پرسشها و پاسخها، ص: 449

سؤال 12:

آيا موقع جان دادن ملك الموت را می توانيم ببينم؟

از روايات اهلبيت عليهم السلام استفاده می شود كه يكی از مشهودات محتضر در اوّلين مراحل انتقال، كه از علايم پايان يافتن دوران زندگی دنيا و آغاز حيات برزخی است مشاهده فرشتگانی است كه از طرف حضرت باری تعالی مأمور قبض روحند.

البته انتظار اين كه فرشتگان قبض روح همانند اجسام مادّی قابل رؤيت باشند انتظاری نامعقول است چرا كه فرشتگان از جمله موجودات مجرّدند. شايد بتوان گفت: فرشتگان می توانند به شكل های مختلف متمثّل شوند در اين صورت است كه انسان می تواند آنان را مشاهده كند چنانچه در جريان حضرت مريم عليها السلام «1» فرشته بزرگ الهی به صورت انسانی موزون بر مريم ظاهر شد.

محتضر در لحظه ای كه ملك الموت را می بيند و جهان ناآشنای بعد از مرگ را مشاهده می كند متوجّه می شود كه زندگی دنياييش سپری شده و در آستانه عالم آخرت قرار گرفته است در اين موقع سخت نگران و مضطرب می شود و دچار شديدترين فشار روحی می گردد به موجب رواياتی كه از اوليای دين رسيده است اين ساعت برای آدمی از ساعات بسيار سنگين و دشوار است.

______________________________
(1) مريم (19): 17.