حلال و حرام مالی، ص: 43

احراز شايستگی برای كسب مقام

يكی از بلاهای بزرگی كه بر سر مردم كشورها می آيد اين است كه پست و مقام را به كسی بدهند كه شايسته آن نيست و نادان را به جای عالم و عالم را جای نادان می گذارند. چنين كشوری نابود می شود و مشكلات مردم بيشتر می شود.

روزی ابوذر به پيغمبر صلی الله عليه و آله عرض كرد: من چگونه انسانی هستم؟ فرمودند: تو از نظر ايمان، تقوا، كرامت و بزرگواری انسان كاملی هستی. گفت: شغلی به من بدهيد كه من نيز خدمتی كنم. فرمودند: من نمی توانم به تو شغلی بدهم؛ چون تو مدير خوبی نيستی، در نتيجه مديريت را به او ندادند. با اين كه ابوذر انسان خيلی بزرگوار و با كرامتی بوده است، اما اگر شغل حكومتی به او می دادند، نمی توانست اداره كند و خراب می شد.

اما پيغمبر صلی الله عليه و آله جوان هجده ساله ای را قبل از مرگ خود، به عنوان فرمانده لشكر اسلام انتخاب می كنند و به او مأموريت می دهند كه بيرون از مدينه پرچم بزند و سپاه را برای جنگ آماده كند. پيغمبر صلی الله عليه و آله در رختخواب بيماری فرمودند:

«لعن الله من تخلّف عن جيش اسامة» «1» خدا لعنت كند كسانی را كه از لشگر اسامه تخلّف كنند؛ يعنی به ريش سفيدی افراد نگاه نكنيد. پيرمرد مؤمن مدينه! اگر من جوان هجده ساله را فرمانده سپاه

______________________________
(1)- بحار الأنوار: 30/ 432، باب 22، طعن دوم؛ «قَالَ مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ الْكَرِيمِ الشَّهْرَسْتَانِيُّ فِي كِتَابِ الْمِلَلِ وَالنِّحَلِ عِنْدَ ذِكْرِ الِاخْتِلَافَاتِ الْوَاقِعَةِ فِي مَرَضِ النَّبِيِّ صلی الله عليه و آله الْخِلَافُ الثَّانِي أَنَّهُ صلی الله عليه و آله قَالَ جَهِّزُوا جَيْشَ أُسَامَةَ، لَعَنَ اللَّهُ مَنْ تَخَلَّفَ عَنْ جَيْشِ أُسَامَةَ. فَقَالَ قَوْمٌ يَجِبُ عَلَيْنَا امْتِثَالُ أَمْرِهِ، وَ أُسَامَةُ قَدْ بَرَزَ مِنَ الْمَدِينَةِ. وَ قَالَ قَوْمٌ قَدِ اشْتَدَّ مَرَضُ النَّبِيِّ صلی الله عليه و آله فَلَا تَسَعُ قُلُوبُنَا لِمُفَارَقَتِهِ وَ الْحَالُ هَذِهِ، فَنَصْبِرُ حَتَّی نُبْصِرَ أَيُّ شَيْ ءٍ يَكُونُ مِنْ أَمْرِهِ انْتَهَی.»