ترجمه نهج البلاغه، ص: 33

بدبختی و سقوط برداشت كردند. با آل محمّد- درود خدا بر او و آل او باد- احدی از اين امت را نمی توان مقايسه كرد، و هيچ گاه كسی را كه نعمت آل محمّد به طور دائم بر او جاری است نمی شود همپايه آنان دانست. آل محمّد پايه دين و ستون يقين اند. افراط گرايان به آنان بازگردند، و عقب مانده ها به ايشان رسند (تا هدايت شوند)، ويژگيهای حقّ ولايت مخصوص آنان، و وصيت و ارث پيامبر خاص ايشان است. اكنون حق به حقدار رسيده، و خلافت به جايگاه خودش بازگشته است.

3 از خطبه های آن حضرت است

معروف به شِقشِقيّه

هان! به خدا قسم، ابوبكر پسر ابوقحافه جامه خلافت را پوشيد، در حالی كه می دانست، جايگاه من در خلافت چون محور سنگ آسيا به آسياست، علم و دانش، از وجودم همچون سيل سرازير می شود، و مرغ انديشه به قلّه منزلتم نمی رسد. اما از خلافت چشم پوشيدم، و روی از آن برتافتم، و عميقاً انديشه كردم كه با دست بريده، و بدون ياور بجنگم، يا آن عرصه گاه ظلمت كور را تحمل نمايم، فضايی كه پيران در آن فرسوده، و كم سالان پير، و مؤمن تا ديدار حق دچار مشقت می شود! ديدم خويشتنداری در اين امر عاقلانه تر است، پس صبر كردم در حالی كه گويی در ديده ام خاشاك، و غصه راه گلويم را بسته بود! می ديدم كه ميراثم به غارت می رود. تا نوبت اولی سپريس شد، و خلافت را پس از خود به پسر خطّاب واگذارد. [سپس امام وضع خود را به شعر اعشی مثل زد:]

«چه تفاوت فاحشی بين امروز من، با اين همه مشكلات، و روز حيّان برادر جابر كه غرق خوشی است».