ترجمه نهج البلاغه، ص: 318

و ايجاد نخوتها و فسادها و وسوسه های اوست. گوهر تواضع بر سر نهيد، خرمهره كبر زير پا اندازيد، حلقه تكبّر از گردن باز كنيد، و فروتنی را سنگر بين خود و دشمنتان يعنی شيطان و لشگرش قرار دهيد، زيرا اين موجود خطرناك را از هر ملّتی لشگری و يارانی، و پياده و سوارانی است. شما مانند آن متكبری (قابيل) كه بر فرزند مادرش (هابيل) كبر ورزيد نباشيد كه خداوند او را بر برادرش برتری نداده بود جز آنكه خودپسندی دلش را دچار حسادت كرده، و عصبيت و كبر آتش خشم را در قلبش شعله ور ساخت، شيطان هم با كبر در دماغش دميد، كبری كه خداوند او را پس از آلوده شدن به آن دچار ندامت كرد، و گناه هر قاتلی را تا قيامت به گردن او انداخت.

پرهيز از كبر و حميّت جاهلی

شما در تجاوز و ستمگری به شدت پيش رانديد، و در روی زمين فساد ايجاد كرديد، به گونه ای كه آشكارا با حضرت حق دشمنی نموده و علناً با مردم مؤمنی به جنگ برخاستيد. خدا را خدارا از كبر برگرفته از عصبيت، و خودخواهی جاهلی، كه زاينده كينه و دشمنی، و مجرای دميدن و افسون شيطان است، كبری كه با بن امت های پيشين، و ملتهای گذشته را فريب داده است، تا كارشان به جايی رسيد كه در تاريكيهای جهالت، و دامهای ضلالت او درافتادند، و در برابر ساربانی اش نرم، و در مقابل راهبريش آرام شدند. دلها در صفت كبر و نخوت با هم مشابهند، و مردم روزگاران گذشته به دنبال هم بر اين منوال ره سپردند، و كبری را پيش گرفتند كه تمام سينه ها به آن تنگ است.

هان، از پيروی رؤسا و بزرگانتان حذر، حذر! آنان كه از حسب خود فراتر رفتند، و خود را برتر از نسب خود شمردند، امور زشت و ناپسند را (بر اساس اعتقاد