مرگ و فرصت ها، ص: 291

«وَ إِذْ قُلْنا لِلْمَلائِكَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِيسَ أَبی وَ اسْتَكْبَرَ وَ كانَ مِنَ الْكافِرِينَ» «1»

ملائكه سجده كردند، يعنی حاضر به قبول ذرّه ای ضرر نيستند، چون می دانند كه گناه (سر پيچی از امر خدا) ضرر است و می دانند كه ضرر گناه دامنگير خود گناهكار می شود.

قرآن خيلی لذت دارد و هميشه آيات آن نو است، يعنی اگر صد بار آيه ای را برای مردم توضيح بدهم، باز بار صد و يكم، می بينم كه مطلب نو و حرف جديدی دارد. قرآن خيلی عجيب است.

«لا يَعْصُونَ اللَّهَ ما أَمَرَهُمْ وَ يَفْعَلُونَ ما يُؤْمَرُونَ»

زندگی فرشتگان يك كلمه است، كل عالم، كل خير و كل زيبايی ها در همين يك كلمه است، از امر من روی برنمی گردانند، و همگی به امر من عمل می كنند.

تمرّد ابليس از امر خدا

اين ورق دوم پرونده داستان آدم عليه السلام بود. اما سومين ورق در ارتباط با ابليس است. ابليس فرشته و از جنس ملائكه نبود، بلكه از جنس جن بود، ولی همنشين ملائكه بود، چون شش هزار سال مرا عبادت كرد. عبادت نادرستی نبود، بلكه همه عبادت هايش درست بود، اما با من درگير شد، چون به او گفتم:

«قالَ ما مَنَعَكَ أَلَّا تَسْجُدَ إِذْ أَمَرْتُكَ قالَ أَنَا خَيْرٌ مِنْهُ خَلَقْتَنِي مِنْ نارٍ وَ خَلَقْتَهُ مِنْ طِينٍ» «2»

من كه امر كردم: همه فرشتگان سجده كنند، همه ملائكه سجده كردند، مگر ابليس. تو چرا سجده نكردی؟ او در اينجا بر طبل منيّت زد؛ گفت: اين آدم را از خاك خلق كردی و خاك سرد و يخ است، اما ماده وجودی من از آتش و حرارت است،

______________________________
(1)- بقره (2): 34؛ «و [ياد كن ] هنگامی كه به فرشتگان گفتيم: به آدم سجده كنيد، [پس ] سجده كردند مگر ابليس كه سر پيچيد و تكبّر ورزيد و از كافران شد.»

(2)- اعراف (7): 12؛ «خدا فرمود: هنگامی كه تو را امر كردم، چه چيز تو را مانع شد كه سجده نكردی؟ گفت: من از او بهترم، مرا از آتش پديد آورده ای و او را از گِل آفريدی.»