حلال و حرام مالی، ص: 402
وقتی جان اين شخص را می گيرند و نفس را از بدن جدا می كنند، با احاطه جهنّم جدا می كنند:
«وَ إِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحِيطَةٌ بِالْكافِرِينَ» «1»
«محيط» اسم فاعل است؛ يعنی همان وقتی كه در دنيا بوده، در احاطه دوزخ بوده است و اكنون كه می خواهند نفس او را جدا كنند، در احاطه دوزخ از بدن جدا می كنند.
نفس راضی و مرضی خداوند در كنار پاكان
آنجا ديگر صحبت از ربّ، رحمت، دعوت و خطاب نيست، اين خطاب مربوط به نفوسی است كه خود را با تدبير حكيمان تغذيه حلال كردند، آن هم حكيمانی چون خدا، انبيا و ائمه عليهم السلام.
«ارْجِعِي إِلی رَبِّكِ راضِيَةً مَرْضِيَّةً»
در حالی كه موج رضايت از خدا در تو و رضايت تو از خداست:
«فَادْخُلِي فِي عِبادِي»
بعد از بيرون رفتن از دنيا، تنها نيستی. تنهايی از آن نفوس شريره و حرام خور است كه بايد بعد از مردن، در تاريكی غيرقابل رد شدن قرار بگيرند.
نفوس شريره و خبيثه بعد از مردن بايد در تنهايی و خلوت، با هزاران شبح هايی كه از درون خود آنها بيرون می ريزد رو به روی هم قرار می گيرند. اما نفوس تزكيه شده و مطمئنّه نه، به ربّ رجوع دارند و در عباد حضرت حق داخل می شوند.
______________________________ (1)- توبه (9): 49؛ «و يقيناً دوزخ بر كافران احاطه دارد.»
