ترجمه نهج البلاغه، ص: 34

شگفتا! اولی با اينكه در زمان حياتش می خواست حكومت را واگذارد، ولی برای بعد خود، عقد خلافت را جهت ديگری بست. چه سخت هر كدام به يكی از دو پستان حكومت چسبيدند! پس حكومت را به فضايی خشن كشانيد، و به دست شخصی داد كه كلامش درشت، و همراهی با او دشوار، و لغزشهايش فراوان، و معذرت خواهيش زياد بود. بودن با حكومت او كسی را می ماند كه بر شتر چموش سوار است، كه اگر مهارش را بكشد بينی اش زخم شود، و اگر رهايش كند خود و راكب را به هلاكت می اندازد! به خدا قسم امت در زمان او دچار اشتباه و ناآرامی، و تلوّن مزاج و انحراف از راه خدا شدند. آن مدت طولانی را نيز صبر كردم، و بار سنگين هر بلايی را به دوش كشيدم.

تا زمان او هم سپری شد، و امر حكومت را به شورايی سپرد كه به گمانش من هم (با اين منزلت خدايی) يكی از آنانم! خداوندا چه شورايی! من چه زمانی در برابر اولين آنها در برتری و شايستگی مورد شك بودم كه امروز همپايه اين اعضای شورا قرار گيرم؟! ولی (به خاطر احقاق حق) در نشيب و فراز شورا، با آنان هماهنگ شدم، در آنجا يكی به خاطر كينه اش به من رأی نداد، و ديگری برای بيعت، به سوی دامادش رغبت كرد، و مسائلی ديگر كه ذكرش مناسب نيست. تا سومی به حكومت رسيد كه برنامه ای جز انباشتن شكم و تخليه آن نداشت، و دودمان پدری او (بنی اميه) به همراهی او برخاستند، و چون شتری كه گياه تازه بهار را با ولع می خورد به غارت بيت المال دست زدند، در نتيجه اين اوضاع رشته اش پنبه شد، و اعمالش كار او را تمام ساخت، و شكمبارگی سرگونش نمود.

بيعت با امام عليه السّلام

آن گاه چيزی مرا به وحشت نينداخت، جز اينكه مردم همانند يال كفتار بر سرم