين عليه السلام پيوست و با كاروان حسينى، به اتّفاق همسرش از مدينه به كربلا آمد.
روز عاشورا، پس از على اكبر عليه السلام و به قولى عبداللَّه بن مسلم در سنّ 56 يا 57 سالگى به ميدان رفت و نبردى دلاورانه كرد. سى سوار و هيجده پياده را به هلاكت رساند ولى زيد بن رقاد جهنى و عروة بن عبداللَّه خثعمى اسبش را پى كرده و او را به شهادت رساندند. عبيداللَّه بن زياد سر وى را با سر مبارك امام حسين عليه السلام نزد يزيد بن معاوية فرستاد.
رجزى كه هنگام نبرد مى خواند چنين است:
انْ تَنْكرونى فانا بنُ جعفر شهيد صدقٍ فى الجنان ازْهَر
يَطيرُ فيها بجناحٍ اخْضَر كفى بهذا شرفاً فى المحشر
اگر مرا نمى شناسيد، من پسر جعفرم كه از روى صداقت به شهادت رسيد؛
و در بهشت پرتوافشان است و با بال سبز پرواز مى كند. در قيامت همين شرف مرا بس.
برخى از معاصرين شهادت عون در كربلا را توهّم دانسته، مى گويند آن كه در كربلا به شهادت رسيد عون بن عبداللَّه بن جعفر است نه عون بن جعفر.
منبع : منبع: پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، پژوهشکده تحقیقات اسلامی.
