ترجمه نهج البلاغه، ص: 326

باقی ماند. از حال اولاد اسماعيل و اسحاق و يعقوب- درود خدا بر آنان- پند گيريد، چه اندازه احوالات با هم متناسب، و چقدر داستانها به هم نزديك است! در امورشان به هنگام پراكندگی و جداييشان از يكديگر دقت كنيد، روزگاری كه كسری ها و قيصرها حاكم آنان بودند، آنها را از مرغزارها، و دريای عراق، و سرزمين های سبز و خرّم ربودند، و به زمين هايی كه گياه دِرَمْنه رويد، و بادهای سخت وزد، و زندگی در آن مشكل باشد روانه نمودند. آنان را فقير و تهيدست، و در شغل شترچرانی رها كردند، خوارترين امم از نظر خانه و مكان، و در بی حاصل ترين سرزمين ها از نظر مسكن و مأوا ساختند، نه دعوت حقّی كه به آن چنگ زنند، نه سايه الفتی كه به عزّتش تكيه نمايند. احوالشان مضطرب، و قدرتشان پراكنده، و جمعيّتشان قرين تفرقه، گرفتار بلايی سخت، و جهالتی متراكم! كه نتيجه كارشان زنده به گور كردن دختران، پرستش بتها، قطع رحم، و غارت پی در پی يكديگر بود.

نعمت وجود پيامبر صلی الله عليه و آله

به نعمت های خدا هنگامی كه پيامبر اسلام را در بين آنان برانگيخت دقت كنيد، كه اطاعتشان را به آيين پيامبر پيوند داد، و در سايه دعوتش ايشان را جمعيت واحد نمود، چگونه نعمت الهی پر و بال كرامتش را بر عرصه حيات آنان گسترد، و نهرهای آسايش و راحتی را به سوی آنان جاری نمود، و دين خدا در ميان انواع منافع و بركات خود، آنان را گرد هم آورد؟ در نعمت آن غرق شدند، و از خرّمی عيش آن دلشاد گشتند، زندگی آنان در سايه حكومتی قوی استوار شد، و نيكويی احوالشان آنان را به عزتی پيروز رساند، و در بلنديهای دولتی ثابت كارشان سهل و آسان شد، بر جهانيان حاكم شدند، و پادشهان روی زمين گشتند، مالك امور